Fréttablaðið - 24.10.2020, Blaðsíða 63

Þegar Gísli er spurður hvers vegna hann ákvað að gerast sjálf boðaliði á Hjálpar-
símanum, svarar hann: „Ég var í
rannsóknarleyfi í Bandaríkjunum
og þurfti að koma óvænt fyrr heim
vegna COVID, og sem varamaður í
stjórn Eyjafjarðardeildarinnar og
geðheilbrigðisfagmaður rann mér
blóðið til skyldunnar að reyna að
gera eitthvert gagn. Ég hafði ekki
tekið að mér slíkt sjálf boðastarf
áður.“
Gísli segir að þeir sem hringja
inn á hans vöktum virðist yfirleitt
vera eldri en 18 ára. „Það virðist
þó vera að vítt aldursbil nýti sér
símann. Yngri hópurinn virðist
þó nýta sér skilaboðakerfið okkar
frekar.“
Eru vandamálin ólík?
„Ég mundi segja það. Og
stundum kannski engin vandamál
beint, heldur einstaklingar sem
vilja deila lífí sínu og hversdegi
með okkur, sem sýnir mikið traust
og endurspeglar það góða starf
sem Hjálparsíminn hefur unnið
í samfélaginu. Það hefur komið
mér á óvart hversu fjölbreyttur
hópurinn er sem hringir og hversu
umræðuefnin eru ólík og sömu-
leiðis margvísleg. Umræðan en
misalvarleg. Það kemur líka vel í
ljós það sem ég veit sem geðheil-
brigðisfagmaður, að við sem sam-
félag þurfum að gera betur með
aðgengi að samtalsmeðferð og
annarri geðheilbrigðisþjónustu.“
Gísli segist hafa komið með
seinni skipunum inn í starfið á
fyrstu bylgju COVID-19 og yfir-
flæðið vegna faraldursins var að
mestu búið. „En já, COVID hafði
mikil áhrif á marga viðmælendur
sem lýstu aukinni félagslegri ein-
angrun og einmanaleika í kjölfarið
á faraldrinum. Enda eru hóparnir
sem eru í áhættuhópi fyrir COVID
og þurfa að huga betur að sótt-
vörnum einnig mun útsettari fyrir
félagslegri einangrun,“ segir hann.
Hvað hefur skilið eftir hjá þér að
vera sjálf boðaliði?
„Auðmýkt fyrir að þetta starf
sé unnið meira og minna af
sjálf boðaliðum allan sólarhring-
inn allt árið um kring og fyrir
traustinu sem margir sýna okkur.
Það er mikill heiður og vandasamt
verkefni að fá að hlusta.“
Hefur reynsla þín og þekking
sem geðhjúkrunarfræðingur haft
áhrif?
„Já, já, hún er alltaf þarna eins og
forrit sem keyrir í bakgrunninum,
en í símanum er samt mikilvægt að
skilja þann hatt eftir heima. Ég er
ekki á símanum sem sérfræðingur
í geðhjúkrun eða meðferðaraðili
heldur sem sjálf boðaliði RKÍ og
starfsviðin því ekki þau sömu. Ég
er í því samhengi í nákvæmlega
sama hlutverki og aðrir sjálf boða-
liðar.“
Geta allir gerst sjálf boðaliðar?
„Já og ég hvet alla sem vilja og
geta til að skoða heimasíðu RKÍ,
þar er farið vel yfir þau ótal tæki-
færi sem bjóðast fólki til sjálf-
boðaliðastarfa. Mörgum finnst
það hjálpa sér sjálfum að hjálpa
öðrum, kannski ert þú einn af
þeim?“
Margir nýta Hjálparsímann 1717
Gísli Kort Kristófersson, dósent við hjúkrunarfræðideild Háskólans á Akureyri, er sjálfboðaliði hjá
Hjálparsíma Rauða krossins 1717. Hann segir að þeir sem hringja inn séu fjölbreyttur hópur.
Gísli segir
að hann sýni
því auðmýkt
að hægt sé
að halda úti
Hjálparsíman­
um eingöngu
með sjálf­
boðaliðum.
