Morgunblaðið - 08.04.2020, Blaðsíða 40

Þóra Sigurðurdóttir
thora@mbl.is
Áhrifa kórónuveirunnar gætir á
Vestfjörðum eins og víðar og því
varð úr að hlé verður tekið á
kennslu eftir páska en námskeiðin
þar á undan voru kennd með fjar-
kennslu. Á innibrautinni var ljós-
myndarinn Saga Sigurðardóttir með
námskeið sem bar yfirskriftina
Skapandi ljósmyndun og á útibraut-
inni var matreiðslumaðurinn Völ-
undur Snær Völundarson með nám-
skeið sem kallast Matarkistan
Önundarfjörður, þar sem markmiðið
var að afla fæðu úr firðinum og
matbúa hana.
Að sögn Völundar var töluverð
áskorun að halda námskeið í gegn-
um tölvu. „Námskeiðslýsingin hljóð-
aði upp á vettvangsferðir, vinnslu á
hráefninu og síðan hvernig á að
elda það, þannig að það var hreint
ekki sjálfgefið að þetta myndi ganga
upp. Þetta gekk samt miklu betur
en ég hafði þorað að vona og það er
ekki síst þessum frábæra hópi nem-
enda að þakka,“ segir Völundur.
„Við vorum mikið að vinna með
sjávarnytjar eins og fisk, hörpuskel,
ígulker og þara. Ég byrjaði á því að
senda þau niður í fjöru þar sem þau
tíndu nokkrar mismunandi tegundir
af þara sem var svo þurrkaður. Við
nýttum hann meðal annars í soð
fyrir súpu, bjuggum til meðlæti úr
honum, þurrkuðum hann og steikt-
um í snakk. Í súpugerðinni var
horft til asískrar matargerðar en
þari er þar undirstöðuhráefni enda
státar hann af umami-bragði sem er
alla jafna kallað fimmta bragðið. Við
unnum mikið með fisk og þá hvern-
ig við gátum nýtt allan fiskinn.
Beinagarðurinn var nýttur í soð, við
þurrkuðum og krydduðum roðið og
djúpsteiktum í snakk. Krakkarnir
lærðu að búa til sitt eigið salt sem
þau gerðu tilraunir með að þróa
nánar og bragðbæta. Saltvinnslan
felst í því að sjóða niður sjó, sem er
nokkuð sem allir geta gert heima
hjá sér og prufað sig áfram með.
Svo fengum við kafara til að
sækja fyrir okkur hörpuskel og
ígulker af sjávarbotni sem krakk-
arnir borðuðu af bestu lyst. Við
færðum okkur upp á land og gerð-
um osta en hætt var við heimsókn á
bóndabæi þar sem búið er að loka
þeim öllum fyrir gestum og gang-
andi,“ segir Völundur um hvað hóp-
urinn fékkst við á námskeiðinu.
Hæg heimatökin
„Okkur langaði að gera góðan
mjúkost og því höfðum við samband
við Mólkurvinnsluna Örnu sem er
vestfirsk í húð og hár. Þar var held-
ur betur vel tekið í erindið og við
fengum alla þá aðstoð sem við
þurftum. Þar var fremstur í flokki
Sigurður Mikaelsson sem er gríð-
arlega fróður um ostagerð og sjálf-
ur lærði ég mikið af honum,“ segir
Völundur en hópurinn lærði meðal
annars að gera mozzarellaost og
kotasælu.
„Markmiðið var jafnframt að
draga athyglina að hráefnunum sem
við fáum úr sjónum. Fiskurinn er
þekkt stærð en þarinn er minna í
umræðunni. Samt er hann eitt það
magnaðasta sem fyrirfinnst í nátt-
úrunni. Hann er náttúruleg upp-
spretta joðs en joðskortur er að
verða verulegt vandamál í heim-
inum í dag. Simbi kafari, sem
reyndist náskyldur mér, kafaði fyrir
okkur eftir hörpuskel og ígulkerum.
Ég hafði sent vestur lífræna soja-
sósu sem er mun bragðmildari en
við eigum að venjast og síðan hafði
ég samband við Nordic Wasabi sem
ræktar alvöru wasabirót hér á landi.
Frábært frumkvöðlafyrirtæki sem
hikaði ekki við að senda rót og rif-
járn vestur svo krakkarnir gætu
smakkað alvöruwasabi,“ segir Völ-
undur en það eru ekki allir sem
gera sér grein fyrir að hefðbundið
wasabimauk er í reynd piparrótar-
mauk sem búið er að lita grænt.
„Mér fannst það líka svo magnað
hvað það voru allir viljugir að leggja
hönd á plóg þrátt fyrir hamlandi að-
stæður.
Sleppa og treysta
Svona eftir á að hyggja lærðu
þau kannski meira af því að hafa
mig ekki á svæðinu,“ segir Völ-
undur og hlær. „Tilhneigingin er
að sýna alltaf hvernig á að gera
hlutina en þegar maður er staddur
í öðrum landshluta þarf maður að
sleppa og treysta,“ segir hann og
bætir við að krakkarnir hafi komið
sér virkilega á óvart. „Maður veit
auðvitað aldrei hvernig svona hóp-
ur er en þetta voru þvílíkir snill-
ingar og það var frábært að kenna
þeim. Það reyndi mikið á þau og
þau stóðu undir hverri áskorun.
Það sem kom mér ekki síst á óvart
er hvað þau voru áhugasöm og úr-
ræðagóð þegar á reyndi.“
Frelsi til menntunar
Í Lýðskólanum á Flateyri er
lögð höfuðáhersla á að gefa nem-
Matarkistan Önundarfjörður
Á Flateyri við Önundarfjörð er að finna ansi merkilegan skóla. Þar eru engin próf, engar einkunnir og lagt er upp með að skapa nem-
andanum aðstæður til að uppgötva eigin styrkleika og áhugasvið. Í skólanum eru tvær námsbrautir, sem oftast eru kallaðar inni- og
útibrautin. Námsvetrinum er skipt upp í tveggja viknar lotur þar sem hvert námskeið er kennt í tvær vikur. Þetta fyrirkomulag, skap-
ar tækifæri til að fá reynt fólk og fagaðila víðsvegar að úr heiminum til að halda námskeiðin.
Ljósmyndir/Haukur Sigurðsson
Veisla Það er fátt betra en nýveitt sjávarþang borðað beint upp úr sjónum.
Fjarri góðu gamni en samt með Völundur tók þátt í öllum ævintýrum
hópsins í gegnum síma eða tölvu.
Veisla á bryggjunni Mitchel Rodrigues Jónsson, Sveinbjörn Hjálmarsson kafari,
Guðrún Úlfarsdóttir, Arnbjörg Helga Björgvinsdóttir, Helga Brynjarsdóttir,
Bjarki Þór Þórisson, Atli Már Heiðarsson, Hrafnkell Hugi og Úlfur Júlíusson.
Náð í þara Hér er Óskar Dagur
Marteinsson að ná í þara til að
nýta í matargerðina.
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 8. APRÍL 2020