Skessuhorn - 03.07.2019, Qupperneq 14

MIÐVIKUDAGUR 3. júLí 201914
Á þessu ári eru eitt hundrað ár síð-
an fullgilt stúkustarf frímúrara
hófst hér á landi. Það gerðist þeg-
ar jóhannesarstúkan Edda var vígð
6. janúar 1919. Hún heyrði í fyrstu
undir dönsku frímúrararegluna,
eða allt þar til formleg frímúrara-
regla var stofnuð hér á landi árið
1951. Aldarafmælis íslensks frímúr-
arastarfs verður minnst með ýms-
um hætti á þessu ári. Meðal annars
verða sérstakir afmælisfundir, kvik-
mynd var frumsýnd í Hörpu í vor
og öll fimmtán stúkuhús landsins
munu halda opið hús hluta úr degi
og kynna starfsemi sína á árinu. Á
Akranesi mun Sankti jóhannesar-
stúkan Akur verða með opið hús
að Stillholti 14 laugardaginn 6. júlí
milli klukkan 14 og 17. Þangað er
fólk velkomið að kíkja við, skoða
húsnæði stúkunnar, þiggja veiting-
ar og fá svör við spurningum sem
hugsanlega brenna á einhverjum.
Stúkufélagarnir Sæmundur Víg-
lundsson og Eyjólfur R Stefánsson
ræddu við blaðamann Skessuhorns
í tilefni þessa afmælis frímúrara á
íslandi og um væntanlegt opið hús
á Akranesi um næstu helgi.
Mannræktarsamtök
í opinberri kynningu á Frímúrara-
reglunni á íslandi segir meðal ann-
ars orðrétt: „Frímúrarareglan á ís-
landi er sjálfstæð samtök karlmanna
úr öllum starfsgreinum þjóðfélags-
ins og hefur mannrækt að mark-
miði. Hún byggir starfsemi sína á
kristnum grundvelli og tekur ekki
afstöðu í stjórnmála- eða trúardeil-
um. Umræður eða áróður um slík
mál er bannað á fundum og sam-
komum frímúrareglunnar. Frímúr-
arareglan á íslandi er óháð öllum
valdhöfum öðrum en löglegum yf-
irvöldum íslands.“ Þá segir í lög-
um reglunnar að skilgreint mark-
mið hennar sé að göfga og bæta
mannlífið. Reglan vilji efla góðvild
og drengskap með öllum mönnum
og auka bróðurþel þeirra á meðal.
Þá hefur reglan engin markmið um
gagnkvæma aðstoð eða stuðning
við einkahagsmuni félagsmanna
sinna, það hafi hvorki fjárhagsleg-
an ávinning né önnur forréttindi í
för með sér að vera þar félagi. Þeg-
ar félagið leggur til stuðning við þá
sem bágstaddir eða þurfandi eru, er
það jafnan gert án þess að um það
sé getið opinberlega.
180 virkir félagar á
Vesturlandi
„Sankti jóhannesarstúkan Akur
var stofnuð 25. mars 1973. Form-
legt stúkustarf hófst þó nokkru
áður með stofnun bræðrafélags,
eða árið 1963. í upphafi var þetta
fræðslustúka en fullgild jóhannes-
arstúka varð hún árið 1973,“ segir
Sæmundur Víglundsson sem gegnt
hefur embætti stólmeistara frá því
2018. Virkir félagar í Akri eru nú
um 150 talsins, en frá upphafi hafa
gengið í félagið 350 manns. Undir
Akur heyrir auk þess fræðslustúkan
Borg í Stykkishólmi þar sem virk-
ir félagar eru um 30 talsins. Því eru
nú um 180 virkir frímúrarar á Vest-
urlandi.
