Morgunblaðið - 29.08.2019, Qupperneq 55

MINNINGAR 55
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 29. ÁGÚST 2019
betur en það hafi verið gagn-
kvæmt þó að á stundum væru
landshlutar eða lönd á milli
okkar vinanna.
Snorra verður sárt saknað af
öllum sem hann þekktu, en
mestur er þó harmur kveðinn
að Kolbrúnu, eftirlifandi eigin-
konu hans, afkomendum þeirra
og öðrum ættingjum og sendi
ég þeim öllum mínar dýpstu og
innilegustu samúðarkveðjur.
Axel Jóhann Axelsson.
Látinn er, eftir aðeins mán-
aðar baráttu við ólæknandi
blóðsjúkdóm kær vinur, Guð-
mundur Snorri Ingimarsson
læknir. Leiðir okkar lágu
snemma saman og margsinnis
síðar í lífinu. Bekkjarbræður
fyrstu árin í skóla, síðar sam-
stúdentar, námsmenn í sama
fagi erlendis, margvísleg sam-
vinna síðar og einnig bak-
grunnur okkar beggja í Skaga-
firði frá æskuárum. Við vorum í
hópi átta íslenskra námsmanna
sem sænsk menntamálayfirvöld
gáfu kost á námsstöðu í lækn-
isfræði í Svíþjóð. Öll teljum við
þetta mikið happ, móttökurnar
voru frábærar, öllum gerð
grein fyrir því ákveðna mark-
miði læknadeilda landsins að
útskrifa gott fagfólk. Í íslenskri
læknisfræði teljum það mikinn
styrk að okkar fólk hefur
löngum átt kost á námi við
bestu akademísk sjúkrahús,
austan hafs og vestan, stoltar
hefðir læknisfræði slíkra staða
hafa ratað í íslenska heilbrigð-
isþjónustu. Í Svíþjóð var og er
mjög hvatt til og stutt við aka-
demíska nálgun, báðir lukum
við Snorri doktorsprófi, hann
með áherslu á hlutverk interfe-
rons, mikilvægs þáttar til skiln-
ings krabbameinsgátunnar sem
hann hafði numið meðal bestu
vísindamanna sviðsins á Karol-
inska sjúkrahúsinu. Heim-
komnir unnum við Snorri sam-
an um hríð. Nálgun Snorra var
mjög gefandi fyrir mig. Auk
sérfræðiréttinda í krabba-
meinslækningum ávann Snorri
sér síðar sérfræðiréttinda í
geðlækningum. Þetta var mjög
einkennandi fyrir Snorra. Hann
var tilfinningaríkur maður með
sterka réttlætiskennd, engan
lækni hef ég þekkt sem hefur
fórnað meir af sjálfum sér fyrir
sjúklinga sína en Snorra.
Snorri skildi öðrum betur það
hlutverk læknisins að líkna
þegar lækning er ekki lengur
möguleg, hann aflaði sér einnig
bestu þekkingar í hvoru
tveggja. Margir eiga nú um
sárt að binda, ekki aðeins nán-
ustu ástvinir heldur einnig fjöl-
margir skjólstæðingar. Í mikilli
sorg sendi ég þeim öllum mínar
dýpstu samúðarkveðjur. Við
Snorra á fegursta mannlýsing
sem ég þekki; hann var dreng-
ur góður!
Gísli Einarsson.
Í dag kveðjum við góðan vin,
Snorra Ingimarsson.
Kunningsskapur og vinátta
okkar hófst með því að við
hjónin erum í ferðahóp. Sum-
arið 1995 ætlaði hópurinn að
fara vestur á firði en vegna
veðurs var ferðinni breytt og
farið í Skagafjörð. Ferðahóp-
urinn gisti í Varmahlíð en leit-
að var til hjónanna í Ásgarði,
Kolbrúnar og Snorra, hvort við
mættum grilla hjá þeim. Það
var auðfengið og tóku þau vin-
samlega á móti öllum hópnum
og úr varð mikil grillveisla og
fjör.
