Morgunblaðið - 11.10.2019, Page 2

Bjart veður verður sunnan heiða í dag og milt
veður um allt land. Áfram verður tiltölulega
hlýtt í veðri sunnanlands næstu daga og þótt
heldur kaldara verði norðaustantil er ekki kom-
ið að því að bændur þurfi að hýsa fé sitt. Slátur-
tíð er enn í gangi og bændur í hauststörfum. Í
Grindavík eru enn nokkrir útvegsbændur með
fé, sér til ánægju og yndisauka. Féð gengur
frjálst við sjávarsíðuna og í heimalöndum.
Gengur frjálst við sjávarsíðuna
Morgunblaðið/Eggert
Spáð björtu og mildu veðri
2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 11. OKTÓBER 2019
Smiðjuvegur 68, Kópavogi | S. 587 1350 | bifreidaverkstaedi.is
Höfum sérhæft okkur í Toyota viðgerðum síðan 1995
Fljót, örugg og persónuleg þjónusta
Allar almennar bílaviðgerðir
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 569 1100 Fulltrúar ritstjóra Sigtryggur Sigtryggsson sisi@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson aij@mbl.is Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson ritstjorn@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Viðskipti Stefán E. Stefánsson vidskipti@mbl.is Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Jón Pétur Jónsson netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Drjúgur fjöldi af flækingsfiðrildum
hefur sést hérlendis upp á síðkastið
og er ekki ólíklegt að þau hafi borist
hingað frá Evrópu með lægðakerf-
um og austlægum áttum.
Þannig hefur nokkuð borið á yglu-
fiðrildum og aðmírálsfiðrildum á
sunnanverðu landinu, en þau síðast-
nefndu vekja meiri athygli enda
stórglæsileg skrautfiðrildi.
Nokkuð hefur sést af haustfeta
upp á síðkastið, en síðasta haust
virtist hafa verið honum erfitt. Fiðr-
ildi haustfeta eru, nafninu sam-
kvæmt, á ferli á haustin, frá miðjum
september og langt fram eftir
nóvember. Drapplit karldýrin eru
oft áberandi á húsveggjum í október
þegar mest er af þeim, ekki síst að
morgni umhverfis útiljós sem hafa
logað yfir nótt. aij@mbl.is
Yglur, að-
mírálar og
haustfetar
á ferðinni
Ljósmynd/Erling Ólafsson
Skrautlegur aðmíráll Fjöldi af flæk-
ingsfiðrildum hefur sést hérlendis.
Kristján H. Johannessen
khj@mbl.is
„Þetta er auðvitað mikill fjöldi fólks
og við höfum átt fullt í fangi með að
taka á móti því öllu,“ segir Vigdís
Jónsdóttir, framkvæmdastjóri Virk
starfsendurhæfingarsjóðs, og vísar í
máli sínu til þess að frá stofnun
sjálfseignarstofnunarinnar árið 2008
hafi um 16.700 einstaklingar leitað
þangað. Yfir 80% þeirra sem þangað
leita hafa ekki starfsgetu vegna sjúk-
dóma og/eða stoðkerfisvandamála.
Konur eru í miklum meirihluta, eða
67%, en alls eru nú um 2.600 manns í
starfsendurhæfingarþjónustu á veg-
um Virk um allt land.
„Í dag eiga allir rétt á þjónustu hjá
okkur á aldrinum 16 til 70 ára að
ákveðnum faglegum skilyrðum upp-
fylltum. Eins og staðan er núna er
gríðarleg aðsókn í þjónustuna,“ segir
Vigdís og bendir á að í fyrra hafi alls
1.965 nýir einstaklingar fengið þjón-
ustu hjá Virk. Fleiri hafa sótt sér
þjónustu í ár en á sama tíma í fyrra.