í upphafi samtals okkar eru
þeir félagar Sæmundur og Eyjólf-
ur spurðir út í félagsskapinn, en
vissulega hvílir ákveðinn leyndar-
hjúpur yfir starfi frímúrarareglunn-
ar í hugum þeirra sem standa utan
félagsskaparins og þekkja lítt til. „í
raun er ekki mikil leynd sem hvílir
yfir starfi okkar þótt orðsporið sé á
þann veg. Frímúrarareglan starfar
engu að síður eftir ákveðnu fornu
rituali sem verið hefur allt frá upp-
hafi. Ef allir vissu hvað gert væri á
fundum, þá myndi starf okkar að
ákveðnu marki missa marks,“ seg-
ir Sæmundur. „Dulúðin er nauð-
synleg í ljósi þeirrar upplifunar
sem menn fá í gegnum starf sitt í
reglunni.“ Eyjólfur bætir því við að
þessa dulúð megi að vissu leyti líkja
við að fara á knattspyrnuleik. „Ef
þú vissir fyrirfram hvernig leikur-
inn færi, áður en þú gengur inn á
völlinn, þá værir þú síður að gera
þér ferð þangað. Dulúðin er hins
vegar ekki til að fela eitthvað, eða
gera að einhverju dularfullu félagi,“
bætir hann við. Þeir Sæmundur og
Eyjólfur viðurkenna að þessi dulúð
hafi valdið misskilningi, en benda á
að félagatalið sé öllum opið og þá
þurfi ekki annað en lesa sig til um
starf frímúrarareglunnar á netinu til
að sjá að yfir því hvílir engin leynd-
arhyggja. Á sjónvarpsstöðvum eins
og Netflix megi auk þess finna sér-
staka fræðsluþætti um starf frímúr-
ara víðsvegar um heiminn. Leyndin
sé ekki meiri en svo.
„Við höldum hins vegar trúnað
gagnvart því sem stendur í siða-
bálkum reglunnar. Þannig er það,
verður og hefur alltaf verið. Siða-
reglurnar hafa það markmið að
bæta okkur sem manneskjur, enda
er þetta fyrst og fremst félagsskapur
sem leggur áherslu á mannrækt og
að bæta okkur sem einstaklinga,“
bæta þeir við.
Mannrækt
Mannrækt er þannig rauður þráð-
ur í starfi frímúrara og bróðurþel
þungamiðjan í starfinu. „Það er ekki
verið að tryggja mönnum fjárhags-
legt sjálfstæði eða hygla nokkrum
með þátttöku, eins og maður hefur
heyrt í umræðunni hjá þeim sem lítt
þekkja til. Við erum fyrst og fremst
að taka þátt í þessu starfi til að bæta
okkur sem manneskjur. Til þess
eru notaðar aldagamlar bækur (ri-
tual) sem mikil dulúð hvílir yfir og
þannig hefur það ætíð verið,“ seg-
ir Eyjólfur. Sjálfur segist hann hafa
tekið ákvörðun um umsókn í frí-
múrararegluna eftir að maður sem
hann þekkti vel og treysti, hafði
kynnt honum regluna. „Ég hugsaði
að fyrst hann hefði fundið sig í fé-
lagsskapnum í áratugi og mælt með
honum, þá hlyti þetta félag að vera
að bjóða upp á eitthvað sem gæti
gagnast mér,“ segir Eyjólfur. Sjálf-
ur missti hann konu sína á síðasta
ári og kveðst aðspurður ekki í vafa
um að vera hans í frímúrarareglunni
hafi hjálpað sér mikið að vinna sig
í gegnum það áfall sem makamiss-
ir er. „Það var nærandi fyrir mig
að vera í þessum félagsskap þegar
svona stóð á,“ segir hann.
Frímúrarastarf á Íslandi hundrað ára
Opið hús næstkomandi laugardag
hjá Jóhannesarstúkunni Akri
Eyjólfur R Stefánsson og Sæmundur Víglundsson framan við hús frímúraranna að Stillholti 14 á Akranesi þar sem opið hús
verður næstkomandi laugardag.
Um 140 manna hópur félaga úr Jóhannesarstúkunni Akri ásamt mökum fór í vorferð til Flateyjar nýverið.