Tíminn leið og nokkrum ár-
um seinna kynnti yngri dóttir
okkar, Arna Björk, okkur fyrir
ungum og glæsilegum pilti,
Ingimari, sem vildi svo
skemmtilega til að var sonur
vinsamlegu hjónanna í Ásgarði.
Nokkrum árum seinna gekk
unga parið í hjónaband og eign-
aðist tvö yndisleg ömmu- og
afabörn, Tinnu Björk og Mikael
Snorra. Við það mynduðust
sterk fjölskyldutengsl og mikil
vinátta. Samverustundunum
fjölgaði hér heima, í Dan-
mörku, Svíþjóð og síðast en
ekki síst í Ásgarði. Það var gott
að koma á ýmsum tímum árs í
Ásgarð og heimsækja góða vini
en það er nánast undravert
hvað þau hjónin hafa byggt og
ræktað mikinn og fallegan
sælureit þar.
Alltaf var jafn notalegt að
ræða málin með Snorra hann
hafði frá svo mörgu skemmti-
legu og áhugaverðu að segja og
sérstaklega góða nærveru.
Hann átti það til að setjast við
flygilinn og leika ljúf lög af
fingrum fram. Okkur finnst
stutt síðan við vorum öll saman
en þannig er lífið enginn ræður
sínum næturstað.
Elsku Kolbrún, Áslaug, Ingi-
mar og fjölskylda, innilegar
samúðarkveðjur. Við þökkum
fyrir allar góðu samverustund-
irnar með Snorra.
Blessuð sé minning hans.
Björk og Kristinn.
Þau eru orðin mörg sem leit-
að hafa til Snorra Ingimars-
sonar þá áratugi sem hann hef-
ur verið læknir, fyrst lengi vel
á sviði krabbameinslækninga
og síðar geðlækninga. Þetta
nefni ég vegna þess að mér
finnst það segja sína sögu um
hann sjálfan hvern hug þau
báru til hans sem höfðu þurft á
hjálp hans að halda vegna sjúk-
dóma eða annarra erfiðleika
eða þrenginga í lífinu.
Oftar en einu sinni hef ég
nefnilega hitt fólk, sem enga
hugmynd hafði þó um vina-
tengsl okkar Snorra, sem haft
hefur á orði hvílíkur bjargvætt-
ur hann hafi reynst í þeirra lífi.
Þessu á ég auðvelt með að
trúa þótt ég hafi kynnst Snorra
og þekkt í öðru samhengi. Ég
kynntist gestgjöfunum Kol-
brúnu og Snorra, hestamann-
inum, sögumanninum en fram-
ar öllu góðum og traustum vini.
Á fimmtugsafmæli mínu fyr-
ir rúmum tuttugu árum barst
mér dularfullt skeyti norðan úr
Skagafirði með hamingjuóskum
frá Gestasveit sem nefndi sig
svo.
Síðar kom í ljós að þarna
voru á ferðinni gamlir félagar
og vinir sem ég átti eftir að
kynnast upp á nýtt, að þessu
sinni á hestbaki, á Guðnabakka
og í fjallakofum, heitum pottum
og síðast en ekki síst í Ásgarði
í Blönduhlíð, yndislegu heimili
þeirra hjóna, Kolbrúnar og
Snorra, norðan heiða.
Þangað var gott að koma.
Alltaf sól. Meira að segja vegg-
irnir í Ásgarði eru sólgulir á lit
þótt aðallega hafi hún verið
huglæg sólin í Ásgarði.
Skapgerð Snorra Ingimars-
sonar var ofin þráðum mikillar
hlýju og glettni, stundum
grárri en þó alltaf velviljaðri.
Til þessa þekkti Gestasveit vel.
Sú sveit hafði lag á að láta öll-
um félögum sínum líða vel.
Lökum knapa fannst hann fær í
flestan sjó. Þannig virkaði
töfrasproti Snorra Ingimars-
sonar.
