Morgunblaðið - 10.08.2019, Blaðsíða 23
FRÉTTIR 23Erlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 10. ÁGÚST 2019
Góð þjónusta í tæpa öld 10%afslátturfyrir 67 áraog eldri
Flugvallarþjónusta
BSR sér um að skutla þér út á flugvöll og aftur heim þegar þú ferð til útlanda.
5-8 manneskjur
19.500 kr.
1-4 manneskjur
15.500 kr.
Verð aðra leið:
GÆÐI – ÞEKKING – ÞJÓNUSTA
Njóttu þess að hvílast
í hreinum rúmfötum
Við þvoum og pressum rúmfötin
- þú finnur muninn!
Varsjá. AFP. | Kosið verður til þings í
Póllandi í október og hafa réttindi
hinsegin fólks verið í brennidepli í
kosningabaráttunni vegna ummæla
leiðtoga stjórnarflokks pólskra
íhaldsmanna og erkibiskups um að
réttindabarátta hinsegin fólks sé ógn
við Pólland og hefðbundin fjöl-
skyldugildi kaþólsku kirkjunnar.
Réttindi samkynhneigðra, tvíkyn-
hneigðra og transfólks urðu að helsta
hitamáli kosningabaráttunnar eftir
að leiðtogi stjórnarflokksins Laga og
réttar (PiS), Jaroslaw Kaczynski,
lýsti því yfir í apríl að réttinda-
baráttan væri „ógn við Pólland“,
ásamt kenningum kynjafræðinga og
kynfræðslu sem Alþjóðaheilbrigðis-
málastofnunin hefur mælt með.
„Þessar kenningar eru allar inn-
fluttar,“ sagði hann á ráðstefnu á
vegum kaþólskrar hreyfingar og
bætti við að þær væru „ógn við Pól-
land, tilvist þess og þar með pólska
ríkið“.
Pólskir vinstriflokkar hafa notfært
sér deiluna um réttindi hinsegin
fólks til að gagnrýna náin tengsl
stjórnarflokksins við kaþólsku kirkj-
una, sem hefur verið mjög áhrifamik-
il í landinu.
„Þetta er pólitískt eldsneyti fyrir
PiS. Þetta gerir flokknum kleift að
árétta það sem hann stendur fyrir,
tengsl sín við hefðbundin gildi sem
standa frammi fyrir bylgju vest-
rænna áhrifa,“ sagði stjórnmálaskýr-
andinn Stanislaw Mocek. „En and-
stæðingarnir hafa einnig fundið
pólitískt vopn í þessu máli og leggja
áherslu á að verja þurfi réttindi
minnihlutahópa.“
Handtekin fyrir „vanhelgun“
Meðal annars hefur verið deilt um
handtöku konu sem hafði búið til
veggspjöld með myndum af Maríu
mey með geislabaug í regnbogalit-
unum. Konan var handtekin á heimili
sínu í maí og sökuð um „vanhelgun“.
Samkvæmt pólskum hegningar-
lögum varðar það allt að tveggja ára
fangelsi að „særa trúartilfinningar
annarra með því að vanhelga trúar-
lega muni eða helgistaði opin-
berlega“.
Joachim Brudzinski innanríkis-
ráðherra sagði á Twitter að lög-
reglan hefði handtekið konuna vegna
þess að með því að setja regnbogaliti
á geislabauginn hefði hún vanhelgað
málverk af Maríu mey, sem margir
kaþólskir Pólverjar líta á sem mik-
ilvæga helgimynd.
Margir fulltrúar stjórnarflokksins
hafa lýst því yfir að þeir séu „lausir
við hugmyndafræði hinsegin fólks“.
Tímaritið Gazeta Polska dreifði lím-
miðum með áletruninni „Þetta er
LGBT-laust svæði“ með skírskotun
til enskrar skammstöfunar yfir lesbí-
ur, homma, tvíkynhneigða og trans-
fólk. Pólskur dómstóll fyrirskipaði
tímaritinu að hætta dreifingu lím-
miðans í júlí.
Átök blossuðu upp á fyrstu gleði-
göngu hinsegin fólks í pólsku borg-
inni Bialystok í júlí þegar fótbolta-
bullur og þjóðernissinnar réðust á
göngufólkið og lögregluþjóna. Efnt
var til mótmæla vegna ofbeldisins og
gagnrýndi Mateusc Morawiecki for-
sætisráðherra árásina á göngufólkið
en sagði ekkert um herferðina gegn
réttindabaráttu hinsegin fólks.