FRÉTTABLAÐIÐ/
AUÐUNN
Markmiðið er að veita faglega þjónustu með þarfir skjólstæðinga
okkar í huga, svo sem nálaskipta-
þjónustu, sálrænan stuðning og
grunnheilbrigðisþjónustu,“ segja
þær Berglind Júlíusdóttir og Edda
Ásgrímsdóttir hjá Ungfrú Ragn-
heiði á Akureyri.
Fengu sérinnréttaðan bíl
Þrátt fyrir að COVID hafi haft
umtalsverð áhrif á þjónustu Ung-
frú Ragnheiðar með tilheyrandi
fjarlægðartakmörkunum og
öðrum hömlum reyna sjálfboða-
liðar eftir fremsta megni að taka
á móti skjólstæðingum opnum
örmum. „Nú á COVID-tímum hafa
aðstæður breyst en við höfum náð
að halda áfram án þess að skerða
þjónustuna. Sjálfboðaliðar verk-
efnisins nota hlífðarbúnað þegar
þeir hitta skjólstæðinga en við
reynum að stuðla að hlýju og vina-
legu umhverfi þrátt fyrir það,“ segir
Berglind.
Þá segir Edda nýja sérinnréttaða
bílinn hafa haft gríðarlega jákvæð
áhrif á bæði starfsfólk og skjól-
stæðinga. „Núna í sumar fengum
við nýjan bíl fyrir verkefnið sem
er sérinnréttaður fyrir það. Þetta
hefur gjörbreytt vinnuumhverf-
inu og okkar skjólstæðingar eru
ánægðir með bílinn. Áður vorum
við í jepplingi með búnaðinn í
skottinu svo þetta er virkilega
ánægjulegt fyrir verkefnið. Það
voru félagasamtök hér á Akureyri
sem styrktu okkur með því að inn-
rétta bílinn – ómetanleg gjöf fyrir
verkefnið.“
Í viðkvæmri stöðu
Berglind og Edda segja margþættar
áskoranir fylgja þjónustu Ung-
frú Ragnheiðar á COVID-tímum.
„Margir í okkar skjólstæðingahóp
eru heimilislausir sem hefur mikil
áhrif á þeirra öryggi og eykur á
vanda þeirra. Skjólstæðingahópur
okkar getur því átt erfitt með að
fylgja sóttvarnareglum og tryggja
eigið öryggi. Við höfum verið að
reyna að aðstoða okkar skjól-
stæðinga með hanska og grímur
en langbest væri fyrir þau að vera í
öruggu húsaskjóli.“
Skjólstæðingar Ungfrú Ragn-
heiðar eru sérstaklega berskjald-
aðir gagnvart óvissunni. „Okkar
skjólstæðingar, skiljanlega, hafa
áhyggjur af ástandinu en upplifa sig
í þeirri stöðu að geta lítið gert til að
verja sig og aðra. Vegna aðstæðna
í þjóðfélaginu eru meiri líkur á að
einstaklingar eigi í erfiðleikum
með að nálgast vímuefni sem
getur aukið hættuna á alvarlegum
fráhvörfum. Auk þess geta gæði
vímuefnanna breyst sem gerir fólki
erfiðara fyrir að nota þau á öruggan
hátt. Hætta er einnig á að vandi
einstaklinga aukist til muna. Okkar
markmið verður áfram að reyna að
mæta þörfum okkar skjólstæðinga
og aðstoða þau á þessum krefjandi
tímum með hugmyndafræði skaða-
minnkunar að leiðarljósi.“
Vinalegt umhverfi á krefjandi tímum
Ungfrú Ragnheiður er skaðaminnkandi úrræði á Akureyri og þjónustar einstaklinga sem nota
vímuefni í æð. Skjólstæðingarnir eru sérstaklega berskjaldaðir gagnvart óvissunni núna.
Berglind Júlíusdóttir er einnig ein af sjálfboðaliðunum.Edda Ásgrímsdóttir er sjálfboðaliði Rauða krossins.
5 L AU G A R DAG U R 2 4 . O K TÓ B E R 2 0 2 0 HJÁLPIN FRÉTTABLAÐ RAUÐA KROSSINS