Skírnir - 01.09.2001, Qupperneq 332

596
GUNNAR J. ÁRNASON
SKÍRNIR
verksins frá hinni merkingarbæru athöfn sem felst í því að velja sér mynd-
efni og sýna það. Ef þessari hugmynd er haldið til streitu eru hefðbundin
landslagsmálverk í grunninum einhvers konar einföld málathöfn. Hægt er
að ímynda sér Ásgrím Jónsson stilla trönunum upp við bæinn Hæli í
Hrunamannahreppi og benda í átt að Heklu: „Sjáið, þarna er fjall!“
Thank you for your contrihution to art er verk sem Þorvaldur gerði
árið 1995 fyrir útilistasýninguna Port of Art í Kotka í Finnlandi. Hann lét
reisa háan varðturn á torgi í miðju bæjarins. Ofan á turninum voru gjall-
arhorn. í klukkutíma á hverjum degi lásu fjórar finnskar stúlkur úr bæn-
um upp nöfn bæjarbúa og bættu við á finnsku: „Þakka þér fyrir framlag
þitt til listarinnar.“ Svona gekk það í heilan mánuð þar til búið var að kalla
upp nöfn allra bæjarbúa.
Með því að kalla upp nöfn bæjarbúa var Þorvaldur ekki aðeins að við-
urkenna og benda á framlag hvers og eins, þar sem sýningin var kostuð af
bæjarfélaginu, heldur einnig að kalla þá til ábyrgðar á vissan hátt - þeir
áttu sinn þátt í þessari vitleysu. Með nafnakallinu er eins og ósýnileg
hönd hafi teygt sig út úr varðturninum og bent á hvern og einn bæjarbúa:
„Pekka Kekkonen, hlýddu kallinu, og taktu á móti þökkum frá lista-
manninum.“
Á sýningu á norrænni samtímalist, sem bar heitið Nuit Blanche og var
haldin árið 1998 í nútímalistasafni Parísarborgar (Musée de Art Moderne
de la Ville de Paris), var ekki ósvipað verk eftir Þorvald. Það hét I minn-
ingu óþekkta listamannsins. Þorvaldur lét setja upp blómastand þar sem
hægt var að kaupa blóm meðan á sýningunni stóð. í París er löng hefð
fyrir því að bera blóm til minningar um fallna hermenn og leggja blóm að
minnisvörðum þeirra sem fórnað hafa lífi sínu í þágu fósturjarðarinnar.
Sýningin var líka haldin árið eftir að Díana prinsessa lét lífið í París, sem
varð tilefni mikilla blómakaupa í minningarskyni. Með þessari einföldu
athöfn voru listamaðurinn og sýningargestir að sammælast um að viður-
kenna að framlag allra hefði þýðingu, hversu lítilmótlegir og óþekktir
þeir annars kynnu að vera í sögubókunum. Blómasalan gaf sýningargest-
um tækifæri til að þakka fyrir sig, og votta þeim virðingu sína sem lagt
höfðu fram sinn skerf til listarinnar án þess að hljóta viðurkenningu eða
væru nú gleymdir.
Og þó leikur stundum vafi á því hversu alvarlega eigi að taka verk Þor-
valds. Sá sem stendur fyrir framan hurðina í Söngskemmtun veltir því fyr-
ir sér hvort hann eigi að taka í húninn og líta inn fyrir, hvort það sé eitt-
hvað á bak við hurðina annað en segulband og hátalari. Ég býst ekki við
því að neinn hafi keypt blóm í minningu óþekkta listamannsins með tár á