Hugur og hönd - 01.06.1976, Qupperneq 8

„Slíkt handverk kalla ég Loðið”
Skinn hefur mannskepnan brúkað
síðan í árdaga. Bæði í fatnaði og
áhöld. Skinnið hefur marga kosti, það
er bæði þjált, endingargott og sterkt.
Vinna í skinn hefur um langa tíð þótt
vandasöm grein í íslenskri iðn. Alla
tíð hefur skinnvinnsla búið við fá-
tæklegan kost, sem á sér skýringu í
þeim nauðþurftarrekstri sem lengi
einkenndi íslenska atvinnuhætti. Bó
höfum við búið við nokkrar dýrateg-
undir sem gefa af sér skinn. Stærstu
dýrategundir í íslenska búfjárstofn-
inum gefa af sér nýtanlegar húðir. Þar
utan við er refur, selur, og aðfluttir
stofnar, hreindýr og minkurinn. Auk
þess má nefna roð af steinbítnum sem
áður fyrr var notað í skó.
A tímum gerviefna hefur skinn-
framleiðsla orðið að víkja fyrir ódýr-
ari efnum. Og vandaðir munir úr
skinni verða æ fáséðari. Enn fágætara
hefur handunnið skinn verið í heimi
fjöldaframlaiðslunnar. En stundum
skín upp. Að Aðalstræti 12 hefur ver-
ið starfrækt verkstæði um tveggja ára
bil, þar sem unnið er úr skinni og
það allt í höndum. Ungur revkvík-
ingur, Karl Júlíusson, stendur fyrir
verkstæðinu og rekur samhliða því
litla verslun ásamt konu sinni, Krist-
ínu Hauksdóttur. í Leðursmiðjunni,
en svo nefnir Karl fyrirtækið, er hægt
að kaupa vandaða handunna vöru.
Allt frá töskum, litlum og stórum, í
húsmuni, spegla og veggmyndir. Þar
að auki punga og pyngjur, belti og
húfur og margt, margt fleira.
— Þú kallar þig leðursmið?
— Það nær því best sem ég er að
gera, að smíða úr leðri allt milli him-
ins og jarðar.
— Þú vinnur mest úr nautshúð?
— Já, mest úr danskri nautshúð,
þó eilítið úr kálfskinni. Nautshúð er
mjög sterk en þó meðfærileg í vinnslu
í höndunum. Nær öll húðin sem ég
vinn með er innflutt. Við búum ekki
svo vel að súta sjálfir.
— Þú hefur ekki unnið mikið úr
annars konar húð, skinni af sel eða
öðru búfé?
— Jú, það er ekki til það dýr að ég
hafi ekki reynt að nýta af því húðina.
Prófað mig áfram. En mín reynsla er
sú að nauts- og kálfskinn séu hvað
meðfærilegust, ekki aðeins fyrir mig í
vinnslu, heldur einnig fyrir þann sem
á að nota gripinn. Háin af hrossinu
er of þung og er nýtanlegri í hluti
sem mikið mæðir á, aktygi og annað
slíkt. Annað, bæði steinbítsroð og svo
skinnin, hef ég mest notað að gagni
í skreytingar.
— Hvernig er leðrið sútað sem þú
notar?
— Það er tvenns konar; það er
krómgarvað, sem kallað er. Það er
gert í krómsúlfat blöndu. Eða þá að
8
HUGUR OG HÖND