Morgunblaðið - 29.05.2020, Blaðsíða 21
Það var svo árið 1966 eftir að ég
flutti til Húsavíkur að leiðir okkar
Jónu lágu aftur saman, en þá var
hún orðin húsmóðir á stórbýlinu
Laxamýri, gift Birni Jónssyni
bónda þar. Þá endurnýjuðum við
kynnin og Jóna varð ein af mínum
bestu vinkonum og hefur engan
skugga borið á þann vinskap síð-
an.
Jóna var allt í senn skarpgreind
og skemmtileg kona og hinn mesti
skörungur, sem kom ekki hvað
síst í ljós þegar hún flutti úr
miðbæ Reykjavíkur norður á
Laxamýri. Það var mikil lífshátta-
breyting sem hún höndlaði með
glæsibrag. Hún var þó ekki óvön
sveitastörfum, hafði verið í sveit á
Suðurlandi í nokkur sumur á sín-
um yngri árum. Og þar að auki var
hún í hússtjórnarnámi í Noregi
sem var henni gott veganesti þeg-
ar kom að því að stýra stóru
sveitaheimili þar sem var mikill
gestagangur og oft mikið umleik-
is. Það voru margar og góðar
stundirnar sem við áttum saman
yfir kaffibolla og sígarettu. Margt
spjallað og mikið hlegið enda kom
fyrir að sérríglas væri líka í boði.
Ekki var verra að góður vinskap-
ur tókst með Birni bónda og Gísla
manninum mínum enda gátu þeir
rakið skyldleika í fimmta lið og
kölluðu ætíð síðan hvor annan
frænda. Jóna og Björn bjuggu
lengi á efri hæð í gamla húsinu á
Laxamýri og á neðri hæðinni
bjuggu Jón Þorbergsson og Elín
Vigfúsdóttir, foreldrar Björns.
Það var alltaf gaman að koma í
þetta gamla hús og þaðan eru
margar góðar minningar. Þar
upplifði maður m.a. að Jón var
með húslestur á sunnudögum eins
og tíðkast hafði til sveita í gegnum
aldirnar. Þetta var hátíðleg stund
sem endaði ævinlega með fyrir-
bænum fyrir öllum viðstöddum.
Jóna var félagslynd kona. Hún
var aðalhvatamaður að stofnun
Kvenfélags Reykhverfunga og
fyrsti formaður þess. Sat síðar í
stjórn Kvenfélagasambands Suð-
ur-Þingeyinga og Kvenfélagasam-
bands Íslands. Kvenfélögin voru
henni alla tíð hjartans mál.
Það er bjart yfir minningunni
um Jónu á Laxamýri.
Við Gísli vottum börnum Jónu
og fjölskyldum þeirra okkar
dýpstu samúð.
Katrín Eymundsdóttir.
Elsku Jóna, nú er komið að
kveðjustund og langar mig að
minnast þín með nokkrum orðum.
Ég reiknaði með að þú kæmir
hér norður líkt og farfuglarnir
þetta vorið eins og öll hin en þú
varst því miður kölluð í lengra
ferðalag og á ég eftir að sakna
þess mikið að geta ekki labbað yfir
í Jónu hús á sumrin til að fá mér
sterkt kaffi og gott spjall.
Mér er eftirminnilegt eitt skipt-
ið er ég rölti upp túnið í yndislegu
veðri, þú sast á pallinum glöð og
ánægð, brosandi út að eyrum með
hluta af afkomendunum og þar
sungu allir saman íslensk sumar-
lög hver með sínu nefi. Skemmti-
leg stund með þínu fólki og þannig
kem ég til með að minnast þín.
Gæði og góðmennska ein-
kenndu þig og vildir þú allt fyrir
alla gera og máttir ekkert aumt
sjá. Ákveðin varstu og hreinskipt-
in, þú sagðir það sem þér fannst
og áttir það alveg til að brýna
röddina en alltaf réttlát, hrein og
bein.
Allir voru jafnir í þínum huga.
