Morgunblaðið - Sunnudagur - 16.12.2018, Blaðsíða 19

Morgunblaðið - Sunnudagur - 16.12.2018, Blaðsíða 19
16.12. 2018 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 19 Sjaldgæft er að knatt- spyrnumenn ræði op- inberlega um andleg veikindi sín eða að þau spyrjist út, alltént með- an þeir eru enn að spila. Þó eru um það dæmi; lítum á nokkur utan úr heimi. Það vakti heims- athygli þegar þýski landsliðsmaðurinn Sebastian Deisler til- kynnti að hann hefði lagt skóna á hilluna í byrjun árs 2007, aðeins 27 ára gamall. Skýringin var sú að það ætti ekki við hann að leika knattspyrnu en Deisler hafði um tíma glímt við þunglyndi í bland við erfið hnémeiðsli. Hvort tveggja kom niður á sjálfstrausti hans og hann ákvað að láta staðar numið á miðri leiktíð. Fé- lag Deislers, Bayern München, ákvað að rifta ekki samningnum við leikmanninn, heldur greiða honum laun út samnings- tímann, það er í tvö og hálft ár. Sparkheimar voru í sárum eftir að þýski markvörðurinn Robert Enke svipti sig lífi síðla árs 2009; henti sér fyrir járn- brautarlest. Eiginkona hans upplýsti að Enke hefði um sex ára skeið glímt við þunglyndi og fengið faglega aðstoð. Eftir að dóttir hans lést árið 2006 átti hann sérlega erfitt uppdráttar og sá ekki aðra leið út úr erfiðleikum sínum. Ógnaði manni á förnum vegi Enski landsliðsmaðurinn Stan Colly- more átti mjög erfitt uppdráttar á vell- inum eftir að hann ræddi fyrst op- inberlega um þunglyndi sitt árið 1999 og lagði skóna á hilluna tveimur árum síðar, þrítugur að aldri. Lítill vafi leikur á því að veikindin léku þar stórt hlutverk. Colly- more hefur náð sér ágætlega á strik í seinni tíð sem sparkskýrandi í sjónvarpi. Enski landsliðsmaðurinn Aaron Len- non, sem nú leikur með Burnley, var handtekinn vorið 2017 fyrir að ógna ör- yggi manns á almannafæri og í framhald- inu vistaður á sjúkrahúsi, þar sem hann hlaut meðferð vegna sjúkdóms sem sagður var álags- tengdur. Hann var frá keppni um tíma en er kominn á fulla ferð aft- ur. Annar enskur lands- liðsmaður, Danny Rose hjá Tottenham Hotspur, steig fram og talaði op- inskátt um þunglyndi sitt síðasta vor en það spratt upp úr erfiðum meiðslum sem leikmaðurinn glímdi við mánuðum sam- an. Vakti saga hans mikla athygli og fékk ófáa dálksentimetra í heimspressunni. Rose fór í framhaldinu með enska lands- liðinu á HM í Rússlandi en hefur verið inn og út úr liði Tottenham í vetur. Svívirðingar á velli Illmælgi og almennur dónaskapur áhorf- enda í garð knattspyrnumanna þekkist víða og skemmst er að minnast þess að skoski leikmaðurinn David Cox var hvattur til að „hengja sig og gera það al- mennilega næst“ meðan á leik stóð skömmu eftir að hann ræddi opinberlega um andleg veikindi sín og sjálfsvígstil- raunir. Að sögn Cox voru það ekki bara stuðningsmenn andstæðinga liðs hans, Cowdenbeath, sem létu aursletturnar ganga yfir hann heldur einnig leikmenn. Ummæli eins og „passaðu á þér púlsinn, lagsi“ og „eins gott að æsa þig ekki upp, þú ert geðsjúklingur“ heyrðust í hita leiksins. Cox segir þetta gott dæmi um það að fólk líti ekki á andleg veikindi sem sjúkdóm vegna þess að menn beri slík veikindi ekki endilega með sér. Clarke Carlisle, sem lengst lék með Burnley og var um tíma formaður Sam- taka atvinnuknattspyrnumanna á Eng- landi, er annar leikmaður sem hefur op- inberlega viðurkennt að hafa reynt að svipta sig lífi vegna þunglyndis. Hann fleygði sér fyrir vörubíl árið 2014, skömmu eftir að knattspyrnuferlinum lauk, stórslasaðist en lifði af. Á síðasta ári hugðist hann aftur binda enda á eigið líf en var stöðvaður af fólki á förnum vegi. AFP Danny Rose í leik með Tottenham Hotspur gegn Barcelona í Meistaradeild Evrópu í vikunni. Hengdu þig almennilega næst! Stan Collymore Sebastian Deisler þurfi þeir á því að halda, og enginn ætti að þurfa að skammast sín fyrir það.