Skírnir - 01.09.2011, Page 64

294
GUÐMUNDUR J. GUÐMUNDSSON
SKÍRNIR
sig Mýramannagoðorði sem mun hafa verið eign Bersa tengdaföður
hans. Ekki löngu seinna eignast hann svo hálft Lundarmannagoðorð
sem fændi hans, Þórður Böðvarsson á Görðum á Akranesi, átti.
Áður en yfir lauk hafði Snorri náð tangarhaldi á að minnsta kosti níu
goðorðum eða goðorðshlutum auk þess sem hann fór tímabundið
með önnur goðorð í umboði annarra.
Nokkrum árum síðar skildu þau Herdís og Snorri. Þá settist
Snorri að í Reykholti og varð það hans mikilvægasta valdamiðstöð
upp frá því. Snorri hafði því auk þeirra eigna sem hann fékk við
skilnaðinn frá Herdísi fengið heimildir á eignum og tekjum Reyk-
holts sem voru umtalsverðar auk annarra jarða og kirkjustaða sem
hann ýmist átti eða hafði heimildir á.5 Með því að fá heimildir á
kirkjustöðunum jók Snorri veltufjármuni sína gríðarlega því þar
með gat hann nýtt sér tekjur þeirra. Flestar jarðir Snorra voru á
Vesturlandi, en hann réð einnig yfir býlum á Suðurlandi eins og
áður sagði. Auðæfi Snorra jukust svo enn frekar eftir að hann gerði
félag við Hallveigu Ormsdóttur en hún hafði erft auðæfi Kolskeggs
hins auðga sem hafði verið einn mesti auðmaður landsins.
Það er deginum ljósara að fé Bersa hins auðga og Herdísar var
grundvöllur þess að Snorri varð höfðingi auk þess að fá heimildir á
sínu fyrsta goðorði. Síðan héldust í hendur vaxandi auður og yfir-
ráð yfir enn fleiri goðorðum en hvort kom á undan, eggið eða
hænan, í þeim efnum skal ósagt látið. Það er hins vegar ljóst að eign
og heimildir á goðorðum voru grundvallaratriði í valdabrölti Snorra
og án þeirra hefði hann aldrei öðlast þau völd og áhrif sem hann
náði, hversu auðugur sem hann annars var.
En Snorri var ekki bara einn af auðugustu höfðingjum landsins,
hann var líka brautryðjandi varðandi ákveðna þætti í uppbyggingu
héraðsríkja. I ágúst 1228 fóru þeir bræður Snorri og Þórður að
Sturlu Sighvatssyni frænda sínum með flokk manna og var það liður
í átökum þeirra Sturlunga um Snorrungagoðorð.6 Sturla hörfaði
5 Að hafa heimildir á einhverju var orðalag sem var notað þegar menn höfðu form-
leg yfirráð yfir til dæmis goðorðum eða jörðum sem þeir áttu ekki, svo og kirkju-
eignum, en þær voru mjög mikilvægur þáttur í því eignasafni sem Snorri hafði til
umráða.
6 Snorri hafði erft þriðjung í Snorrungagoðorði eftir föður sinn.