Skessuhorn - 26.09.2018, Blaðsíða 12

MIÐVIKUDAGUR 26. SEpTEMBER 201812
Sigurður Ingi Jóhannsson, sam-
göngu og sveitarstjórnarráðherra,
var gestur Haustþings Samtaka
sveitarfélaga á Vesturlandi sem
haldið var á Bifröst á fimmtudag og
föstudag. Hann vakti í ávarpi sínu
máls á mikilli endurnýjun sveitar-
stjórnarfulltrúa eftir kosningarn-
ar í vor. Vísaði hann til rannsókna
Evu Maríu Finnsdóttir, en þær
sýndu að 58% þeirra sem kjörnir
voru til setu í sveitarstjórnum fyrir
fjórum árum síðan sneru ekki aftur
til sveitarstjórnarstarfa eftir kosn-
ingarnar í vor. Hefur hlutfall sveit-
arstjórnarfulltrúa sem ekki snúa til
baka farið hækkandi með hverjum
kosningum. „Þarf ekki að staldra
við þegar meira en helmingur snýr
ekki til baka? Réttara væri að kalla
þetta brottfall en endurnýjun,“
sagði Sigurður og velti því fyrir sér
hvað kunni að valda.
„Kann að vera að aukið álag, lág
þóknun og óvægin umræða séu
hluti af skýringunni,“ spurði ráð-
herra. „Þetta þarf að skoða og mun
ég við tækifæri taka málið upp við
stjórn Sambands íslenskra sveitar-
félaga, m.a. til að meta hvort hægt
sé að bæta kjör og vinnuskilyrði,“
sagði hann en bætti því við að
rannsóknir Evu hefðu einnig varp-
að ljósi á ánægjulegri staðreynd.
„Hlutur kvenna í sveitarstjórnum
hefur aukist og er að verða allt að
því 50-50, því 47% kjörinna full-
trúa eftir síðustu kosningar eru
konur,“ sagði ráðherrann.
Fjögur ár of
skammur tími
Þegar opnað var fyrir spurning-
ar og umræður sagði Kristinn Jón-
asson, bæjarstjóri í Snæfellsbæ, að
hann teldi að taka ætti upp og breyta
sveitarstjórnarlögum á þá leið að
kosið yrði á sex ára fresti í stað fjög-
urra nú. „Þegar fólk byrjar í sveit-
arstjórn, eins og margt af því góða
fólki sem er hér í dag, þá tekur tvö ár
að komast inn í málefnin. Þriðja árið
ertu orðinn þokkalega góður, fjórða
árið þorirðu að tjá þig um hvaðeina
en þá koma kosningar og þá er þetta
búið,“ sagði Kristinn og kallaði eftir
því að kostir og gallar sex ára kjör-
tímabils sveitarstjórna yrði skoðað.
„Ég hef sömu áhyggur og þú [Sig-
urður Ingi] um þetta brottfall. Ég
held að fjögur ár séu of skammur
tími,“ sagði hann.
Í svari sínu til Kristins kvaðst
Sigurður Ingi vera sammála því að
lengja mætti kjörtímabilið. Þannig
myndi mannauður og þekking nýt-
ast betur, en vega þyrfti lengd kjör-
tímabilsins á móti lýðræðinu. „En
það þarf að taka þetta upp í um-
ræðunni, því þetta er ekki bara end-
urnýjum, heldur brottfall,“ ítrek-
aði ráðherra. Valur Rafn Halldórs-
son, sviðsstjóri hjá Sambandi ís-
lenskra sveitarfélaga, ræddi einn-
ig um kosningarnar í ávarpi sínu.
Hann sagði sambandið einnig hafa
áhyggjur af því að endurnýjunar-
hlutfall sveitarstjórnarfulltrúa hafi
verið 58% eftir síðustu kosningar.
„Hvort sex ára kjörtímabil er mál-
ið, eins og Kristinn leggja til, veit ég
ekki. Ýmsar ástæður kunna að liggja
þarna að baki; laun og álag. Sumir
töpuðu í prófkjöri, aðrir fluttu burt,
meirihlutar falla og aðrir hætta því
þeim finnst þeir búnir að vera nógu
lengi,“ reifaði Valur.
