Safnablaðið Kvistur - 01.11.2014, Page 8

HUGLEIÐINGAR SAFNAFOLKS
Safnbúðir
og minjagripir
Þekkirþú tilfinninguna um að vera inni í safnbúð, umkringd
áhugaverðum bókum og öðrum vörum og vita ekki hvað skal kaupa?
Eitthvað smávegis, tugi bóka eða ekki neitt. Þar má auðveldlega
eyðafáum krónum en mörgum klukkutímum, niðursokkin í bók eða
formfræði vandaðra hluta. Því safnbúðir greina sig markvisstfrá
öðrum verslunum með vöruúrvali sem er sérsniðið að umfiöllunarefni
safnsins. Vörurnar vísa vonandi í safnið og geta hlutir sem láta
lítið yfir sér öðlast frekari merkingu íþessu samhengi starfsemi og
safneignar safnsins. Hlutir sem keyptir eru í safnbúðinni standa sem
minnisvarðar inni á heimilum fólks umferð á safnið.
Safnbúðin sem tekjulind,
tæki til markaðssetningar
og þjónusta við notendur safna
Safnbúð og safn eru bæði hug-
myndafræðilega og áþreifanlega ná-
tengd. Þó eru þau ólík að því leyti að
safnbúðin, líkt og annar verslunar-
relcstur á að standa undir sér og slcila
hagnaði. Starfsemin gengur því út á
að sætta og sameina tvo ólíka þætti.
Annars vegar mælanleg hagnaðar-
sjónarmið sem liggja til grundvallar
hefðbundnum verslunarrekstri og
hins vegar safnahugsjónina sem
grundvallast á annars konar og síður
mælanlegum hagnaði. Árið 2007 var
gefin út samþylckt á vegum alþjóð-
legu safnasamtakanna ICOM þar
sem safn er slcilgreint á eftirfarandi
hátt: „Safn hefur ekki hagnað að
markmiði. Það er varanleg stofnun
sem starfar í þjónustu samfélagsins,
vinnur að framþróun þess og er opið
almenningi. Það safnar, varðveitir,
rannsakar, miðlar og sýnir efnislega
og óáþreifanlega arfleifð mannkyns
og umhverfis, í tilgangi fræðslu,
rannsókna og skemmtunar."
Bæði innan og utan við þessa jöfnu
gegna safnbúðir mikilvægu mið-
lunar- og þjónustuhlutverki fyrir
notendur safnsins. Þær kynna
safnið, starfsemi þess og safneign
fyrir áhugasömum. Líka þeim sem
fara elcki inn á sýningar enda er
safnbúðin yfirleitt staðsett fremst
í safnbyggingunni og aðgengileg
öllum þeim sem koma inn í hana
eða inn á vefsíðu safnsins. Á tímum
aðhalds í íjárveitingum hins opin-
bera til menningarmála er freistandi
að líta á safnbúðina fyrst og fremst
sem tekjulind fyrir safnið, og leið til
þess að fjármagna aðra starfsemi. En
það er líka milcilvægt að líta til safn-
búðarinnar í víðara samhengi. Þar
gefst tækifæri til að marlcaðssetja
8