Morgunblaðið - Sunnudagur - 24.03.2019, Blaðsíða 13

24.3. 2019 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 13
Góð viðbrögð við nýrri tónlist
Samhliða spilamennsku, söng og að sinna
starfi skólastýru hefur Edda sjálf verið í eigin
tónlistarsköpun.
„Ég hef alltaf verið að búa til músík en svo-
lítið án þess að láta aðra vita. Ég hef ekki verið
tilbúin að leyfa fólki að heyra og fundist það
óþægilegt einhverra hluta vegna. En fyrir
fjórum árum gerði ég disk, minn fyrsta sóló-
disk,“ segir hún en hann heitir No Words
Needed.
Hún segir útgáfuna tímafreka og kostn-
aðarsama en engu að síður hafi verið kominn
tími á annan disk. „Ég ákvað bara að kýla á að
gera annan disk,“ segir hún en hann ber nafnið
New Suit. „Hann er bara búinn að vera að-
gengilegur á Spotify síðan 1. mars. Tónlistin
mín hefur verið að fá góð viðbrögð hjá útvarps-
stöðum sem spila svona tónlist. Það er byrjað
að spila mig í Bandaríkjunum og í Bretlandi og
svo er þetta smátt og smátt að fara um heim-
inn,“ segir Edda en ef þú flettir henni upp á
Spotify þá er hún undir flokknum Smooth
Jazz.
Friðrik Karlsson er upptökustjóri á plöt-
unni. ,,Hann setur sinn lit í tónlistina mína,“
segir Edda en hann spilar líka á gítar. Bjarni
maður hennar spilar á bassa og þau fengu
breskan trommuleikara til liðs við sig auk
góðra gesta.
Á nýja diskinum ákvað Edda að stíga út
fyrir þægindarammann og spila allt píanó
sjálf. „Það er ekki nóg fyrir mig að semja
lögin og láta einhverja aðra spila það. Þó að
ég hafi spilað laglínurnar á fyrri plötunni er
ég að spila allt hljómborð núna. Það er eng-
inn sem spilar annað píanó, bara ég. Þar sem
ég er klassískt menntaður píanóleikari fékk
ég aldrei kennslu í spuna þannig að ég þurfti
að fara að taka sóló en vissi ekki alveg
hvernig ég ætti að gera það. Þess vegna
heitir nýja platan, New Suit, eða ný föt, því
mér finnst ég vera í nýjum fötum á þessum
diski.“
Hún segir lögin koma til sín. „Ég sest
hérna niður við píanóið og byrja að spila. Þá
er eins og ég fari í einhverja hugleiðslu og þá
bara kemur lag. Mér finnst bara eins og það
sé verið að senda mér lag. Ég þarf ekki að
sitja lengi við og böggla saman einhverju.
Mér finnst það bara vera skylda mín að gera
eitthvað við þetta og koma því áfram,“ segir
hún en það er píanó, bassi og trommur í stof-
unni enda er hugmyndin að halda stofu-
tónleika við tækifæri. Hún er líka að skoða
heppilega dagsetningu fyrir útgáfutónleika
og stefnir á frekari spilamennsku erlendis.
„Svo erum við að fara að halda upp á 30 ára
afmæli skólans í maí,“ segir hún þannig að
það er mikið í gangi.
Dagskrá barna þétt skipuð
Hvað hefur breyst á þessum tíma frá því að þú
stofnaðir skólann?
„Mér finnst börn í dag hafa alltof mikið að
gera. Ég veit ekki af hverju sú þróun hefur
orðið, hvort það sé vegna þess að foreldrar
þurfa að fá frekari pössun fyrir börnin sín, en
dagskrá barna er ofsalega þétt skipuð í dag.
Við höfum lent í því að nemendur hafa þurft að
taka sér frí frá námi að læknisráði. Það er búið
að setja þau í svo mikið að þau bara höndla það
ekki. Foreldrar í dag tala um að barnið sé að
fara á píanó- eða fiðluæfingu rétt eins og það
sé að fara á fótbolta- eða handboltaæfingu. Þá
þýðir það það að barnið fer í tónlistarskólann
og er með kennararum sínum í þann tíma sem
það þarf að vera og kemur svo aftur eftir tvo
daga því börnin eru oftast tvisvar í viku og svo
bara gerist ekkert. Tónlistarnám er þannig að
þú kemur og hittir kennarann þinn og ferð í
gegnum ákveðið efni, hann kennir þér og legg-
ur þér fyrir það sem þú átt að æfa þig á heima.