Snorri er vinum sínum mikill
harmdauði. Kannski er það
vegna afneitunar á því að
bráðasjúkdómur skyldi verða
honum að aldurtila svo snögg-
lega, en þannig er því varið
með mig, að einhvern veginn
finnst mér ekki ganga upp að
segja að Snorri Ingimarsson sé
allur. Hann er það nefnilega
ekki í mínum huga og hygg ég
að þar mæli ég fyrir munn
margra.
Svo mikið lifandi var Snorri
og svo mjög var hann nálægur
þegar vinir komu saman, að
minningin um hann verður
aldrei þurrkuð út.
Það er góð tilhugsun.
Kolbrúnu og fjölskyldu vott-
um við Vala innilega samúð.
Ögmundur Jónasson.
Nýlega rifjuðum við Snorri
upp sögu krabbameinslækninga
í Svíþjóð og á Íslandi, sem
hann naut klárlega að ræða um,
en einnig bar á góma merki-
legan náms- og starfsferil hans
sem ég ætla að minnast hér.
Snorri hóf nám í læknisfræði
haustið 1969 en komst ekki í
gegnum nálarauga ósanngjarna
krafna læknadeildar HÍ ásamt
fleirum og mótmæltu stúdentar
kröftuglega.
Fremur óvenjuleg sáttaleið
var farin með samkomulagi
Gylfa Þ. Gíslasonar mennta-
málaráðherra og starfsbróður
hans Ingvars Carlssonar, síðar
forsætisráðherra Svíþjóðar, þar
sem stúdentunum var boðið að
koma til læknanáms í Svíþjóð.
Snorri og sjö aðrir læknanemar
þáðu boðið og luku þeir allir
námi.
Misskilningur varð hins veg-
ar til þess að Snorri var skráð-
ur í tannlæknadeildina á Karól-
ínska í byrjun.
Voru þá góð ráð dýr, Snorri
bankaði upp á í sænska
menntamálaráðuneytinu og
óskaði eftir persónulegum
fundi með ráðherranum. Var
honum tjáð að ekki gæti hver
sem er fengið slíkt viðtal en
eftir nokkurt þóf náði Snorri
fundi með hásettum embættis-
manni og útskýrði að skráning
hans í tannlæknadeild væri alls
ekki í samræmi við hið dipló-
matíska samkomulag ráð-
herranna. Snorri náði sínu fram
og sendi þakkarbréf til ráð-
herrans.
Snorri flutti til Stokkhólms
ásamt Kolbrúnu eiginkonu
sinni. Peningar voru af skorn-
um skammti og námslánin tak-
mörkuð svo til að drýgja tekj-
urnar tók hann íhlaupavinnu á
Radiumhemmet, fyrst af-
greiðslustörf, síðar umönnunar-
störf og loks sem læknanemi í
aðstoðarlæknisstörfum. Radi-
umhemmet er krabbameins-
sjúkrahús, það fyrsta sinnar
tegundar á Norðurlöndunum og
með tímanum leiðandi á heims-
vísu á ýmsum sviðum krabba-
meinslækninga. Það lá því
beint við að Snorri hæfi sérnám
þar og lauk hann því árið 1982.
Hann varði doktorsritgerð við
Karólínska háskólann árið 1980
og dósentsgráðu frá sömu
stofnun 1984.
Snorri var fyrstur íslenskra
lækna til að ljúka sérnámi í
krabbameinslækningum frá
Svíþjóð og aðstoðaði fjölmarga
við að komast þar í sérnám,
enda þekkti hann um árabil
persónulega alla prófessora í
krabbameinslækningum í Sví-
þjóð.
Snorri starfaði sem sérfræð-
ingur í krabbameinslækningum
við Landspítalann árin 1982-
1984. Hann var fyrsti forstjóri
Krabba-meinsfélags Íslands,
árin 1984-1988 og undir hans
forystu hófst meðal annars
starfsemi
Heimahlynningar, heima-
þjónusta fyrir krabbameins-
sjúklinga á líknandi meðferð
enda var andleg heilsa og vel-
ferð krabbameinssjúklinga hon-
um afar hugleikin.