“ Öllum jafn vel tekið Spurður hvort það skipti máli að Aron er þroskaður leikmaður sem löngu hefur sannað sig en ekki ungur leikmaður að stíga sín fyrstu skref svarar Þorgrímur neitandi. „Ég held að það hafi ekkert að segja í þessu sambandi. Auðvitað skiptir reynsla Arons miklu máli, hann er flott fyrirmynd og hugrakkur ein- staklingur, en nítján ára eða tvítugum strák, sem er að stíga sín fyrstu skref í meist- araflokki, yrði alveg jafn vel tekið ef hann greindi frá því að hann hefði verið að hitta sál- fræðing. Þó að samkeppnin sé mikil er það mín reynsla að öllum sé vel tekið og þess vegna eiga menn að vera ófeimnir við að tjá sig um sína líðan, þurfi þeir á því að halda.“ Þorgrímur þekkir ekki til fordóma í garð andlegra veikinda innan íþróttahreyfing- arinnar. „Ég hef ekki orðið var við slíka for- dóma. Ég hef verið formaður Vals í þrjú ár og ekkert mál af þessu tagi hefur komið inn á borð til okkar. Ég þekki ekki til þess að leik- mönnum hafi verið ýtt í burtu vegna andlegra veikinda og hef ekki trú á að nokkurt íþrótta- félag gerði slíkt.“ Á heima á yfirborðinu Honum þykir ótrúlegt að knattspyrnumenn séu að fela djúpstæð andleg vandamál. „Þegar á reynir held ég að það standi alltaf pínulítið utan á mönnum hvort þeir glími við andleg veikindi eður ei, þannig að það kæmi mér á óvart að menn væru að fela svona lagað, svo ég segi alveg eins og er.“ Þorgrímur segir að umræðan um kvíða, þunglyndi og önnur andleg veikindi sé þörf innan íþróttahreyfingarinnar. „Þessi umræða á heima á yfirborðinu og ég veit ekki annað en að ÍSÍ hafi tekist mjög vel á við þetta. Ég veit heldur ekki annað en að allir leikmenn og þjálfarar taki því vel þegar menn opna sig um vandamál sín og tilfinningar. Alveg eins og það á að vera. Menn verða bara sterkari fyrir bragðið. Ingólfur Sigurðsson hefur verið í far- arbroddi í þessari umræðu og hefur sýnt mikið hugrekki.“ Hitt er svo annað mál, að dómi Þorgríms, að setji leikmenn markið of hátt, nái ekki að vinna sér sæti í Pepsi-deildarliði eða komast í at- vinnumennsku geti það hugsanlega haft áhrif á andlega líðan, jafnvel valdið kvíða. Sumir séu undir mikilli pressu frá vinum eða ættingjum um að komast í landsliðið eða atvinnumennsku og viðkomandi geti þar af leiðandi verið með ranghugmyndir um sjálfan sig. „Ég þekki til leikmanna sem kenndu alltaf öðrum um að hafa ekki náð settu marki, litu of stórt á sig, sögðu þjálfarana slaka, þeir flökkuðu á milli liða og gáfust upp við minnsta mótlæti. Sam- keppnin í þessum fótboltaheimi er gríðarleg og það þurfa ansi margir þættir að tvinnast rétt saman til þess að stóri draumurinn verði að veruleika. Sterkir persónuleikar, sem eflast við mótlæti, huga að öllum litlu hlutunum sem tengjast boltanum, standa uppi sem sigurveg- arar.“ Morgunblaðið/Eggert Morgunblaðið/Árni Sæberg Ingólfur Sigurðsson í leik með Gróttu gegn Fram í Inkasso-deildinni sumarið 2017.

x

Morgunblaðið - Sunnudagur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið - Sunnudagur
https://timarit.is/publication/1078

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.