Ég og mín fjölskylda fengum
svo sannarlega að njóta góðvildar
þinnar alla tíð eins og svo margir
og fyrir það vil ég þakka þér.
Fyrir nokkrum árum fékk ég
hringingu frá mágkonu minni sem
þá var sparisjóðsstjóri. Hún hafði
verið beðin að leggja inn á minn
reikning 100.000 krónur til að að-
stoða við kaup á fótboltaskóm eða
öðrum kostnaði sem tilheyrði fót-
bolta hjá dóttur minni. Gefandinn,
sem ég veit núna að var Jóna, vildi
þarna gera gott eins og svo oft en
hennar nafn mátti þó ekki koma
fram fyrr en eftir hennar dag.
Einnig lánaði hún dóttur minni
íbúðina sína í Reykjavík heilt sum-
ar án endurgjalds. Þetta lýsir
Jónu vel; gerði vel við aðra en
nægjusöm fyrir sig.
Það var gott að finna fyrir
áhuga Jónu á ferðaþjónustunni
sem við stofnuðum hér á Laxa-
mýri árið 2017. Hún sagði mér að
sig hefði alltaf langað til að gera
þetta á sínum tíma og var búin að
leggja niður fyrir sér ýmsar hug-
myndir í þeim efnum.
Jóna skilaði gæðum áfram til
sinna afkomenda, kærleikurinn og
væntumþykjan þeirra á milli er
aðdáunarverð og til mikillar eft-
irbreytni.
Ég votta þeim öllum innilega
samúð.
Hve sárt það er okkur að sjá eftir þér,
hér skuggarnir ríkja og dapurlegt er,
nú nótt er í huga og hjarta.
Þín minning mun lifa um ókomin ár,
að endingu hverfur vor tregi og tár,
við öll munum brosið þitt bjarta.
Þú óhrædd nú gengur á frelsarans fund,
fölskvalaus ætíð var sál þín og lund,
í faðmi Hans hvíld þú munt finna.
Það heilmikla veitir oss hugarfró,
á himnum þú dvelur í friði og ró,
í umhyggju ástvina þinna.
(GS)
Hvíldu í friði Jóna.
Sólveig Ómarsdóttir
og fjölskylda.
Það var mikið gæfuspor að setj-
ast á skólabekk í Kvennaskólan-
um í Reykjavík haustið 1951. Þar
eignaðist ég eina af mínum bestu
vinkonum, sem ég er að kveðja
núna eftir 69 ára vináttu. Ég var
ekki sú eina sem var svo heppin að
kynnast Jónu, því margar skóla-
systranna urðu góðar vinkonur
hennar. Hefur hún alla tíð haldið
mikla tryggð við þennan hóp. Þeg-
ar hún varð áttræð fyrir tæpum
tveimur árum bauð hún árgang-
inum til góðrar veislu.
Á meðan á námi stóð ákváðum
við vinkonurnar að safna pening-
um og reyna að kanna nýjar slóðir
og fara til útlanda. Eftir tveggja
ára sparnað skráðum við okkur á
skóla í Noregi, sem reyndar var
aðeins þrír mánuðir. Þetta var
okkar fyrsta ferð til útlanda og var
bæði lærdómsrík og styrkti okkar
vináttu enn frekar. Enn þann dag
í dag eigum við góðar vinkonur frá
dvöl okkar þar. Þær hafa komið til
okkar í heimsókn og eins höfum
við heimsótt þær mörgum sinn-
um. Haustið 2017 fögnuðum við 60
ára útskriftarafmæli og fórum við
vinkonurnar til Noregs ásamt
manni mínum til að fagna. Nutum
við samskipta og gestrisni vin-
kvenna okkar í viku og er ég óend-
anlega þakklát fyrir að við fórum
þessa ferð. Hún gat notið sín og
var svo ánægð.