Snorri fór síðar í frekara
sérnám og hlaut sérfræðivið-
urkenningu í geðlækningum ár-
ið 1994 og rak hann um árabil
eigin lækningastofu sem
krabbameinssjúklingar með
geðræn vandamál gátu leitað til
nánast fyrirvaralaust.
Síðustu starfsár sín stundaði
hann rannsóknir á geðheilsu og
heilsutengdum lífsgæðum
krabbameinssjúklinga.
Snorri var alla tíð í góðum
tengslum við fyrrverandi
starfsfélaga á Radiumhemmet
og góðar minningar í hávegum
hafðar og hans oft getið við há-
tíðleg tækifæri þar sem ein-
staks starfsfélaga og góðs vin-
ar.
Helgi Sigurðsson,
prófessor í krabbameins-
lækningum.
Bréf til ömmu.
Elsku besta amma mín, nú er
loksins komið að leiðarenda og
þú hittir loks afa á ný ásamt
Adda frænda, í nýjum heim-
kynnum. Grunar að þið séuð
ekki fjarri – kannski einhvers
staðar í Skarðsheiði. Það færir
mér gleði og hlýju í hjarta að
vita þið eruð öll sameinuð að
nýju, alveg eins og ég þekkti
ykkur alla tíð í sveitinni – alltaf
samrýmd.
Amma Lóa, þú reyndist mér
sannarlega vel, þú lifir að eilífu í
mínu hjarta og í mínum huga,
minningarnar um þig eru jafn
ljóslifandi og þegar ég var í
sveitinni í gamla húsinu sem lít-
ill strákur hlaupandi upp stig-
ann.
Það voru forréttindi að eiga í
þér alvöru sveitaömmu sem
hugsaði samviskusamlega fyrir
öllum heima á bænum, alveg
sama hver átti í hlut. Þú varst
bóndakona í ríki þínu og tókst
mig upp á þína arma mörg sum-
ur á Leirárgörðunum. Fyrir það
er ég þér þakklátur.
Ég man vel hvað ég hlakkaði
til að fara í sveitina til ömmu og
afa, fá að vinna sveitastörfin,
stunda heyskapurinn, sækja
kýrnar, moka flórinn, taka
morgunkaffið eftir morgun-
verkin, spjalla um dagsverkin,
þamba kúamjólkina, anda að sér
sveitaloftinu, kvöldkaffið og að
sjálfsögðu að gæða mér á
heimabakaða bakkelsi þínu eftir
annasaman dag. Kleinurnar,
ástarpungarnir, rjómaterturn-
ar, heimabakaða brauðið með
kæfunni – allt var þetta fastur
liður í minni barnæsku.
Eftirminnileg var sú stund að
sitja á borðstofubekknum og
fylgjast með þér steikja flatkök-
ur í eldhúsinu af einskærri fag-
mennsku, það var fátt sem jafn-
aðist á við það að fá hjá þér
ylvolgar flatkökur með smjöri,
enda áttu þær til að endast af-
skaplega illa. Það gladdi þig
ávallt mikið að sjá börnin taka
hraustlega til matarins. Þú sást
til þess að enginn færi svangur
út að vinna.
Ef gesti bar að garði var und-
antekningalaust vel veitt af alls
kyns kræsingum og allir fóru
sáttir og sælir frá borði. Þú
varst höfðingi heim að sækja,
dugnaðurinn leyndi sér ekki.
En umfram allt, amman mín,
fann ég fyrir einlægri væntum-
hyggju þinni á stað sem er mér
mjög kær.
