Fréttablaðið - 28.12.2018, Blaðsíða 20
Önnur viðskipti sem voru nefnd sem þau bestu
n Margir álitsgjafar nefndu kaup
Kviku banka á öllu hlutafé í
GAMMA Capital Management sem
viðskipti ársins. „Kaupin voru gerð
á hárréttum tíma,“ segir einn úr
dómnefndinni. „Þar kom berlega
í ljós munurinn á Kviku og stóru
bönkunum þremur. Þeir eru svifa
seinir, seinheppnir og með ranga
nálgun við markaðinn,“ segir hann.
„Verðið sem Kvika greiðir fyrir
GAMMA er lágt,“ nefnir einn álits
gjafi. „Það er mikill mannauður í
GAMMA, ekki síst í Agnari Tómasi
Möller sjálfum en fáir á landinu
hafa betri yfirsýn og þekkingu á
skuldabréfamarkaðinum. Það var
nauðsynlegt fyrir GAMMA að fá
þessa „hreinsun“ eftir allt vesenið í
kringum annan stofnandann.“
n Salan á The Icelandic Milk and
Skyr Corporation, sem selur skyr
undir vörumerkinu Siggi’s skyr, til
franska mjólkurrisans Lactalis var
nokkrum álitsgjöfum Markaðarins
hugleikin. Félagið var stofnað af
Sigurði Kjartani Hilmarssyni árið
2006. „Þetta er mögnuð þraut
seigjusaga einstaks frumkvöðuls.
Hann er næstfarsælasti jógúrt
frumkvöðull heims á eftir
Hamdi Ulukaya, stofnanda
Chobani,“ nefnir einn
álitsgjafi.
n Salan á hugbúnaðar
fyrirtækinu Bókun, sem
var stofnað árið 2012,
til bandarísku bókunar
síðunnar TripAdvisor,
var í sumum tilvikum
nefnd í sömu andrá og
salan á Siggi’s skyr. „Í
báðum tilfellum stofna
ungir frumkvöðlar fyrir
tæki og með dugnaði, eljusemi og
mörgum réttum ákvörðunum – og
nokkrum röngum – tekst þeim
að búa til alþjóðleg fyrirtæki sem
freista stóru fyrirtækjarisanna,“
nefnir einn álitsgjafi.
„Það eru fáir sem gera sér grein
fyrir því hversu erfitt þetta er og
hve mörgum öðrum hefur mis
tekist það sem þessum ungu frum
kvöðlum tókst,“ bætir hann við.
n Nokkrir nefndu kaup
N1 á Festi, næststærsta
smásölufélagi landsins,
sem bestu heppnuðu
viðskipti ársins. „Mikil
samlegðaráhrif munu
hljótast af sameining
unni og til verður öflugt
og arðsamt fyrirtæki,“
segir einn.
n Þá hlaut hlutafjárútboð og
skráning Arion banka í kauphöll á
Íslandi og í Svíþjóð nokkur atkvæði.
„Frábær framkvæmd á tæknilega
flókinni, tvöfaldri skráningu og risa
stóru útboði. Umframáskrift bæði
hér á landi og erlendis var marg
föld,“ nefnir einn álitsgjafi.
„Þrátt fyrir að gengi bankans
hafi ekki verið merkilegt frá
skráningu er það afrek að koma
hlutabréfum hans á markað og þá
er gríðarlega mikilvægt fyrir hag
kerfið að fjármálafyrirtæki landsins
séu á markaði,“ tók annar fram.
n Önnur viðskipti sem voru nefnd
voru meðal annars fyrirhuguð fjár
festing Indigo Partners í WOW air,
sala Stoða og íslenskra fjárfesta á
hlut sínum í drykkjarframleiðand
anum Refresco og kaup Samherja á
fjórðungshlut í Eimskip.
Þetta er falleg saga af alvöru frumkvöðlafyrir-tæki sem gekk í gegnum súrt og sætt, upp og niður, en allt endaði á besta veg,“ segir einn
álitsgjafi Markaðarins um viðskipti
ársins að mati dómnefndar blaðs-
ins, sölu íslenska tölvuleikjafram-
leiðandans CCP til suðurkóreska
leikjarisans Pearl Abyss.