Jóna hefur reynst mér og minni
fjölskyldu einstaklega vel. Ég gat
leitað til hennar með sorgir og
gleði og alltaf gátum við rætt hlut-
ina. Mitt elsta barnabarn minnist
þess með mikilli gleði þegar við
fórum nokkur sumur með hana að
Laxamýri og dvöldum nokkra
daga í senn.
Jóna var gæfumanneskja í sínu
lífi. Giftist einstaklega miklu ljúf-
menni, Birni Jónssyni frá Laxa-
mýri, og var hjónaband þeirra ást-
ríkt. Þau eignuðust þrjú börn.
Elst er Sveinbjörg, síðan Jón
Helgi og yngst er Halla Bergþóra.
Þvílíkt ríkidæmi, öll vel gerð og
góðar manneskjur, enda ræddum
við það oft hvað hún var heppin
með hópinn sinn allan.
Við vorum ekki alltaf sammála
vinkonurnar en aldrei urðum við
ósáttar. Það var ýmislegt sem ég
hefði viljað að væri öðruvísi í
hennar gerðum. Hún reiddist mér
aldrei, sagði „æ hættu þessu tuði“,
svo var það ekki meira rætt. Ég
dáist að henni fyrir það, því ég er
sannfærð um að ég var ekki alltaf
skemmtileg, en hún vissi vel hvað
mér þótti vænt um hana.
Við fjölskyldan sendum ykkur
systkinum og fjölskyldum ykkar
okkar innilegustu samúðarkveðj-
ur og erum óendanlega þakklát
fyrir að hafa átt Jónu að vini.
Steinunn E. Jónsdóttir.
MINNINGAR 21
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 29. MAÍ 2020
✝ Elísabet ÁstaDungal fædd-
ist í Reykjavík 26.
júní 1939. Hún lést
á líknardeild Land-
spítala 17. maí
2020.
Elísabet Ásta
var dóttir hjónanna
Jóns Pálssonar
Dungal garð-
yrkjubónda og El-
ísabetar Ágústu
Jónsdóttur húsfreyju. Elísabet
Ásta var yngst þriggja systkina;
Jón Birgir, f. 20. júlí 1932, d. 20.
okt. 1983, og Elín, f. 20. ágúst
1928, d. 15. des. 2010.
Elísabet Ásta giftist 26.12.
1958 Hjálmari Erni Jónssyni
skrifvélavirkjameistara, f.
10.11. 1932. Börn þeirra: 1)
Gunnar, f. 3.6. 1958, fyrrverandi
eiginkona Eyrún Harpa Eiríks-
dóttir, f. 27.11. 1959. Börn
Gunnars og Eyrúnar Hörpu: a)
Atli Örn, f. 19.3. 1985, giftur
Herdísi Jónu Birgisdóttur, f. 4.3.
1982, sonur þeirra Veigar Örn,
f. 16.12. 2010, b) Birgir, f. 26.7.
Önnu Berglindar og Victors: a)
Anna Sigríður, f. 11.9. 1985,
fyrrverandi sambýlismaður Pat-
rekur Patreksson, f. 9.7. 1982,
sonur þeirra Patrekur Victor, f.
9.7. 2008. Sambýlismaður Önnu
er Birgir Þór Þorsteinsson, f.
25.11. 1985, synir Önnu og Birg-
is eru Ernir Orri, f. 13.11. 2014,
og Hróar Steinn, f. 24.4. 2019, b)
Erna Móey, f. 8.4. 1992, og c)
Örn Óli, f. 19.10. 1995, sambýlis-
kona Anna Sólveig Snorradótt-
ir, f. 20.5. 1995. Örn Óli og Anna
Sólveig eiga dóttur fædda 19.4.
2020. 4) Jón Örn, f. 1.6. 1974,
eiginkona Margrét Helga Skúla-
dóttir, f. 20.9. 1972. Synir Jóns
Arnar og Margrétar eru Sindri
Örn, f. 8.3. 2001, og Steinn
Snorri, f. 18.7. 2004.
