Morgunblaðið - 29.08.2019, Blaðsíða 45

UMRÆÐAN 45
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 29. ÁGÚST 2019
Opið mánudaga til fimmtudaga kl. 7.45-17.00, föstudaga kl. 7.45-16.00
Flatahrauni 7 | 220 Hafnarfirði | Sími 565 1090 | www.bjb.is
Pústþjónusta
SAMEINUÐ GÆÐI
ER BROTIÐ Á ÞÉR?
Slys valda heilsutjóni og þjáningum. En það er ekki síður sárt þegar starfsorkan
skerðist og áætlanir um framtíðina bregðast. Því fylgir óvissa og áhyggjur.
Ef þú hefur orðið fyrir slysi þá skaltu hafa samband við Bótarétt sem fyrst.
Það kostar ekkert að kanna málið. Við metum stöðu þína og skoðum síðan málin
ofan í kjölinn. Þú getur látið þér batna á meðan við sækjum rétt þinn.
HRINGDU Í BÓTARÉTT Í SÍMA 520 5100 OG ÞÚ FÆRÐ ÞITT.
botarettur.is
Líkt og aðrir kjörnir
fulltrúar í sveitar-
stjórnum landsins
fékk ég áskorun frá
Sambandi grænkera á
Íslandi þess efnis að
draga úr eða hætta að
gefa börnunum okkar
sveitarfélags dýraaf-
urðir í skólamötuneyti
út frá þeim forsendum
að það væri svo skað-
legt fyrir umhverfið.
Kolefnislosun landbúnaðar á Íslandi
er 12% af heildarlosun Íslands á ári
og talið að 2/3 komi frá búfé og 1/3
frá nytjajarðvegi. Í því samhengi er
ekkert tekið tillit til þess kolefnis
sem binst við ræktun á fóðri fyrir
þessar skepnur sem verið er að
nytja. Langmest aukning í kolefn-
islosun er vegna samgangna á sein-
ustu árum. Með því að banna dýra-
afurðir er sjálfkrafa verið að segja
að við ætlum að reiða okkur á inn-
flutt matvæli að langstærstum hluta
fyrir börnin okkar.
Kjörnir fulltrúar þurfa að geta
horft vítt á þær áskoranir sem liggja
fyrir mismunandi samfélögum sem
þeir vinna fyrir. Það að ætla horfa
þröngt á viss mál og fórna öllu fyrir
einn málstað mun ekki verða neinum
til góða. Þegar sveitarstjórnir fara í
það að bjóða út mötuneyti byggjast
útboðsgögnin fyrst og fremst á ráð-
leggingum landlæknis um mataræði
barna. Þar kemur fram að börn á
aldrinum 6-16 ára verða að fá fjöl-
breytt fæði; fisk, kjöt,
mjólkurvörur, græn-
meti og kornvörur.
Í bréfinu sem græn-
kerar sendu sveitar-
stjórnum kemur fram
að skólar krefjist þess
að foreldrar sem vilja
að börnin sín lifi á
grænkerafæði skili inn
læknisvottorði. Það er
ástæða fyrir því enda er
fjölbreytt fæða for-
senda heilbrigðs
þroska.
Það væri mun skyn-
samlegra fyrir sveitarfélög landsins
að fara að fordæmi Eyjafjarðar-
sveitar við útboð á mötuneytum og
gera kröfu um að allur fiskur, mjólk-
urvörur, kjöt og sem mest af græn-
meti sé íslenskt og komi helst úr
nærumhverfinu. Þannig ná sveit-
arfélögin að slá margar flugur í einu
höggi, þau minnka sótspor vör-
unnar, þau bjóða upp á hreina og
holla vöru fyrir börnin okkar og
styðja um leið við samfélagið sem við
búum í. Í útboði Eyjafjarðarsveitar
var gerð rík krafa um upprunamerk-
ingar á þeim matvælum sem verður
boðið upp á og geta börnin valið eftir
því hvar matvælin eru framleidd.
Með því að ákveða að draga veru-
lega úr eða hætta að nota dýra-
afurðir í fæðu fyrir börnin okkar er-
um við að segja að við ætlum ekki
lengur að notast við þá matvælalög-
gjöf sem við búum við hér á Íslandi
t.d. notkun sýklalyfja og eiturefna í
landbúnaði. Við ætlum að flytja vöru
heimshorna á milli með tilheyrandi
sótspori og við erum að höggva í
nærumhverfið okkar og framleið-
endur íslenskra búvara. Í um-
ræðunni um umhverfisvitund gleym-
ast stundum þær staðreyndir að
aðstæður til ræktunar matvæla eru
mismundi eftir því hvar í heiminum
þær eru framleiddar. Ræktun á
baunum, korni og ávöxtum er erfið
og nær ómöguleg hér á landi. Talið
er að 70% af ræktarlandi heimsins
sé grasland sem eingöngu nýtist
sem slíkt. Dæmi eru um að á sumum
svæðum þurfi 100x meira vatns-
magn til að rækta 1 fóðurgildi pró-
teins í grænmeti/baunum en að
rækta þar kjöt. Hlutirnir eru nefni-
lega ekki alltaf svarthvítir og þurf-
um við að horfa á málin vítt og meta
stöðuna út frá því.
