Ægir - 01.10.2018, Side 16

16
Nemendur í sjávarútvegfræði við Háskólann á Akureyri í vettvangsheimsókn í fiskiskipi. Ljósmynd Hörður Sævaldsson.
vel sú grunnmenntun sem þeir hafa að
baki úr náminu,“ segir Hreiðar Þór.
Fyrsti sjávarútvegsfræðingurinn
árið 1933
Háskólamenntun í sjávarútvegsfræðum
er þó hreint ekki ný af nálinni. Líklega
hófst nám af þessu tagi fyrst árið 1927 í
Halifax í Kanada og útskrifaðist Íslend-
ingur strax úr því námi árið 1933. Hreið-
ar Þór segir að eftir því sem háskólar í
nágrannalöndunum hafi farið að bæta
sjávarútvegsfræðitengdu námi við
námsframboð sitt hafi umræða um
menntun á þessu sviði aukist hér heima
og fleiri nemendur farið utan.
„Með tilkomu Sjávarútvegsháskólans
í Tromsö í Noregi um 1970 má segja að
þetta hafi farið verulega á flug og þang-
að fór umtalsverður hópur Íslendinga til
náms. Oft var rætt að það þyrfti að koma
slíku námi á laggirnar hér á landi. Til
dæmis var þetta mikið rætt á Fiskiþingi
árið 1974 og reyndar var þar rætt að
koma á meiri menntun um sjávarútveg á
öllum skólastigum. Það má segja að
ákallið hafi komið innan úr greininni
sjálfri. Stóra skrefið var svo stigið 1990
þegar Sjávarútvegsstofnun Háskóla Ís-
lands varð stofnuð og á sama ári var
byrjað að kenna sjávarútvegsfræði við
Háskólann á Akureyri,“ segir Hreiðar
Þór.
Mest um vert að hlúa að
grunnnáminu
„Án þess að það hafi verið rannsakað
sérstaklega þá er það mín tilfinning að
menntun sjávarútvegsfræðinga hafi átt
þátt í að breyta hugarfarinu í sjávarúr-
vegi hér á landi. Þannig séu ákvarðanir
frekar teknar í dag á vísindalegum
grunni. Sjávarútvegsfræðingarnir hafa
á þann hátt orðið að nokkurs konar
millistykkjum eða þekkingartenglum fyr-
irtækjanna yfir í rannsókna- og háskóla-
samfélagið. Ég vil trúa því að sjávarút-
vegsmenntunin eigi sinn þátt í mörgum
af þeim stóru skrefum sem hafa verið
stigin í greininni á undanförnum árum
hvað varðar tækni, gæðamál, vöruþró-
un, rekjanleika, umhverfismál og margt
fleira,“ segir Hreiðar Þór.
Aðspurður segist Hreiðar Þór vonast
til að þeirri stefnu verði fylgt áfram að
sjávarútvegsfræðin verði tengd at-
vinnulífinu og sjávarútveginum. „Það er
alltaf tilhneiging til að nám sem þetta
verði meira fræðilegt og áherslan verði
á að mennta fólk til starfa við rannsókn-
arstofnanir og skóla frekar en fyrir at-
vinnugreinina beint. Þannig er t.d. orðið
um námið í Kanada og reyndar fleiri
stöðum sem ég veit um. Ég held í sjálfu
sér að HA geti vel farið út á þær brautir í
framtíðinni að vera með meira fræðilegt
nám, tengt auðlindum sjávar. En það
þarf að gæta þess vel að það verði við-
bót en ekki á kostnað núverandi náms.
Við getum líka útskrifað héðan meistara
og doktora á fræðasviðinu en ég býst þó
við að einhver bið verði á því síðar-
nefnda. Ég tel mesta virðið felast í því að
halda áfram að byggja upp og treysta
grunnnámið sjálft. Það skilar mestum
ávinningi fyrir greinina og sjávarút-
vegsfyrirtækin. En jafnframt því langar
okkur að byggja upp gott meistaranám
og jafnvel doktorsnám sem mun opna
okkur marga möguleika þegar fram í
sækir. Ávinningurinn af því yrði líka öfl-
ugri rannsóknir og jafnframt myndi það
auðvelda okkur samstarf við erlenda há-
skóla.“
Sjávarútvegur
á 100 ára afmæli fullveldis Íslands