Morgunblaðið - 29.05.2020, Blaðsíða 1
F Ö S T U D A G U R 2 9. M A Í 2 0 2 0
Stofnað 1913 126. tölublað 108. árgangur
AFMÆLISSÝNING
HELGA ÞORGILS
Í GANGINUM LANDABRUGG Á SAFNI
ER VERÐSTRÍÐ
BYRJAÐ Á PITSU-
MARKAÐINUM?
BORGARFJÖRÐUR EYSTRI 11 NÝ TILBOÐ Í GANGI 6MÖRG ERLEND VERK 28
Rétt innan við 1% Íslendinga hefur
myndað mótefni gegn kórónuveir-
unni. Eru þeir þá ekki teknir með
sem smituðust og hafa verið í
sóttkví. Þetta kom fram í máli Kára
Stefánssonar á fundi Íslenskrar
erfðagreiningar í gærkvöldi. Auk
hans töluðu á fundinum nokkrir
helstu forystumenn heilbrigðisvarna
gegn veirunni.
Alma Möller landlæknir sagði að
Íslendingar hefðu skimað meira en
allar aðrar þjóðir í heiminum fyrir
COVID-19 sjúkdómnum og bæri að
þakka Íslenskri erfðagreiningu fyrir
það.
Þórólfur Guðnason sóttvarna-
læknir sagðist ekki vilja opna landið
alveg, en ekki hafa það lokað heldur.
Opna ætti eins og til stæði. Hann
sagði að sér þætti koma til greina að
taka gild skimunarvottorð frá öðrum
löndum ef þau væru gefin út
skömmu áður en ferðamenn koma
hingað til lands.
Svandís Svavarsdóttir heilbrigðis-
ráðherra var sérstakur gestur fund-
arins. Aðspurð hvort þau Kári væru
búin að grafa stríðsaxirnar sagði hún
við mbl.is að það hefðu aldrei verið
neinar axir til að grafa. Hún sagði al-
veg óhætt að hrósa Íslenskri erfða-
greiningu fyrir sitt framlag á undan-
förnum mánuðum. Ekki hefði enn
verið leitað formlega til ÍE um sam-
starf við skimun við landamærin, en
sett á fót framkvæmdateymi sem
væri að byrja að vinna núna. „Ég
heyri að Íslensk erfðagreining er
tilbúin í samtal og það mun vænt-
anlega hefjast á morgun,“ sagði
Svandís.
Hvergi jafn mikið skimað
Rétt innan við 1% landsmanna hefur myndað mótefni gegn kórónuveirunni
„Alveg óhætt að hrósa Íslenskri erfðagreiningu,“ segir heilbrigðisráðherra
M Innan við 1% hefur mótefni »2
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Fræðslufundur Kári Stefánsson, forstjóri ÍE, kemur til fundarins í gær. Á fremsta bekk eru sóttvarnalæknir, landlæknir og heilbrigðisráðherra.
Hlutfall starfandi fólks af mann-
fjölda hér á landi fór niður í 70,5% í
seinasta mánuði og hefur aldrei
mælst lægra frá því að Hagstofa Ís-
lands hóf samfelldar vinnumarkaðs-
rannsóknir fyrir 17 árum. Unnar
vinnustundir hafa heldur ekki
mælst færri á þessum tíma en þær
voru 34,8 að jafnaði í apríl.
Atvinnuleysi í apríl mældist 7%
og eru þá ekki taldir með tæplega
33 þúsund einstaklingar sem voru í
skertu starfshlutfalli. Hópur fólks
sem er utan vinnumarkaðar hefur
vaxið mikið eða um 17.500 í apríl
frá sama mánuði í fyrra og er nú
62.200.