Þú æfir þig og kemur svo aftur í tímann. Það
er ekki nóg að mæta bara í tónlistarskólann og
ætla að vera hljóðfæraleikari, þú verður að æfa
þig.“
Henni finnst skilningurinn á þessu hafa
minnkað með árunum.
„Það er alls ekki gert ráð fyrir tímanum sem
barnið þarf til að æfa sig. Eftir því sem miðar
áfram í tónlistarnáminu þá þarf að sinna því
betur en það er eins og það sé ekki gert ráð
fyrir þessum tíma í dag, ég hef smá áhyggjur
af þessari þróun. Þetta er mesti munurinn sem
ég finn.“
Henni finnst börn í dag einangraðri en þau
voru. „Þau eru frekar heima, kannski í tölvu,
frekan en úti að leika sér með félögunum.
Samskipti barna eru ekki eins og þau voru
fyrir 30 árum. Mér finnst að foreldrarnir
reyni að stuðla að því að börnin þeirra séu í
meiri félagsskap en ekki endilega á réttum
vettvangi,“ segir Edda og útskýrir að sam-
spilsæfingar geti verið góður félagsskapur
fyrir börn. „Þá hittir barnið aðra krakka á
svipuðu reiki og þau spila öll saman. Krakk-
arnir eru að vinna að ákveðnum verkefnum
saman. Þau eru ekki í samkeppni eins og oft í
íþróttum,“ segir Edda, sem hefur upplifað
ákveðna árekstra milli íþrótta og tónlistar-
náms og að íþróttaviðburðir séu frekar teknir
framyfir tónlistarviðburði.
„Þetta keppnisskap, að það þurfi allir að
vinna, vera sigurvegarar, það er ekki svo ríkt
hjá okkur í tónlistinni. Þarna eru allir að skapa
eitthvað í sameiningu. Það er gott að þjálfa sig
í því að hlusta á hvað hinn aðilinn er að spila og
taka mið af því heldur en að þurfa bara að
hugsa um sjálfan sig.“
Alltaf gaman hjá þeim
Bjarni, eiginmaður Eddu, er aðstoðar-
skólastjóri tónlistarskólans og þau hafa því
unnið ekki bara saman í tónlistinni heldur
líka innan skólans. Hvernig er að hafa unnið
svona mikið með eiginmanni sínum í gegnum
tíðina?
„Mér finnst það bara forréttindi. Við erum
búin að vera saman frá því að ég var 16 ára.
Ekki bara hjón heldur erum við búin að vera
að vinna svo mikið saman, við vinnum saman á
hverjum einasta degi,“ segir Edda sem var 17
þegar þau giftu sig og þurfti að fá undanþágu
frá dóms- og kirkjumálaráðuneytinu vegna
þessa en Bjarni er þremur árum eldri.
„Mér finnst þetta frábært. Við höfum unnið
vel saman og styðjum hvort annað. Sérstak-
lega þegar ég greindist með þennan sjúkdóm.
Þá er hann búinn að koma mjög sterkur inn
eins og hérna á heimilinu. Það eru ekki allir
sem myndu ná að vera hjón og vinna svona
mikið saman en það er alltaf gaman hjá
okkur.“
„Það fá allir eitthvað til að glíma
við. Með jákvæðu viðhorfi og góð-
um lífsstíl hefur mér tekist að fara
léttar í gegnum þetta en ella held
ég,“ segir hún um MS-sjúkdóminn.
