Heimsmynd - 01.06.1991, Qupperneq 44

UMHVERFISMÁL: Böndin berast aö bleiunum
Ný kynslóð menntafólks hefur komið fram á sjónarsviðið sem ekki lœtur nœgja að
tala um nauðsyn þess að vernda náttúruna heldur gengur á undan með góðu
fordæmi. Þóra Ellen Þórhallsdóttir, doktor í plöntuvistfræði, tilheyrir þessum
hópi. Á bossa rúmlega fimm mánaða gamals sonar hennar hefur ekki komið
annað en taubleia. Léttvægt, kynnu einhverjir að hugsa, en svo er alls ekki. Nýjar
rannsóknir á samsetningu sorps bandarískra heimila sýna að tuttugu prósent
úrgangsins eru pappírsbleiur.
Umhverfisvernd hefur verið mikið í umræðunni síðustu ár en
nú er kominn tími til að breyta orðum í athafnir. Porri fólks
virðist vera meðvitaður um þessi mál en fæstir gera sér grein
fyrir því hvernig þeir sem einstaklingar geta lagt sitt af mörk-
um. Mörgum óar við tilmælum umhverfisverndarsinna sem oft
virðast ganga í þá átt að hverfa til lifnaðarhátta torfbæjar-
menningarinnar. Það kemur því eflaust á óvart hversu miklu
einföld atriði geta skipt eins og það að nota borðtusku í stað
eldhúsrúllu til að þurrka af.
„Þetta er spurning um hugarfar,“ segir Þóra Ellen. „Það
sem reyndist ef til vill hvað erfiðast við þá ákvörðun að nota
taubleiur var að fá bleiuplast keypt. Við fórum stað úr stað
þar til við að lokum fundum verslun sem seldi bleiuplast.“
Hún viðurkennir þó að bleiuþvotturinn taki talsverðan tíma
og að mun oftar þurfi að skipta á þegar taubleiur séu notaðar
því þær taki ekki við eins miklum raka og þær sem búnar eru
til úr pappír. Þóra Ellen er þó ekkert að því komin að gefast
upp og er ákveðin í að halda áfram að nota taubleiur þar til
sonurinn, Þórhallur Helgason, hættir að þurfa á bleium að
halda.
Það er ekki eingöngu barnafólk sem getur lagt baráttunni
lið. Þóra Ellen bendir á að það sé margt sem fólk getur gert í
þessum efnum án þess að fórna miklu. „Það þarf aðeins að
taka sig á í dálítinn tíma meðan maður er að temja sér nýjar
venjur.“ Að nota einn plastpoka í stað þess að setja í sitt
hvorn pokann hverja tegund þess grænmetis sem keypt er þótt
allt rúmist með góðu móti í einum eða tveimur er nokkuð sem
allir geta gert án þess að það valdi nokkrum óþægindum.
Grænmetið er þá vigtað áður en það er sett ofan í pokann og
allir verðmiðarnir límdir á að því búnu. Svipaða sögu er að
segja um frauðplastbakka sem notaðir eru undir vörur úr kjöt-
og fiskborðum verslana. Þessir bakkar eru sérlega umhverfis-
fjandsamlegir þar sem við framleiðslu þeirra myndast efni sem
stuðla að eyðingu ósonlagsins. Notkun þessara bakka er, eins
og Þóra Ellen bendir á, með öllu ónauðsynleg þar sem þeim
er fleygt um leið og heim er komið og allt eins mætti setja vör-
una í plastpoka og loka fyrir. Einnotaumbúðir utan um gos-
drykki, pilsner og bjór eru sama marki brenndar og fólk ætti
að forðast þær eftir fremsta megni. Mun æskilegra er að kaupa
þessa vöru í glerflöskum, þar sem þær má nota aftur og aftur.
Þóra Ellen Þórhallsdóttír,
doktor í plöntuvistfræði,
ásamt syninum Þór-
halli Helgasyni,
fimm
44 HEIMSMYND