Söluverð félagsins, sem var
stofnað árið 1997 og er hvað þekkt-
ast fyrir fjölspilunarleikinn EVE
Online, getur numið allt að 425
milljónum dala eða sem jafngildir
um 50,6 milljörðum króna miðað
við núverandi gengi.
Salan er þannig stærsta sala á
íslensku tæknifyrirtæki frá upphafi
en verðmiðinn er um 10 milljónum
dala hærri en verðmiði Decode
þegar fyrirtækið var selt til banda-
ríska lyfjaframleiðslufyrirtækisins
Amgen árið 2012.
Þess ber þó að geta að hluti sölu-
verðs CCP er árangurstengdur til
tveggja ára.
„Það er ekki auðvelt að byggja
upp alþjóðlegt fyrirtæki á Íslandi frá
grunni og koma því í sölu erlendis,“
nefnir einn álitsgjafi Markaðarins.
„En það tókst, þótt útlitið hafi verið
tvísýnt á tímabili. Ávöxtun eigenda
er góð og félagið virðist eiga að
starfa nokkuð sjálfstætt innan Pearl
Abyss, þar með talið með starfsstöð
hér á landi,“ bætir hann við.
Pearl Abyss, sem var stofnað
árið 2010 og er skráð í kauphöll-
ina í Suður-Kóreu, er verðmetið á
jafnvirði um 320 milljarða króna.
Suður kóreska félagið framleiðir
meðal annars fjölspilunarleikinn
vinsæla Black Desert Online.
Annar álitsgjafi segir söluna frá-
bæran endahnút á skemmtilegri
vegferð tæknifyrirtækis. Hún blási
mörgum kjark í brjóst. „Salan er
engin tilviljun,“ segir hann. Mikil
elja eigenda, stjórnenda og starfs-
manna um árabil sé að skila
sér í svona glæsilegum
árangri.
Sala CCP viðurkenning
fyrir íslenskt hugvit
Álitsgjafar Markaðarins segja söluna á CCP til Pearl Abyss fela í sér viðurkenn-
ingu á því uppbyggingarstarfi sem hafi verið unnið innan fyrirtækisins. Salan sé
engin tilviljun. Um er að ræða stærstu sölu á íslensku tæknifyrirtæki frá upphafi.
Salan á Iberica skilaði
margfaldri ávöxtun
Ármann Þorvaldsson,
forstjóri Kviku banka.
Hjalti Baldursson,
forstjóri Bókunar.
2. Salan á Solo Seafood, eiganda spænska sölufyrirtækisins
Icelandic Iberica, til íslenska sjávar
útvegsfyrirtækisins Iceland Seafood
International, sem gekk endanlega
í gegn í september, hafnaði í öðru
sæti í vali dómnefndar Markaðarins
á viðskiptum ársins.
„Ávöxtunin er svakaleg á átján
mánuðum,“ segir einn álitsgjafi
Markaðarins og vísar til þess að selj
endurnir hafi selt fyrirtækið á fjór
falt hærra verði en þeir greiddu fyrir
það í lok árs 2016. Að teknu tilliti til
þess að ríflega 40 prósent af kaup
verðinu var fjármagnað með lánsfé
sjöfölduðu fyrrverandi eigendur
Icelandic Iberica fjárfestingu sína.
Sjávarsýn, fjárfestingafélag Bjarna
Ármannssonar, Hjörleifur Ásgeirs
son, framkvæmdastjóri Icelandic
Iberica, og sjávarútvegsfyrirtækin
Nesfiskur, Jakob Valgeir og FISK
Seafood seldu Icelandic Iberica
til Iceland Seafood en greitt var
með 1.025 milljón nýjum hlutum í
síðastnefnda félaginu, að virði 8,1
milljarðs króna, og peningagreiðslu
upp á 64 milljónir króna.