Elísabet Ásta ólst upp hjá for-
eldrum sínum í Hvammi við
Vesturlandsveg. Hún starfaði
ung við afgreiðslu í Remedíu og
síðar sem ritari við Sakadóm
Reykjavíkur og gjaldkeri við
Héraðsdóm Reykjavíkur. Hún
hafði yndi af tónlist og nam söng
við Söngskólann í Reykjavík í
nokkur ár.
Elísabet Ásta verður jarð-
sungin frá Hafnarfjarðarkirkju
í dag, 29. maí 2020, klukkan 13.
1991, fyrrverandi
sambýliskona
Agnes Björg Sig-
urðardóttir, f. 30.8.
1991, sonur þeirra
Anton Smári, f.
17.9. 2013, og c) Ey-
rún, f. 30.7. 1994,
sambýlismaður
Davíð Gunn-
laugsson, f. 7.11.
1988, sonur þeirra
Daníel Andri, f.
12.5. 2018. 2) Elísabet, f. 30.1.
1961, fyrrverandi eiginmaður G.
Pétur Matthíasson, f. 18.6. 1960.
Börn Elísabetar og Péturs: a)
Ásta Heiðrún, f. 27.9. 1984, eig-
inkona Þórunn Freyja Gúst-
afsdóttir, f. 22.4. 1985, dætur
Ástu og Þórunnar eru Sigurósk
Elísabet, f. 20.10. 2015, og El-
ínbjört Sara, f. 3.12. 2018, b)
Matthías, f. 14.6. 1991, og c)
Hildur Ellen, f. 12.2. 1995. Unn-
usti Elísabetar er Hjálmar
Georg Theodórsson, f. 16.4.
1963. 3) Anna Berglind, f. 6.8.
1964, eiginmaður Victor
Strange, f. 30.10. 1956, börn
Amma mín var sniðug,
skemmtileg, klár, tónelsk, ein-
staklega hlý og með eindæmum
barngóð. Hún amma var snögg
að öllu og nokkuð hvatvís. Hún
var enga stund að skjótast hitt
og þetta á honum Villa sínum
(bílnum). Ömmu fannst fátt
skemmtilegra en að fara til út-
landa, sóla sig, hoppa í neðan-
jarðarlestir og grípa nokkrar
tuskur í búðunum. Enda var
amma mín mesta pæja sem ég
hef hitt.
Amma mætti á nánast alla
tónleika sem ég spilaði á og
hafði mikinn áhuga á tónlist.
Eitt fyrsta lagið sem ég lærði á
píanó var lagið hans langafa
sem amma kenndi mér. Amma
gaf mér líka fyrsta klarínettið
mitt. Takk, amma.
Ég á ótalmargar og óteljandi
minningar af ömmu. Það er ein
sem við amma hlógum mikið að
og grínuðumst með. Ég var oft
hjá ömmu sem barn og ég man
varla eftir því að hún hafi
skammað mig – nema einu
sinni. Við frændsystkinin höfð-
um fundið sniðugan leik, að
klifra upp í gluggakistuna og
hoppa yfir í hjónarúmið. Leik-
urinn endaði með því að við
flæktum okkur í gardínunum
og þær drógust yfir okkur
ásamt öllum festingum úr
veggnum og smá steypu. Þá
fauk í ömmu. Við skutumst og
földum okkur undir stórum
burkna í stofunni. Seinna um
kvöldið heyrir amma í okkur
pískra saman og ég segi skýrt
og klárt við frænku mína, „hún
amma er svo skömmótt“. Hún
svaraði á innsoginu, hjartan-
lega sammála „já, amma er svo
skömmótt!“. Amma bráðnaði á
staðnum og stóð aldrei undir
þessari lýsingu.
Ég á erfitt með að trúa því
að ég eigi ekki eftir að kíkja í
heimsókn til þín oftar, amma,
sitja við eldhúsborðið og skrafa
og hlæja. Ég gæti ekki verið
þakklátari fyrir þær gleði-
stundir sem við áttum saman
og sendi knús út í kosmósið.
Þegar þú ert dáin
gakktu út í bláinn
þar sem bíður þráin eftir þér.