Að meðaltali meira en
20 samstarfssamningar
Fyrir liggur hjá sveitarstjórnarráðu-
neyti að kalla eftir öllum samning-
um sem sveitarfélög hafa gert um
byggðasamlög, að því er fram kom
í máli Sigurðar Inga. „Markmiðið
er að leggja mat á kröfur sem gerðar
eru til slíkra samninga í lögum um
sveitarstjórnir. Ef niðurstaða gef-
ur tilefni til mun ráðuneytið semja
handbók um hvernig skuli standa að
gerð samninga um samstarf sveitar-
félaga og síðan verkferla um hvernig
skuli staðfesta samninga sem ráðu-
neytinu eru sendir,“ sagði hann.
„Hvert og eitt sveitarfélag er að
meðaltali þátttakandi í 21-24 sam-
starfsverkefnum. Það er mikill fjöldi
og full ástæða til að ræða nánar. Því
miður, í þessu verkefni, er að koma í
ljós að ýmislegt er að í gerð þessara
samstarfssamninga,“ sagði Sigurð-
ur Ingi. Í ljósi þess að hvert sveit-
arfélag gerði að meðaltali meira en
20 samstarfssamninga spurði Ólaf-
ur Adolfsson, bæjarfulltrúi á Akra-
nesi, samgönguráðherra út í afstöðu
hans til skipulagsheildanna. „Hvað
myndir þú telja að væri lágmarks-
stærð á sveitarfélagi, með tilliti til
íbúafjölda?“ spurði Ólafur. Hann
spurði raunar líka hvað ráherra teldi
mögulegt að sveitarfélög gæti verið
fámennt, ef það gerði samninga um
alla þjónustu og ræki ekki einu sinni
sveitarstjórnarskrifstofu. Sigurð-
ur Ingi kvaðst ætla að fá að geyma
að svara spurningunni þangað til á
landsþingi SÍS í vikunni á eftir. Val-
ur Rafn frá sambandinu ræddi hins
vegar einmitt um þetta í erindi sínu.
Sagði hann frá starfi nefndar um efl-
ingu sveitarstjórnarstigsins. Nefnd-
in lagði til að lágmarsfjöldi íbúa í
sveitarfélagi yrði 500 árið 2022 og
yrði síðan hækkaður í þúsund árið
2026.
kgk
„Réttara væri að kalla þetta brottfall en endurnýjun“
Margir þeirra sem sóttu haustþing SSV í síðustu viku tóku sæti í sveitarstjórn í fyrsta sinn að loknum kosningunum í vor.
Samgöngumál voru meðal þess
sem Sigurður Ingi Jóhannsson,
samgöngu- og sveitarstjórnarráð-
herra, ræddi í ávarpi sínu á Haust-
þingi Sambands sveitarfélaga á
Vesturlandi sem fram fór á Bifröst
sl. fimmtudag og föstudag. Sagði
Sigurður frá því að á næstu dögum
yrði lögð fram viðamikil og metn-
aðarfull samgönguáætlun. Þar
væri tvöföldun vegarins um Kjal-
arnes komin í forgang. „Markmið-
ið með samgönguáætlun sem lögð
verður fyrir þingið á næstu dög-
um verður ekki mælt í kílómetrum
heldur mannslífum og lífsgæðum.
Þar eru mörg stór verkefni á dag-
skrá á Vesturlandi og næst í tíma
er að hætt verður að taka gjald
fyrir akstur í gegnum Hvalfjarð-
argöng,“ sagði ráðherrann. „Það
sem við höfum verið að leggja sér-
staka áherslu á er umferðaröryggi,
að stofnleiðir inn og út úr Reykja-
vík verði tvöfaldaðar, sem er það
sem þið hafið kallað eftir. Krafa
ykkar er að vegurinn um Kjalar-
nes fari í þann forgang og hann er
kominn þangað; í forgang um tvö-
földun stofnleiða til og frá höfuð-
borginni,“ sagði Sigurður Ingi og
uppskar lófatak fundarmanna.
Slitlag á tengivegi
Áður en opnað var fyrir umræð-
ur og spurningar úr sal nefndi Sig-
urður að verkefnið Ísland ljóstengt
hefði gengið vel og myndi ljúka
innan þriggja ára. „Þá verða 99,9%
heimila og fyrirtækja tengd með
þræði beint inn í hús. Engar þjóð-
ir eru komnar þangað enn. Þess
vegna er Ísland ljóstengt metnað-
arfullt og gott verkefni, þó ég segi
sjálfur frá. Aðrar þjóðir horfa til
okkar þegar kemur að ljósleiðara-
væðingu,“ sagði Siguður Ingi.