Ný „plága“, ekki rauð,
heldur marglit
Erkibiskupinn Marek Jedrasz-
ewski hellti olíu á eldinn fyrr í mán-
uðinum þegar hann varaði við rétt-
indabaráttu hinsegin fólks í
stólræðu. „Rauða plágan herjar ekki
lengur á landið okkar,“ sagði hann og
skírskotaði til kommúnismans. „En
ný plága hefur komið fram, ný-
marxísk, sem vill ná tökum á sál okk-
ar, hug og hjarta. Þetta er plága sem
er ekki rauð, heldur í regnbogalit-
unum.“
Efnt var til mótmæla á götum Var-
sjár og Krakár vegna stólræðu erki-
biskupsins og kröfðust mótmælend-
urnir þess að honum yrði vikið frá.
Óttast er að átök blossi upp á
gleðigöngu hinsegin fólks í borginni
Plock í dag vegna þess að hópur
pólskra þjóðernissinna hefur boðað
mótmæli gegn henni.
Stanislaw Mocek sagði að deilan
snerist um eðli lýðræðisins. „Sam-
kvæmt hefðbundinni skilgreiningu á
lýðræði stjórnar meirihlutinn og
hann verður að vernda réttindi
minnihlutans,“ sagði hann. „En leið-
togar PiS líta svo á að þar sem meiri-
hlutinn stjórni hafi hann rétt til að ná
fram vilja sínum með þvingunum og
það getur leitt til atlögu að réttindum
minnihlutans.“
AFP
Hitamál Mótmælendur fyrir utan bústað sendiherra Páfagarðs í Varsjá. Þeir kröfðust þess að erkibiskupnum Marek
Jedraszewski yrði vikið frá vegna ummæla hans um réttindabaráttu hinsegin fólks. Hann lýsti henni sem „plágu“.
Varað við „plágu í
regnbogalitunum“
Pólskir ráðamenn fordæma réttindabaráttu hinsegin fólks
PiS með mikið forskot
» Þingkosningar verða í Pól-
landi 13. október og benda
kannanir til þess að Lög og
réttur, PiS, fái rúm 44% at-
kvæða. Borgaravettvangur,
frjálslyndur mið- og hægri-
flokkur, mælist með 20 til 28%
fylgi.
» PiS fékk meirihluta sæta í
neðri deild þingsins og 37,6%
atkvæða fyrir fjórum árum.
Efnahagur Bret-
lands dróst sam-
an um 0,2% á öðr-
um fjórðungi
ársins og er það
einkum rakið til
óvissunnar um
útgöngu Bret-
lands úr Evrópu-
sambandinu.
Þetta er í
fyrsta skipti sem efnahagur Bret-
lands dregst saman frá árinu 2012.
Sajid Javid, fjármálaráðherra Bret-
lands, sagði að ekkert benti til þess
að samdráttur yrði á þriðja fjórð-
ungi ársins eða að hætta væri á efna-
hagslægð. Stundum er notað sem
þumalputtaregla í hagfræði að hag-
kerfið sé í lægð ef þjóðarframleiðsla
dregst saman að raunvirði tvo árs-
fjórðunga í röð. Breski seðlabankinn
spáir 1,3% hagvexti í landinu á öllu
árinu.
Þjóðarframleiðslan hafði aukist á
fyrsta fjórðungi ársins um 0,5% og
var það einkum rakið til þess að iðn-
framleiðslan jókst mjög vegna þess
að fyrirtæki komu sér upp vara-
birgðum til að búa sig undir Brexit
sem átti þá að taka gildi 29. mars.
Fyrirtækin gengu síðan á vara-
birgðirnar á öðrum fjórðungi ársins
eftir að útgöngunni var frestað og
það stuðlaði að því að iðnframleiðsl-
an minnkaði. Samdrátturinn er einn-
ig rakinn til þess að árlegum lok-
unum bílaverksmiðja var flýtt, auk
annarra þátta, t.d. hægari hagvaxtar
í Bandaríkjunum og Evrópulöndum.
Nokkrir hagfræðingar óttast að
útgangan úr ESB geti leitt til efna-
hagslægðar eða kreppu í Bretlandi.
Breski seðlabankinn hefur varað við
því að óvissan um útgönguna geti
minnkað framleiðnina í Bretlandi til
lengri tíma litið. Óvissan hafi orðið
til þess að fjárfestingar breskra fyr-
irtækja hafi minnkað á fimm af sex
síðustu ársfjórðungum.
Efnahagur Bret-
lands dróst saman
Einkum rakið til óvissu um Brexit
Sajid Javid