Allt sem ekki máttir
meðan lífið áttir
mátt í allar áttir útí blánum trúðu
mér.
Þú mátt klífa tinda
og þú mátt hlaup‘ og synda
og þú mátt vera þar sem sólin skín.
Og þú mátt liggja dreymin
og þú mátt svífa um geiminn
og mála allan heiminn, allan heiminn
amma mín.
(JVH)
Ásta Heiðrún Elísabet
Pétursdóttir.
Þakka þér alla hlýjuna og
velvildina frænka mín og ein-
lægan áhuga á velferð minni og
barnanna minna.
Ég mun sakna þess að hitta
þig, spjalla við þig um heima og
geima, heyra dillandi hláturinn
og sjá glettniblik og hlýju í
augum þínum, finna rætur í því
að umgangast þig.
Ég mun varðveita minningu
þína og leitast við að rækta
með mér þá eiginleika sem ég
dáðist að í fari þínu, ræktar-
semina, hlýjuna, dugnaðinn, til-
gerðarleysið og það að vera til
staðar fyrir fólkið sitt.
Þú varst dýrmætur hlekkur í
fjölskyldukeðjunni okkar ver-
andi með hjartað úti um allt
eins og Linda dóttir þín sagði
um þig og mér þótti lýsa þér
best.
Jenný Guðrún.
Ásta móðursystir var eins
konar systir mín. Við vorum
nánar og samband okkar alltaf
einstaklega gott. Ég ólst að
miklu leyti upp í Hvammi við
Vesturlandsveg hjá móðurfor-
eldrum mínum og var Ásta fyr-
irmynd mín í einu og öllu. Hún
var mikill lestrarhestur, hafði
lesið nánast allar bækurnar í
Hvammi, meira að segja Biblí-
una, vegna þess að hún hafði
heyrt af einhverjum krassandi
köflum þar.
Hún var hugmyndarík og af
henni fóru skemmtilegar sögur
frá því hún var lítil, m.a. þegar
hún diktaði upp ættartölu Sóf-
usarættarinnar af Kjalarnesi
sem hún gat þulið aftur á bak
og áfram. Hún var bráðskörp,
hagmælt, músíkölsk, hlý og í
einu orði sagt alveg stór-
skemmtileg.
Þegar ég kom heim til Ástu í
síðasta sinn núna í febrúar var
hún sárkvalin. Í meira en ár
var hún búin að berjast við
„óbermið“ eins og hún kallaði
svæsið krabbameinið sem herj-
aði á hana.
Henni var fullkunnugt að við
ofurefli væri að etja, en hug-
urinn var samt mikill og hún
var langt í frá sátt við að játa
sig sigraða. Við stóðum við eld-
húsgluggann og þar var lítill af-
leggjari sem hún var nýbúin að
setja í pott. Hún spurði hvort
ég vildi ekki eiga hann og tók
það fram að potturinn væri úr
Hvammi.
Ég þáði hann með þökkum
og kvaddi. Á þessari stundu
hvarflaði ekki að mér að ég
ætti aðeins eftir að sjá frænku
mína einu sinni enn, í örstuttri
kveðjuheimsókn á líknardeild-
inni.
Ásta var fríð kona, nett,
dökk yfirlitum, kvik í hreyf-
ingum og fljót að koma hlutum
í verk. Hún mátti ekkert aumt
sjá, var alltaf reiðubúin að
rétta hjálparhönd og var afar
barngóð. Hún hafði líka ein-
staklega skemmtilegan húmor.
Við hlógum mikið saman, annað
var ekki hægt, alltaf tókst
henni að sjá spaugilegu hliðina
á málum.
Mér er minnisstætt þegar
við fórum í kirkjugarðana síð-
astliðið sumar til að snyrta leiði
afa og ömmu, skrúbba legstein-
inn þeirra og taka til hendinni
hjá fleiri látnum ættingjum.
Þetta var heilmikið verk og hún
í miðri glímu sinni við „óberm-
ið“.