Það var mikils virði. Ég man
hvað þú hafðir einstakt lag á að
safna hlutum úr umhverfinu,
hafðir auga fyrir því fallega í
náttúrunni. Í þér bjó listakona,
sem sást í handskreyttum af-
mælis- og jólakortum með
þurrkuðum litríkum blómum
eða formfögrum og glitrandi
steinum sem þú valdir gaum-
gæfulega víðsvegar úr sveitinni
og rötuðu sumir hverjir inn á
heimilið sem hið fullkomna stof-
ustáss. Ég get með sanni sagt
þér að söfnunarhæfileiki þinn
Ólöf Friðjónsdóttir
✝ Ólöf Friðjóns-dóttir fæddist
22. janúar 1930 á
Hofstöðum í Álfta-
neshreppi. Hún lést
30. júlí 2019.
Ólöf var gift
Guðmundi Hannesi
Einarssyni, f. 1920,
d. 1999. Þau bjuggu
að Eystri-
Leirárgörðum,
Leirársveit. Börn
þeirra eru Pálmi Þór, f. 1954,
Magnús Ingi, f. 1955, og Guð-
ríður Svala, f. 1959, d. 2019.
Foreldrar Ólafar eru Friðjón
Jónsson og Ingibjörg Friðgeirs-
dóttir.
Útförin hefur farið fram í
kyrrþey að ósk hinnar látnu.
hafi ratað áfram til
næstu kynslóða –
Arnóri Torfa þykir
einmitt fátt
skemmtilegra en
að sanka að sér
myndarlegu steina-
safni.
Í þér bjó líka
vísnakona, þó þú
hafir ekki haft þig
mikið í frammi þá
var vísnagerðin
hluti af þér. Nýlega, af algjörri
tilviljun, rambaði ég á vísu sem
þú hafðir ort og gefið mér fyrir
meira en 20 árum síðan. Svona
eru tilviljanir stundum engar
tilviljanir. Best að gefa þér
lokaorðin, amma mín – bið að
heilsa afa og auðvitað Adda. Sé
ykkur kannski einhvers staðar í
Skarðsheiðinni.
Við þér blasir veröld heið
vafin æskuljóma,
verði öll þín æviskeið
Íslandi til sóma.
(Amma Lóa)
Konráð.
Það er skrítin tilhugsun að
geta ekki skroppið yfir til ömmu
lengur. Vanalega óð ég inn um
dyrnar og bankaði svo eftir að
inn var komið fyrir kurteisis-
sakir. Ég hef alltaf litið á heim-
ili ömmu, afa og Adda sem mitt
annað heimili enda var ég þar
nánast á hverjum degi þegar ég
var að alast upp. Ég man heldur
ekki eftir því að hafa farið upp í
sveit í seinni tíð og ekki heim-
sótt ömmu.
Amma var ein sú hjartahlýj-
asta manneskja sem ég hef
kynnst um ævina. Alltaf var hún
til staðar fyrir mig þegar eitt-
hvað bjátaði á og það var gott
að geta skroppið til hennar til
þess að spjalla þegar svo bar á.
En það var líka bara svo gaman
að vera hjá henni og leika sér í
stofunni, úti í garði þar sem hún
eyddi lunganum af sumrinu eða
með kríunum niður við á. Í
seinni tíð sýndir þú svo ótrúleg-
an styrk þegar að sjónin hvarf
og alltaf varstu með sama jafn-
aðargeðið, alltaf sama amman.
Þannig man ég ömmu og minn-
ingin um yndislega manneskju
mun lifa áfram. Takk fyrir allt,
amma, ég á eftir að sakna þín.
Davíð Ingi
Magnússon.
Lestin brunar, hraðar,
hraðar,
húmið ljósrák sker,
bráðum ert þú einhvers
staðar
óralangt frá mér.
Út í heim þú ferð að finna
frama nýjan þar,
ég hverf inn til anna minna,
allt er líkt og var.
Þú átt blóðsins heita hraða,
hugarleiftur kvik;
auðlegð mín er útskersblaða
aldagamalt ryk.
Einhvers skírra, einhvers blárra
æskti hugur minn,
og þú dreifðir daga grárra
deyfð og þunga um sinn.
(Jón Helgason)
Ólöf Friðjónsdóttir, eða Lóa
í Eystri Leirárgörðum er látin.
