Fréttablaðið - 14.03.2020, Blaðsíða 16
Gunnar
ÚTGÁFUFÉLAG: Torg ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Helgi Magnússon FORSTJÓRI OG ÚTGEFANDI: Jóhanna Helga Viðarsdóttir RITSTJÓRI: Jón Þórisson jon@frettabladid.is, FRÉTTASTJÓRAR: Ari Brynjólfsson arib@frettabladid.is,
Garðar Örn Úlfarsson gar@frettabladid.is MARKAÐURINN: Hörður Ægisson hordur@frettabladid.is FRÉTTABLAÐIÐ.IS: Kristjón Kormákur Guðjónsson kristjon@frettabladid.is.
Fréttablaðið kemur út í 80.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871 FRÉTTABLAÐIÐ Kalkofnsvegur 2, 101 Reykjavík Sími: 550 5000, ritstjorn@frettabladid.is HELGARBLAÐ: Björk Eiðsdóttir bjork@frettabladid.is MENNING: Kolbrún Bergþórsdóttir kolbrunb@frettabladid.is
LJÓSMYNDIR: Anton Brink anton@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Mín skoðun Sif Sigmarsdóttir
Fram undan
eru erfiðir
tímar og
samstaðan er
aldrei mikil-
vægari en þá.
Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin skilgreindi í vikunni COVID-19 faraldurinn sem heims-faraldur. Breytt heimsmynd blasir við, breytt
lífssýn. Áhyggjur sem virtust svo stórar fyrir nokkrum
vikum – allir tölvupóstarnir sem átti eftir að svara,
matarboðin sem maður skuldaði – virðast nú létt-
vægar, jafnvel hlægilegar.
Áföll eiga til að kippa okkur úr hversdeginum og
færa okkur yfir í þokukenndan hliðarveruleika. Við
upphaf árs, þegar kórónavírusinn var lítið annað en
eindálkur á innsíðum dagblaða, var mér kippt inn í
eina slíka hliðarveröld.
Þegar sex ára dóttir mín var flutt með sjúkrabíl á
Great Ormond Street barnaspítalann í London með
sprunginn botnlanga, áttum við fjölskyldan ekki von
á öðru en að við yrðum komin aftur heim eftir nokkra
daga. Raunin varð önnur. Í kjölfar fylgikvilla og sýk-
inga eftir skurðaðgerð ílengdumst við á spítalanum. Í
hátt á þriðju viku dvöldum við innilokuð í okkar eigin
skelfilegu hliðaveröld, umheimurinn órafjarri þótt
hann væri enn á sínum stað hinum megin við múr-
steinsvegg.
Í næstu stofu við okkur á Great Ormond Street
spítalanum lá kornabarn, lítil stúlka sem virtist ekki
mikið eldri en sex mánaða. Vikurnar sem við dvöldum
á spítalanum var stelpan alein á stofunni, án foreldra,
án ættingja, án nokkurs sem virtist henni nákominn
og vitjaði hennar. Liðlangan daginn lá stúlkan í
rúminu sínu, böðuð ljóma sjónvarpsskjás sem hékk úr
loftinu fyrir ofan hana þar sem spilaðar voru teikni-
myndir. Hjúkrunarfræðingar sáu um að skipta á
henni, gefa henni að borða og veita henni athygli þegar
stund gafst milli stríða á löngum, erilsömum vöktum.
Við fjölskyldan héldum að endingu heim með
marga poka af sýklalyfjum og þá ósk í brjósti að per-
sónuleg krísa okkar væri liðin hjá. Hin umkomulausa
stúlka varð eftir í martraðarkenndum hliðarveruleik-
anum.
Fréttir bárust af því í vikunni að brottvísun ungra
íraskra flóttabarna og foreldra þeirra frá Íslandi til
Grikklands hefði verið frestað. Í tilkynningu lagði
Útlendingastofnun sig fram um að koma því áleiðis að
frestunin kæmi ekki til af mannúðarástæðum heldur
lægju „bjúrókratískir“ hnökrar að baki; boðleiðum
fyrir „endursendingarbeiðnir í grísku stjórnsýslunni“
hefði verið breytt, en ný „endursendingarbeiðni hefði
þegar verið send þar til bæru stjórnvaldi“.
Útlendingastofnun talar um börn eins og misheppn-
aða internet pöntun sem gerð var seint að kvöldi eftir
einum of mörg glös af Chardonnay; eins og bumbu-
bana frá Alibaba sem hljómaði svo vel í manískri
ölgleði en þegar dagur rís er skömminni kyngt og eyðu-
blað fyllt út: „Endursenda“. Enn á ný skýlir Útlendinga-
stofnun sér á bak við reglugerðir og verkferla rétt eins
og ferlarnir séu ekki mannanna verk heldur náttúru-
lögmál; það sé þyngdaraflið sem togar þessi börn frá
Íslandsströndum til Grikklands.
Minningin um umkomulausa, sex mánaða stúlku
á Great Ormond Street spítalanum situr í mér. Í aðra
röndina fylla örlög hennar mig örvæntingu. Í hina
röndina vekja þau með mér von.
Great Ormond Street barnaspítalinn er einn fremsti
barnaspítali í heimi. Heilbrigðisþjónusta í Bretlandi er
landsmönnum öllum að kostnaðarlausu en spítalinn
aflar fjár með einkarekinni álmu þar sem auðmenn um
víða veröld, olíufurstar og ólígarkar, greiða fúlgur fjár
fyrir læknisþjónustu til handa börnum sínum.