Seljendurnir eignuðust þannig
samanlagt 44 prósenta hlut í Ice
land Seafood en í kjölfar kaupanna
var Bjarni kjörinn stjórnarformaður
sjávarútvegsfélagsins.
Til samanburðar keypti um
ræddur fjárfestahópur Iberica af
Iceland ic Group í desember 2016
fyrir ríflega 1,8 milljarða en síðar
nefnda félagið var þá í eigu Fram
takssjóðs Íslands. Kaupendurnir
lögðu á þeim tíma sjálfir til tæplega
1,1 milljarð til kaupanna en það
sem eftir stóð, um 700 milljónir
króna, var fjármagnað með lánsfé.
Verður álitsgjöfum Markaðarins
tíðrætt um þá góðu ávöxtun sem
fjárfestingin skilaði á einungis einu
og hálfu ári.
„Fjárfestahópnum tókst að
kaupa félagið á góðu verði og marg
falda virði fjárfestingarinnar þegar
það var selt inn í Iceland Seafood.
Þeir eru komnir með markaðs
skráð bréf auk þess sem hópurinn
er orðinn leiðandi í félaginu eftir
sölu,“ nefnir einn álitsgjafi.
Annar segir bæði kaupanda og
seljendur hafa notið góðs af við
skiptunum. „Seljendur innleystu
góðan hagnað við söluna. Þá hefur
gengi Iceland Seafood hækkað um
nærri 30 prósent frá því að tilkynnt
var um kaupin,“ tekur hann fram
Markaðsvirði Iceland Seafood er
ríflega 20 milljarðar króna og bendir
einn úr dómnefndinni á að félagið
sé orðið stærra en mörg félög á
aðalmarkaði Kauphallarinnar.
3. Kaup Útgerðarfélags Reykjavíkur, áður Brims, á liðlega
þriðjungshlut í HB Granda hlutu
þriðja sætið í vali dómnefndar
Markaðarins á viðskiptum ársins.
Seljendur voru félögin Vogun og
Fiskveiðahlutafélagið Venus, sem
fóru með sölunni út úr hluthafa
hópnum, og var verð hlutarins um
21,7 milljarðar króna.
„Þetta eru djörfustu við
skipti ársins,“ segir einn álitsgjafi
Markaðarins.
Í kjölfar kaupanna gerði Útgerðar
félag Reykjavíkur, sem er að mestu
í eigu Guðmundar Kristjánssonar,
öðrum hluthöfum í HB Granda yfir
tökutilboð. Svo fór að fæstir hlut
hafanna ákváðu að taka tilboðinu
eða aðeins eigendur að samanlagt
um þriggja prósenta hlut og fór
eignarhlutur Útgerðarfélags Reykja
víkur í félaginu því upp í 37 prósent.
„Guðmundur náði að halda
flestum stóru fjárfestunum inni,
þar á meðal lífeyrissjóðunum, þrátt
fyrir að vera umdeildur,“ nefnir einn
af álitsgjöfunum. „Kannski segir
það að peningar eru oftast blindir
á persónur ef þeir sýna árangur. Að
minnsta kosti þegar menn hætta
sínum eigin peningum,“ bætir sá
hinn sami við.
Vogun er í eigu Hvals en stærsti
hluthafi þess félags er Fiskveiða
hlutafélagið Venus með um 43 pró
senta hlut. Það félag er síðan aftur
að stærstum hluta í eigu Kristjáns
Loftssonar og fjölskyldu.
„Það hlýtur að teljast afrek að
hafa sannfært Kristján Loftsson um
að selja sér,“ segir einn úr dóm
nefndinni. Annar bendir á að um
hafi verið að ræða risaviðskipti sem
hafi í kjölfarið hleypt af stað keðju
af öðrum áhugaverðum breyting
um á eignarhaldi í sjávarútvegi.