„Við fáum allan aldur til okkar
þótt þeir séu nú ekki mjög margir
sem eru á aldrinum 16 til 18 ára. Ein-
hverjir eru samt á þeim aldri. Að
sama skapi eru þeir ekki mjög marg-
ir sem eru á aldrinum 68 til 70 ára.“
Þá kemur fram í ársriti Virk 2019
að 85% þeirra sem þangað leituðu
væru á aldrinum 25 til 64 ára. Flest-
ir, 25%, eru á aldrinum 25 til 34 ára.
Vigdís segir einstaklinga frá öllum
starfsstéttum og menntunarstigum
leita til Virk. Flestir þeirra, eða 34%,
hafa lokið skyldunámi. Fólk með há-
skólanám að baki er 20% þeirra ein-
staklinga sem leitað hafa til Virk.
Vigdís segir þann hóp fara stækk-
andi, en mun fleiri háskólamenntaðir
einstaklingar leituðu til Virk á síð-
asta ári en fyrri ár.
„Háskólamönnum hefur fjölgað
undanfarin ár. Hvað veldur hef ég
ekki eina skýringu á. Það þyrfti að
rannsaka það betur, en kannski er
fólk meðvitaðra um þessa þjónustu
og það getur skýrt svo margt í aukn-
ingunni hjá okkur.“
Hátt í 17.000 hafa leitað til Virk
 Hafa átt fullt í fangi með að taka á móti öllum fjöldanum, segir framkvæmdastjóri Virk  Hátt
í 2.000 manns leituðu þangað í fyrra  Konur eru í miklum meirihluta  Háskólamenn sækja á
Fjöldi nýrra og útskrifaðra einstaklinga hjá VIRK
2012-2018
2.000
1,750
1.500
1.000
750
500
250
0
Fjöldi nýrra einstaklinga Fjöldi útskrifaðra
2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Heimild: VIRK
736
846
1.032
1.332
1.097 1.110
1.346
1.234
1.638
1.780 1.793 1.710
1.855
1.965
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Heildarveiði stangaveiddra laxa er
28.800 fiskar í ár, samkvæmt bráða-
birgðatölum Hafrannsóknastofn-
unar. Er það 16.500 löxum, eða ríf-
lega þriðjungi, minna en á árinu 2018.
Er þetta sjöunda minnsta veiði sem
skráð hefur verið frá árinu 1974.
Ekki hafa komið færri laxar á land
frá aldamótum.
Laxveiðitímabilinu er lokið í flest-
um ám landsins og lokatölur liggja
fyrir. Enn er þó veitt í ám þar sem
uppistaðan í veiðinni er lax úr slepp-
ingum gönguseiða, svo sem Rang-
ánum.
Þess ber að geta að í tölum um
heildarveiði eru taldir laxar sem upp-
runnir eru úr sleppingum gönguseiða
og þeir laxar sem sleppt er eftir veiði,
auk villtra laxa sem landað er.
Ef litið er framhjá hafbeitarlaxi og
leiðrétt fyrir endurveiddum laxi telja
sérfræðingar Hafró að heildar-
stangaveiði hefði orðið um 20 þúsund
laxar. Þannig reiknuð er veiðin
minnsta stangaveiði villtra laxa frá
því að farið var að skrá veiði í rafræn-
an gagnagrunn.
Laxveiði minnkaði í sumar í öllum
landshlutum nema á Norðurlandi
eystra og Austurlandi. Mestur varð
samdrátturinn í ám á vestanverðu
landinu en aukning á Norðaustur-
landi.
Mesta veiðin verður sem fyrr í
Eystri-Rangá, en þar verður veitt út
mánuðinn. Aflahæst af náttúrulegum
laxveiðiám er Miðfjarðará með rúm-
lega 1.600 laxa þótt þar hafi orðið
verulegur samdráttur. Veiðin í
Þverá, Blöndu og Norðurá er ekki
svipur hjá sjón þótt þar sé veitt á 14-
15 stangir.
16.500 færri laxar í sumar
Morgunblaðið/Einar Falur
Velgengni Selá er fjórða aflahæst.
 28.800 laxar veiddir  Lélegasta veiðiár frá aldamótum