Þá hafa þrjú, öldruð heiðurs-
menni af Leirárgarðatorfunni
kvatt á einu misseri, fyrst Addi,
mágur Lóu, svo mamma og
núna Lóa. Öll búin fyrir löngu
að skila sínu og gott betur til
þjóðfélagsins. Í upphafi árs
hafði Svala, dóttir Lóu, einnig
látist langt fyrir aldur fram og
leyndist það engum hversu
þungbært það var henni.
Mér finnst við hæfi að kveðja
elsku Lóu með þessu kvæði eft-
ir Jón Helgason frá Rauðsgili,
en hún fór með það fyrir mig
þegar ég heimsótti hana áður
en ég fór til Þýskalands til að
vera viðstödd útför Svölu. Lóa
hafði misst sjónina en hlustaði
mikið á hljóðbækur og hafði
einnig unun af því ef maður
kom með ljóðabók og las fyrir
hana. Minni hennar á ljóð var
einstakt og fór hún gjarnan
með ljóð fyrir mig þegar ég
kom í heimsókn, vildi fara með
það á meðan hún mundi það.
Þetta ljóð eftir Jón Helgason
fannst henni segja svo mikið
um fjarlægð og söknuð sem
hún upplifði sterkt gagnvart
dóttur sinni.
Lóa var einstök kona, list-
ræn og víðlesin, hógvær, hjálp-
söm og einstaklega blíð og góð
við alla. Við börnin á Vestri
Leirárgörðum vorum ávallt vel-
komin yfir til hennar og það var
spennandi að heimsækja hana.
Hún átti bókasafn þar sem var
mikið af bókum fyrir börn og
annaðhvort las hún fyrir okkur
eða lofaði okkur að fá lánaðar
bækur sem voru spennandi.
Alltaf var eitthvað til að maula,
kökur og mjólkurglas með, en
kökuskápurinn frammi í and-
dyri á gamla bænum var afar
spennandi og í sérstöku uppá-
haldi hjá okkur. Hún fylgdist
með okkur vaxa úr grasi og var
alltaf áhugasöm um að fá að
vita hvað við vorum að fást við
hverju sinni.
Á fullorðinsárum mínum hélt
ég áfram að fara yfir til Lóu í
heimsókn, bæði í húsið hennar í
Eystri Leirárgörðum og síð-
ustu misserin heimsótti ég
hana á hjúkrunarheimilið
Höfða á Akranesi, þar sem hún
dvaldi eftir að heilsu hennar fór
að hraka. Alltaf tók hún inni-
lega á móti mér með þéttu
faðmlagi. Við rifjuðum upp eitt
og annað og fórum með ljóð og
vísur fyrir hvor aðra. Það var
alltaf svo friðsælt og nærandi
að hitta Lóu og minningar mín-
ar um þessa einstöku konu
halda áfram að næra og veita
frið.
Ég kveð yndislega vinkonu
og sé hana fyrir mér þar sem
hún er umvafin látnum ástvin-
um sínum og heldur til móts við
hið óendanlega.
Sonum hennar, Pálma og
Magnúsi Inga, og fjölskyldum
þeirra og fjölskyldu Svölu heit-
innar í Þýskalandi votta ég
innilega samúð.
Kristín Njálsdóttir.
Ástkær eiginmaður minn og faðir okkar,
tengdafaðir og afi,
RAGNAR S. HALLDÓRSSON
verkfræðingur og fyrrverandi forstjóri,
sem lést á Landspítalanum í Fossvogi
miðvikudaginn 7. ágúst, verður jarðsunginn
frá Hallgrímskirkju mánudaginn 2. september klukkan 13.
Margrét K. Sigurðardóttir
Kristín Vala Ragnarsdóttir
Halldór Páll Ragnarsson Jóhanna H. Jónsdóttir
Sigurður R. Ragnarsson Þórdís Kjartansdóttir
Margrét Dóra Ragnarsdóttir Hjálmar Gíslason
og barnabörn