Breiðfirðingur - 01.04.1943, Síða 80
78
BREIÐFIRÐIN GUR
iSur, verður í flestum tilfellum kotungslegur, og í Breiða-
fjarðareyjum er hann með öllu óhugsanlegur.
Ef ég, sem löngu er orðinn kaupstaðabúi og hefi enga
sérþekkingu á búskap, værí spurður livað það væri að
mínu áliti, sem sveitirnar þörfnuðust nú mest, myndi ég
i auðmýkt hjartans svara eitthvað á þessa leið: Bændur
þarfnast ekki fyrst og fremst styrks, þótt góður sé (en
hefir m. a. komið inn þeirri falstrú hjá mörgum, að ís-
lenzkur landbúnaður verði aldrei rekinn öðruvísi en sem
eínskonar ómagi á öðrum atvinnugreinum landsmanna)
heldur nýrra búskaparhátta (og ef til vill nýrrar tegundar
af framleiðsluvöru), er færu í þá átt að fjölga bændum
og gera þá jafnframt sjálfstæðari sem stétt. En til þess
tel ég samyrkjubyggðir heppilegastar.
Ég sé ekki ástæðu til að fara hér að lýsa einkennum
slíkra búnaðarhátta, enda engar hérlendar fyrirmyndir
til. En vélræn eftiröpun á samyrkjubúum Sovétrikjanna
gæti auðveldlega leitt til vonbrigða. Á liitt vildi ég minna,
að hinn velmetni húnaðarmálastjóri, Steingrimur Stein-
þórsson, hefir þrásinnis, bæði i ræðu og riti, hvatt bænd-
ur lögeggjan um að þoka búnaðarháttum sínum í þetta
horf og' telur það mikilsvarðandi fyrir framtíð íslenzkra
sveita.
Yæru slíkir búnaðarhættir teknir upp i Breiðafjarðar-
eyjum, yrði efalaust að leggja smæstu býlin undir önnur
stærri og ef til vill að hreyta framleiðshmni að einhverju
leyti t. d. draga úr sauðfjárrækt en leggja meiri stund á
nautgriparækt (smjörframleiðslu), æðarvarpsrækt og önn-
ur hhumindi sem segja má um að nú séu aðeins stunduð
sem hjáverk. Með þessu móti er ekki ósennilegt að 4—6
bændur gætu búið í samyrkjubúi á öllum stærri jörðun-
um. Þetta væri nægur mannafli til að nytja eyjarnar til
fulls og gera þær jafnframt að ennþá betri hýlum en
þær nú eru. Byggðinni i Breiðafjarðareyjum væri bjargað.
Ef til vill telja Eyjahændur þetta álit mitt liina mestu
fjarstæðu — svona til að hyrja með — en svo gæti farið