Morgunblaðið/Eggert
„Fólki finnst nafnið Tónskóli
Eddu Borg vera svo gamalt og
heldur að ég sé miklu eldri en
ég er. Það hefur ekki hugmynd
um að ég var bara að verða 23
ára þegar skólinn var stofn-
aður. Fyrir svona 2-3 árum á
opnu húsi var ég að hjálpa for-
skólakrökkunum að undirbúa
sitt atriði og sat á gólfinu með
þeim. Þá vindur sér gestur að
manninum mínum og segir:
„Fyrirgefðu að ég spyr, þetta
er kannski skrýtin spurning en
er Edda Borg ennþá á lífi?“
Bjarni sagði að þetta væri nú
fín spurning hjá honum og svaraði þessu
játandi. „Er hún hérna í dag?“ spurði
maðurinn og Bjarni svaraði honum því að
ég sæti þarna á gólfinu hjá krökkunum!“
Henni finnst sérstaklega gaman að
fylgja nemendum sínum eftir. „Það eru
nokkrir sem hafa farið í gegnum skólann
hjá okkur sem eru búnir að leggja það
fyrir sig að vera tónlistarmenn. Og svo er
líka komin önnur kynslóð af nemendum í
skólann; þeir sem voru hjá okkur í skól-
anum fyrstu árin, núna eru börnin þeirra
mætt. Það yljar mér. Þá mæta ömm-
urnar, mömmurnar og börnin á tónleika.
Mér finnst ég eiga pínulítinn part af öllum
börnunum þannig að ég hef eignast mjög
mikið af börnum í gegnum tíðina,“ segir
Edda og bætir við að hún hafi alltaf gam-
an af því þegar fyrrverandi nemendur
heilsi uppi á hana á förnum vegi.
Vakandi gagnvart nýjungum
Eru miklar tískusveiflur í hljóðfæravali?
„Það er alltaf einhver tíska í gangi og
þetta kemur í bylgjum. Einn veturinn
voru rosalega margir á þverflautu hjá
okkur og eftir sigur Eurovision-stjörn-
unnar Alexanders Rybak vildu allir læra á
fiðlu. Og núna í kjölfar Bohemian Rhap-
sody þá vilja mjög margir spila Queen-
lögin og vera eins og Freddie Mercury,
bæði spila og syngja. Það er orðið svolítið
algengt núna að við erum með nem-
endur sem eru bæði að læra á hljóðfæri
og eru farnir að syngja með hljóðfær-
unum. Það er mjög áhugavert. Við verð-
um alltaf að vera vakandi gagnvart nýj-
ungum. Það sem virkaði fyrir 30 árum er
ekkert endilega leiðin í dag þó að þessi
klassíska, hefðbundna leið sé alltaf málið.
Við verðum að vera opin fyrir nýjungum.
Við verðum að vera vakandi fyrir því
hvað er vinsælt hjá þeim til að mæta
þeim á þeim stað sem þau eru. Þau læra
ákveðinn grunn og svo getum við tekið
eitthvað nýtt með og inn á milli.“
Störf framtíðarinnar eru að breytast
og ekki er ólíklegt að listnám og skapandi
hugsun verði mikilvægari í framtíðinni.
Hvernig horfir þetta við þér? „Allar list-
greinar eru miklu mikilvægari en margir
gera sér grein fyrir. Þetta hefur svo víð-
tæk áhrif. Til dæmis ef við tökum tónlist-
ina, þá notar einstaklingurinn tónlist við
öll tækifæri. Þú hlustar á tónlist þegar þér
líður vel eða ert sorgmædd. Þú hlustar á
tónlist við allskonar athafnir. Það er við
hæfi að bjóða upp á tónlist þegar eitthvað
er um að vera þannig að hún snertir okk-
ur á svo rosalega mörgum sviðum. Tón-
listin spilar svo stórt hlutverk í lífi allra.
Það er líka mikilvægt fyrir fólk að kynnast
tónlist ekki bara til þess að spila á hljóð-
færi heldur líka til að geta notið tónlistar-
innar. Hún hefur djúp áhrif á einstakling-
inn, þroskar hann og hjálpar honum á svo
mörgum sviðum,“ segir hún.
„Ég held líka að þeir sem fara í gegnum
tónlistarnám læri ákveðna hugsun og
skipulagningu. Ég vil meina að tónlistar-
námið komi til góða síðar meir á öðrum
vettvangi. Eins og nemendur okkar hafa
sagt, að það að fara í gegnum skólann hjá
okkur og koma fram á tónleikum og fara í
gegnum þá æfingu hafi hjálpað þeim á
fullorðinsárum að stíga fram á öðrum
sviðum.“
Edda er ánægð með að hafa starfað
með börnum allan þennan tíma. „Mér
finnst líka að það hafi hjálpað mér að vera
ung í anda að vera svona mikið innan um
börn.“
„Er Edda Borg ennþá á lífi?“
Edda kann vel við sig á gólfinu hjá krökkunum.