Ópersónulegir verkferlar sýna hjartalag sam-
félagsins sem þeir spretta upp úr. Ferlar sem tryggja
að ómálga barn – barn sem á engan að, engan sem
talar máli þess, engan sem gætir hagsmuna þess, ekki
einu sinni aðstandanda sem skiptir á bleiu þess – fær
umönnun á sama spítala og börn helstu fursta og fyrir-
menna heimsins eru ferlar sem samfélag má vera stolt
af. Verkferlar þurfa ekki að vera ómannúðlegir sama
hvað Útlendingastofnun segir.
Umkomulaus endursending
Erum með mikið úrval af allskonar
bílaverkfærum á frábæru verði!
ViAir 12V loftdælur
í miklu úvali.
Hleðslutæki
12V 6A
6T Búkkar
605mm Par
Jeppatjakkur
2.25t 52cm.
Omega
Viðgerðarkollur
4.995
9.999
17.995
7.495
Smáratorgi 1, 201 Kópavogi, sími 588 6090, vl@verkfaeralagerinn.is
Mán.-fim. kl. 9-18, fös. kl. 9-18:30, lau. kl. 10-18, sun. kl. 12-17
Verkfæralagerinn
Kristjón
Kormákur
Guðjónsson
kristjon@frettabladid.is
Magnús Scheving flaug með vél Iceland-air frá München í Þýskalandi sem lenti í Keflavík laugardaginn 29. febrúar. Um borð var einnig kona smituð af hinni alræmdu kórónaveiru
sem hefur nú, nokkrum dögum síðar, sett samfélagið
okkar á hvolf.
Konan var fremst í vélinni. Magnús aftast. Þegar
heim var komið fór hann beint í sjálfskipaða sóttkví
uppi í sumarbústað þrátt fyrir að vera hvorki smit-
aður né skikkaður til að yfirgefa samfélag manna í
fáeinar vikur. Magnús tók þessa ákvörðun með aðra
en sjálfan sig í huga. Fréttablaðið hafði samband
við Magnús skömmu eftir heimkomuna. Hann vildi
vekja athygli á eyðingarmætti óttans og að hann gæti
sundrað heilu samfélögunum yrði hann stjórnlaus.
Magnús benti á að öflugustu mótefnin gegn
óttanum, skynsemi, ábyrgð og virðing í bland við
jákvæðni, samheldni og gleði, myndu helst fleyta
þjóðinni yfir þennan dimma öldudal.
Magnús minnti um leið á að við deilum samfélagi
með eldra fólki og öðrum með ýmsa undirliggjandi
sjúkdóma, sem gætu jafnvel veikst lífshættulega ef
þau sýkjast af veirunni.
Magnús beindi því þeim sjálfsögðu tilmælum til
okkar allra að halda rónni, vera skynsöm og fylgja
ráðleggingum fagfólks. Hann biðlaði til okkar sem
stöndum sterkar að vígi að axla ábyrgð: „Lifa í gleði
án ótta,“ eins og hann orðaði það. Allt satt og rétt. Á
öðrum stað í sömu flugvél, fáeinum sætaröðum fyrir
framan sýktu konuna, sat þekktur viðskiptajöfur.
Fréttablaðið óskaði eftir viðtali við fjárfestinn,
sem aftur á móti lét skýrt í ljós að hann hefði engan
áhuga á að ræða við blaðamann. Í gegnum skvaldur
og diskaglamur kvaðst hann vera úti að borða og áður
en hann sleit samtalinu viðurkenndi hann þó að hafa
verið í sömu vél og Magnús, með þeim fyrirvara að
honum hefði ekki verið gert að fara í sóttkví.
Ekki ætla ég að draga það í efa. Og ekki var maður-
inn að brjóta nein lög með því að bregða sér á veit-
ingastað. Þetta er spurning um tillitssemi og virðingu
fyrir öðrum, samborgurunum. Sérgæskan gerir fólk
blint á að það er ekki stærra en heildin. Flest þekkjum
við dæmi um fólk sem þannig hefur sig yfir allt sam-
félagið. Stundum ómeðvitað en alls ekki alltaf.
Veiran hefur sýkt, og á eftir að sýkja, fjölda fólks hér
á landi. Hún er þegar búin að veikja innviði samfélags-
ins þannig að við stöndum frammi fyrir fordæma-
lausri ákvörðun stjórnvalda um sam komubann.
Bannið mun takmarka athafna- og ferðafrelsi
okkar en það byggir á ráðum sérfræðinga. Okkur ber
öllum að lúta þessum nýju og um margt óþægilegu
reglum. Vegna þess að annars ógnum við heilsu fólks í
kringum okkur og tefjum fyrir bata samfélagsins alls.
Fram undan eru erfiðir tímar og samstaðan er aldr-
ei mikilvægari en þá. Ekki tala niður til sérfræðinga.
Við þurfum öll að ganga í almannavarnaliðið eins og
forsætisráðherra sagði. Styðjum hvert með jákvæðni
og samheldni að vopni, því óttinn stækkar aðeins
skuggann.
Óttinn
1 4 . M A R S 2 0 2 0 L A U G A R D A G U R16 S K O Ð U N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
SKOÐUN