„Til að mynda losnaði um
flækjuna í Vestmannaeyjum við
söluna á hlut Brims í Vinnslustöð
inni til Kaupfélags Skagfirðinga,“
segir einn álitsgjafi Markaðarins
en Guðmundur, sem minnihluta
eigandi í Vinnslustöðinni, hafði um
árabil staðið í hörðum deilum við
meirihlutaeigendurna undir forystu
Sigurgeirs Brynjars Kristgeirssonar
framkvæmdastjóra.
Annar álitsgjafi nefnir að við
skiptin hafi ekki verið síður góð
frá sjónarhóli seljenda, Vog
unar og Fiskveiðihlutafélagsins
Venusar.
„Kristján seldi bréfin á fimmtán
prósentum yfir markaðsverði og
í einum rykk. Það er ekki ónýtt að
„casha“ út með þeim hætti,“ segir
einn álitsgjafi Markaðarins.
Kaupin í HB Granda
djörfustu viðskiptin
Björgólfur Thor
Björgólfsson.
„Svona hlutir gerast ekki af
sjálfu sér og það má ekki vanmeta
þá miklu vinnu sem fer í að rækta
tengsl og búa til áhuga fjárfesta á
fyrirtækinu. Það var ekki selt í net-
verslun,“ bætir álitsgjafinn við.
Enn einn álitsgjafinn segir söl-
una fela í sér mikla viðurkenningu
á því starfi sem hafi
verið unnið innan
CCP síðastliðna
tvo áratugi.
51
milljarður króna er kaup-
verð Pearl Abyss á CCP.
Það er ekki auðvelt
að byggja upp
alþjóðlegt fyrirtæki á Íslandi
frá grunni og koma því í sölu
erlendis.
Úr umsögn dómnefndar
Bjarni
Ármannsson.
Guðmundur
Kristjánsson.
„Fleiri jákvæðar fréttir bárust af sölu
á eignarhlutum í íslenskum nýsköp-
unarfyrirtækjum á árinu en salan á
CCP stendur upp úr hvað varðar
stærð viðskipta,“ nefnir hann.
Hilmari Veigari Péturssyni, sem
hefur starfað hjá CCP í átján ár og
stýrt félaginu í fjórtán ár, er hrósað
sérstaklega fyrir að hafa leitt upp-
byggingu tölvuleikjaframleiðand-
ans, endurreist fyrirtækið og látið
það í hendur Pearl Abyss fyrir mikla
fjármuni.
Hilmar Veigar átti um 6,5 pró-
senta hlut í CCP en aðrir hluthafar
voru til að mynda fjárfestinga-
félagið Novator Partners, sem er
meðal annars í eigu Björgólfs Thors
Björgólfssonar, og tengd félög með
ríflega 43 prósenta hlut, bandaríski
framtakssjóðurinn New Enterprise
Associates með 23 prósenta hlut og
bandaríski fjárfestingasjóðurinn
General Catalyst Partners með
rúman 21 prósents hlut. Aðrir
minni hluthafar áttu samanlagt 5,7
prósent.
Novator varð stærsti hluthafi CCP
árið 2005 og ári síðar lagði General
Catalyst Partners tölvuleikjafram-
leiðandanum til fé. New Enterprise
Associates fór í hluthafahópinn
fyrir þremur árum þegar framtaks-
sjóðurinn, sem er einn stærsti sinn-
ar tegundar í heiminum, fjárfesti í
félaginu fyrir um fjóra milljarða
króna. Umræddir fjárfestar
högnuðust ríkulega á
fjárfestingu sinni.
Kristinn
Ingi Jónsson
kristinningi@frettabladid.is
2 8 . D E S E M B E R 2 0 1 8 F Ö S T U D A G U R4 MARKAÐURINN
2
8
-1
2
-2
0
1
8
0
4
:2
3
F
B
0
5
6
s
_
P
0
3
7
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
3
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
2
0
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
2
5
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
2
1
E
9
-5
5
D
4
2
1
E
9
-5
4
9
8
2
1
E
9
-5
3
5
C
2
1
E
9
-5
2
2
0
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
6
B
F
B
0
5
6
s
_
2
7
_
1
2
_
2
0
1
C
M
Y
K