Eftir að hafa kynnt mér málin
nokkuð gaumgæfilega myndi ég
aldrei styðja tillögu grænkera um að
draga úr eða hætta að bjóða upp á
dýraafurðir í skólamötuneytum og
vona að aðrir kjörnir fulltrúar geri
slíkt hið sama.
Opið svarbréf til Samtaka
grænkera á Íslandi
Eftir Hermann
Inga Gunnarsson
Hermann Ingi
Gunnarsson
» Skynsamlegra væri
að gera kröfu um að
allur fiskur, mjólkur-
vörur, kjöt og sem mest
af grænmeti sé íslenskt
og komi helst úr
nærumhverfinu.
Höfundur er sveitarstjórnarfulltrúi
og foreldri.
Henderson-eyja,
sem er miðjavegu
milli Nýja-Sjálands
og Perú með 5.500
km í hvora áttina og
komst á Heims-
minjaskrá UNESCO
árið 1988 vegna ein-
stakrar náttúrufeg-
urðar, er nú 30 árum
síðar með mesta
samsöfnun plast-
úrgangs á jörðinni (mbl.is 30.7.
2019).
Mestu herveldi heims, Banda-
ríkin, Rússland og Kína, hervæð-
ast hvert í kapp við annað til að
vera viðbúin ef svo ólíklega vildi
til að einhver myndi nú ráðast á
eitthvert þeirra.
Væri nú ekki ráð að þau myndu
nú nota heraflann og sameinast
um að hreinsa til á höfunum og
byrja á Henderson-eyju og halda
síðan áfram?
Með þessu kæmust þau að
þeirri niðurstöðu að við erum öll
bræður og systur og þyrftu ekki
að drepa rjúpuna eins og fálkinn
til að sjá þegar kemur að hjarta
hennar að hún er systir hans.
Einnig væri ráð að
íbúar heimsins sam-
einuðust um að
hreinsa strendur
landa sinna og að
menn hættu að fleygja
rusli í sjóinn og al-
menningur hætti að
fleygja rusli bæði í
salernin og annars
staðar.
Nú vil ég að Íslend-
ingar hefji máls á
þessu á alþjóðavett-
vangi hafandi í huga
að það eru fleiri hættur en bara
mengun andrúmsloftsins.
Guð blessi Ísland og dýrð sé
fjallkonunni og landvættunum.
Gömul paradís
orðin að ruslahaug
Eftir Eyþór
Heiðberg
Eyþór Heiðberg
»Nú vil ég að Íslend-
ingar hefji máls á
þessu á alþjóðavett-
vangi hafandi í huga að
það eru fleiri hættur en
bara mengun andrúms-
loftsins.
Höfundur er athafnamaður.
eythorheidberg@simnet.is
Nú þegar styttist í að
Alþingi Íslendinga komi
saman og greiði at-
kvæði um orkupakka 3
hellast yfir mig áhyggj-
ur af þeim áhrifum sem
það mun hafa á land og
þjóð. Ég hef fylgst vel
með umræðu um þetta
mál í fjölmiðlum og á
fundum og er ekki í
vafa um slæmar afleið-
ingar þess verði það samþykkt.
Rafmagnsreikningurinn kemur til
með að hækka um tugi prósenta til
heimila og fyrirtækja og samkeppn-
isstaða íslensks iðnaðar stórversna.
Náttúra Íslands verður með þessu
sett undir yfirráð ESB og ég spyr
hvort það sé það sem við viljum?
Þó að ríkisstjórnin segist bæði
vera með belti og
axlabönd munu fyr-
irvarar þeir sem á að setja ekki
halda fyrir EFTA-dómstólnum í
þessu máli frekar en t.d. í kjötmál-
inu. Um þessa aumu ríkisstjórn
sem hér situr er ég eiginlega orð-
laus. Ef ég ætti að segja eitthvað
um hana dettur mér í hug saga sem
ég las um meistara Kjarval sem
hafði fengið nóg af ágjörnum kaup-
manni sem hann keypti af málningu
og striga. Þegar viðkomandi kaup-
maður hélt upp á eitthvert merk-
isafmæli sitt sendi Kjarval honum
eftirfarandi orðsendingu sem gæti
átt við núverandi ríkisstjórn:
Hundaskítur, hundaskítur
hrossatað, hrossatað.
Hvað er það, hvað er það?
Það er það.
Ég vil eindregið skora á þing-
flokk Miðflokksins að halda áfram
málþófi gegn orkupakka 3 hvað sem
öllu samkomulagi líður sem gert
var um málið. Steingrímur J. Sig-
fússon þingforseti beitti ofbeldi í
vor sem leið með endalausum næt-
urfundum. Engin ástæða er til að
halda samkomulag við ofbeldis-
menn.
Íslandi allt.
Áskorun
Eftir Þorstein
Ágústsson
Þorsteinn Ágústsson
»Náttúra Ís-
lands verð-
ur með þessu
sett undir yf-
irráð ESB og
ég spyr hvort
það sé það sem
við viljum?
Höfundur er bóndi í Flóahreppi.
Allt um sjávarútveg