Í umræðum og fyrirspurnum
spurði Árni Hjörleifsson, oddviti
Skorrdalshrepps, út í forgangsröð-
um varanlegs slitlags á vegi. „Af
hverju þarf að keyra í drullu og
svaði heim á bæi í sveitum Borg-
arfjarðar meðan verið er að gera
brýr yfir Helluvað og fleiri staði
uppi á hálendi,“ spurði Árni. Sig-
urður Ingi svaraði því til að í sam-
gönguáætlun væri horft til þess að
geta lagt slitlag á vegi sem ekki
endilega væru byggðir upp með
mesta burðarlaginu eða þeir breið-
ustu eða hannaðir eins og stofn-
vegir. Þess í stað væri horft til þess
að nýta það sem fyrir er og leggja
slitlag á það. Lilja Björg Ágústs-
dóttir, forseti sveitarstjórnar í
Borgarbyggð, greip boltann á lofti
og spurði ráðherra út í forgangs-
röðum þessa verkefnis. „Verður
þetta bara út frá fjölda og öryggi
eða verða þarfir ákveðinna svæða
teknar inn í forgangsröðunina? Í
Borgarbyggð til dæmis aka skóla-
bílar langar vegalengdir á hálf-
ónýtum malarvegum,“ sagði Lilja.
Ráðherra svaraði Lilju á þá leið að
forgangsröðunin væri í höndum
Vegagerðarinnar. „Hún á að taka
tillit til umferðar og öryggis, það
eru hennar mælikvarðar. En það
er líka í samgönguáætlun núna,
hvað varðar vetrarþjónustu, horft
á vinnu- og skólasóknarsvæði og
hvernig tryggjum við aukið ör-
yggi með aukinni þjónustu og þá
hugsanlega með því að leggja slit-
lag á suma af þessum vegum. Ég
veit það svarar ekki öllu að vera
búin að búa til ferkferil, en for-
gangsröðunin er engu að síður hjá
fagaðilanum sem er Vegagerðin,“
sagði Sigurður Ingi.
Samgönguáætlun ekki
afgreidd úr stjórnar-
flokkunum
Haraldur Benediktsson, fyrsti
þingmaður Norðvesturkjördæmis,
ávarpaði þingið einnig sem gestur.
Hann ræddi einnig um samgöngu-
mál og fagnaði þeirri lausn sem
Sigurður Ingi lagði fram varð-
andi slitlag á ýmsa vegi sem nú eru
malarvegir. „Ráðherra nefndi áðan
og ég fagna sérstaklega, mögu-
lega einfaldri lausn, klæðningu á
vegi sem eru minna upp byggð-
ir. Ég lagði til að þeir yrðu kall-
aðir samfélagsvegir til að aðskilja
frá tengivegaumræðunni. Við gæt-
um mögulega þróað aðferð til að
sveitarfélög og samgönguyfirvöld
geti náð saman um forgangsröðun
og framkvæmdir,“ sagði Harald-
ur. Hann vakti hins vegar máls á
því að samgönguáætlun hefði ekki
verið afgreidd úr stjórnarflokk-
unum. „Hér hefur verið rætt um
samgöngur og samgönguáætlun.
Ef ég fer aðeins lengra út á þenn-
an ís, og ég tek fram að samgön-
guáætlun hefur ekki verið afgreidd
úr stjórnarflokkunum. Hún er
komin til þingflokka og mikil um-
ræða er eftir, enda eitthvert heit-
asta mál sem þingflokkar fást við.
Ég á ekki von á að hún komi hinn
í þingið fyrr en í fyrsta lagi í næstu
viku. En fyrir norðvestursvæði er
höfuðáhersla á nýframkvæmdir á
Vestfjörðum nú sem áður. Sést að
á öðrum hlutum norðvestursvæð-
is eru tiltölulega litlar nýfram-
kvæmdir,“ sagði Haraldur Bene-
diktsson um samgöngumál.
kgk
Tvöföldun vegar um Kjalarnes í forgangi í samgönguáætlun
Rætt um samgöngur á haustþingi SSV
Sigurður Ingi Jóhannsson, samgöngu- og sveitarstjórnarráðherra. Vesturlandsvegur um Kjalarnes. Ljósm. úr safni.

Haustþing SSV