Í öllum bægslaganginum
skellti hún upp úr og lagði til
að við færðum út kvíarnar og
færum að gera út á þjónustu af
þessu tagi.
Hún gerði allt sem hún gat
til að hafa betur í þessari bar-
áttu og fram á síðustu stund
hafði ég eiginlega fulla trú á að
henni tækist ætlunarverkið.
Hún átti svo mikla lífsorku og
ríkan vilja til að halda áfram.
Rétt nýorðin áttræð, falleg,
skemmtileg, létt á fæti, með
ólæknandi ferðabakteríu og
dásamlegt blik í grænu aug-
unum sínum – það er erfitt að
meðtaka þessa brottför frænku
minnar.
Skömmu áður en hún skildi
við spurði Beta dóttir hennar
hvert hún reiknaði með að för-
inni væri heitið. Það stóð ekki á
svarinu og hún sagðist myndu
fara heim í Hvamm. Mér finnst
ljúft til þess að hugsa að nú sé
hún komin heim á æskuslóð-
irnar okkar góðu.
Afleggjarinn minn dafnar vel
eins og allt sem Ásta frænka
mín og systir kom nálægt og
hans mun ég gæta.
Ég þakka fyrir allar hennar
góðu gjafir og væntumþykjuna
í gegnum tíðina og sendi ætt-
ingjum og vinum mínar kær-
ustu kveðjur.
Steinunn K. Þorvaldsdóttir.
Ásta móðursystir var einn af
hornsteinum lífs míns, eins
konar verndarengill bernskuár-
anna í Hvammi ásamt Birgi
bróður sínum. Hún lét sig hafa
að aka með mig í barnavagni
um miðbæ Reykjavíkur þrátt
fyrir að ógurleg óhljóð bærust
úr vagninum, studdi mig og
hvatti til dáða þegar ég tók
fyrstu skrefin út í tilveruna og
leiddi mig við hönd sér á jóla-
balli í Laugarnesskóla sem var
stórkostlegasta upplifun æsku-
áranna.
Ástu frænka var einkar lag-
leg ung kona, minnti að útliti á
Audrey Hepburn. Hún var hlý,
skemmtileg og uppörvandi og
mér fannst hún órjúfanlegur
hluti tilvistar minnar. Það var
því ekki laust við að ég fyndi til
afbrýðisemi þegar kærasti Ástu
og síðar eiginmaður, Hjálmar
Örn Jónsson, snaraðast inn í líf
okkar allra með stæl. Hann var
fullmótuð íslensk útgáfa af
James Dean og færði okkur
systkinum nýtt og spennandi
viðmið um manngildi. Ásta og
Örn voru einkar glæsilegt par
og það var lærdómsríkt að
fylgjast með því hvernig þau
tókust á við tækifæri nýrra
tíma og auðguðu líf sitt. Þá var
heldur ekki amalegt að njóta
gestrisni og hlýju á heimili
þeirra sem var okkur systk-
inum tíðum athvarf í ölduróti
lífsins.
Ásta bar mikla persónu og
var hverjum sem henni kynnt-
ist minnisstæð. Við ræktum
frændsemi okkar allra tíð og ég
sakna hlýrrar og glaðlegrar
nærveru hennar. Nú hefur
húmað að yndislegri frænku en
minningarnar loga skært.
Elskulegum niðjum og öðr-
um ástvinum sendi ég dýpstu
samúðarkveðjur.
Jón Þorvaldsson.
Elísabet Ásta Dungal
Minningarvefur á mbl.is
Minningar
og andlát
Vefur þar sem er sameinað efni sem snýr að
andlátum og útförum. Þar eru birtar andláts-,
útfarar- og þakkartilkynningar sem eru að-
gengilegar öllum en auk þess geta áskrifendur
lesið minningargreinar á vefnum.
þjónustuaðila sem aðstoða þegar andlát ber
ætlaðar aðstandendum við fráfall ástvina.
www.mbl.is/andlát