Í skýrslu sem Ríkisendurskoðun
birti í gær um hlutabótaleiðina svo-
kölluðu kemur fram að hún hafi
mögulega verið misnotuð og
tryggja þurfi tafarlaust virkt eftirlit
með framkvæmd hennar. Aukinn
fjöldi launagreiðenda sem óskað
hafa eftir hækkun á áður tilkynnt-
um launum og reiknuðu endurgjaldi
fyrir janúar og febrúar 2020 byggi
á hæpnum grunni og hafi þann til-
gang að ná hærri greiðslum úr
ríkissjóði. »6
Starfandi fólki fækk-
aði í 70,5% í apríl
Samkeppniseftirlitið hefur sektað
Símann um 500 milljónir króna
vegna brota gegn skilyrðum á sátt-
um sem fyrirtækið hefur á undan-
förnum árum gert við eftirlitið. Í
ákvörðuninni kemur fram að mikill
verðmunur og ólík viðskiptakjör við
sölu á Enska boltanum á Símanum
Sport (línulegt áskriftarsjónvarp),
eftir því hvort hann er boðinn innan
Heimilispakka Símans eða einn og
sér í stakri áskrift, hafi brotið gegn
þeim skilyrðum sem hvíla á fyrir-
tækinu. Brotin eru talin alvarleg og
því nemur sektin þessari háu fjár-
hæð.
Í yfirlýsingu frá Símanum í gær-
kvöldi segir að ákvörðunin sé ekki
aðeins mikil vonbrigði heldur einnig
skaðleg fyrir samkeppni í landinu.
„Að mati Símans skýtur það afar
skökku við, nú þegar loks er til stað-
ar hörð samkeppni um sýningu á
íþróttaefni hér á landi, að Sam-
keppniseftirlitið telji rétt að beita
Símann háum fjársektum vegna
sams konar pakkatilboða og tíðk-
uðust yfir áratugaskeið af þeim aðila
sem hefur verið markaðsráðandi á
áskriftarsjónvarpsmarkaði um ára-
bil, 365 (nú Sýn), en þetta mál er ein-
mitt tilkomið vegna kvörtunar Sýn-
ar,“ segir í yfirlýsingunni.
Sektaður
um 500
milljónir
Síminn sagður hafa
brotið skilyrði sátta
Morgunblaðið/Hari
Há sekt Síminn hyggst áfrýja
ákvörðun Samkeppniseftirlitsins.
Akureyrarbær er að kanna mögu-
leika á því að niðurgreiðslur far-
gjalda í Hríseyjaferjuna verði aukn-
ar þannig að fólk geti farið út í
Hrísey án endurgjalds. Ásthildur
Sturludóttir bæjarstjóri vonast til að
þetta verði til þess að fleiri ferða-
menn, þá væntanlega íslenskir, sæki
eyjuna heim í sumar og atvinna fólks
við ferðaþjónustu glæðist.
Eyjasamfélögin sem tilheyra
Akureyrarbæ, Hrísey og Grímsey,
hafa orðið fyrir áföllum í atvinnulíf-
inu. Mikill kvóti var seldur frá
Grímsey snemma vetrar og húsnæði
Hríseyjar Seafood brann í gær-
morgun. Ferðaþjónusta hefur verið
mikilvæg stoð í atvinnulífinu á sumr-
in á báðum stöðunum en nú ríkir
óvissa um ferðamennskuna í sumar.
Ásthildur segist eigi að síður vera
bjartsýn á framtíð beggja samfélag-
anna. Um Grímsey segir hún: „Íbú-
arnir þar eru þrautseigasta fólk sem
ég hef hitt. Staðan er viðkvæm og
erfið þegar fólki hefur fækkað mikið
en í vor hafa margir snúið til baka.
Grímsey er öflug verstöð og ég tel að
langt sé í að þar verði ekki byggð.“
»4, 10
Vilja hafa frítt í ferjuna
Bæjarstjóri bjartsýnn um eyjasamfélögin þrátt fyrir áföll
Ljósmynd/Birgir
Hrísey Seafood Miklar skemmdir
urðu á fiskvinnsluhúsi í Hrísey í gær.