Morgunblaðið - 14.09.2020, Blaðsíða 12

12 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 14. SEPTEMBER 2020
Smiðjuvegi 9 · 200 Kópavogi
Sími 535 4300 · axis.is
Vandaðar íslenskar innréttingar
Lilja Björk Einarsdóttir, bankastjóri
Landsbankans, tekur í sama streng: „Ég fer
mjög bjartsýn inn í þessa viku. Ég held að allur
þorri fólks átti sig á því að hér á landi er búið
að byggja upp flugfélag með mjög umfangs-
mikla starfsemi sem felst ekki bara í flugi frá A
til B heldur ótal tengimöguleikum og hliðar-
starfsemi. Þessi uppbygging hefur átt sér stað
yfir nokkurra áratuga skeið og við höfum ekki
efni á að glutra henni niður. Þvert á móti þurf-
um við að styðja við reksturinn og um leið
styðja við allt atvinnulífið.“
Áhætta en mikil arðsemisvon
Markaðsgreinendur eru margir á þeirri
skoðun að fjárfesting í Icelandair sé áhættu-
söm enda mikil óvissa um þróunina á flug-
markaði næstu misserin. Smitvarnaaðgerðir
vegna kórónuveirufaraldursins hafa sett flug-
samgöngur úr skorðum og lemstrað rekstur
flugfélaga um allan heim. Sumir binda vonir
við að gott bóluefni eða breytt stefna stjórn-
valda verði til þess að slakað verði á smitvörn-
um og flugsamgöngur komist þá tiltölulega
fljótt í eðlilegt horf. Aðrir eru svartsýnni og
telja að löng bið verði eftir bóluefni og viðvar-
andi vandi í alþjóðaflugi. Bæði Birna og Lilja
undirstrika það sérstaklega að öllum hluta-
bréfaviðskiptum fylgi alltaf áhætta: „En að
sama skapi er töluverð arðsemisvon í útboði
Icelandair,“ segir Birna.
Lilja segir eðlilegt að skiptar skoðanir séu
um útboðið enda stór ákvörðun hvort tveggja,
að taka þátt eða sitja hjá. „Landsbankinn er
búinn að skoða útboðið og rekstur Icelandair
gaumgæfilega frá mörgum sjónarhornum og
það er okkar niðurstaða að flugfélagið og starf-
semi þess bæði skipti miklu máli og muni
standa undir sér til lengri tíma litið.“
Íslandsbanki og Landsbankinn eiga mikið
undir því að allt gangi að óskum hjá Icelandair
og að hlutafjárútboðið heppnist vel. Þannig
eiga bankarnir báðir aðkomu að 16,5 milljarða
króna lánalínu sem flugfélaginu var veitt í
ágúst með 90% ríkisábyrgð. Í árslok 2019 lán-
aði Landsbankinn Icelandair 80 milljónir dala,
jafnvirði tæplega 10 milljarða króna, gegn veði
í tíu Boeing 757-farþegaþotum og hefur Ís-
landsbanki einnig veitt flugfélaginu há lán með
öðrum tryggingum. Heyra má á bankastjór-
unum tveimur að það muni ekki valda bönk-
unum miklum vanda ef viðtökur í hlutafjár-
útboðinu verða dræmar en báðar telja þær
ekki tilefni til annars en bjartsýni. Birna segir
það niðurstöðu ítarlegs mats hjá Íslandsbanka
að áhættan sé ásættanleg og Lilja segir
Landsbankann í mjög góðri stöðu. „Vitaskuld
skiptir það miklu máli að útboðið takist vel.
Eðlilega verða fjárfestar að vega sjálfir og
meta þá áhættu sem þeir taka en útboðið er
endapunkturinn á löngu og vandasömu ferli
þar sem margir hafa komið að og ætti mörgum
að þykja útkoman verulega spennandi fjár-
festingarkostur.“
Áætlanir flugfélagsins „trú-
verðugar og varfærnar“
Morgunblaðið/Eggert
Veðmál Bóluefni eða breytt stefna stjórn-
valda á næstu mánuðum gæti þýtt að þeir
sem eignast hlut í útboðinu hagnist vel.
Birna
Einarsdóttir
Lilja Björk
Einarsdóttir
 Landsbankinn og Íslandsbanki hafa veitt Icelandair há lán og sölu-
tryggja hlutafjárútboð  Bankastjórarnir bjartsýnir um útkomuna
BAKSVIÐ
Ásgeir Ingvarsson
ai@mbl.is
Fram undan er einkar áhugaverð vika á ís-
lenskum hlutabréfamarkaði og bíða margir
spenntir eftir niðurstöðum hlutafjárútboðs
Icelandair Group. Útboðið stendur yfir frá
morgni miðvikudags til kl. 16 á fimmtudag og
vonast flugfélagið til að fá allt að 23 milljarða
króna innspýtingu í reksturinn.
Landsbankinn og Íslandsbanki sölutryggja
útboðið og hafa skuldbundið sig til að kaupa
hlutafé fyrir allt að 6 milljarða króna saman-
lagt nái áskriftir fjárfesta að lágmarki 14 millj-
örðum króna. Skiptar skoðanir hafa verið um
útboðið og m.a. hefur áhrifafólk í lífeyrissjóða-
kerfinu lýst andstöðu við að taka þátt. Á sama
tíma má víða í samfélaginu greina áhuga meðal
almennings um að eignast hlut og gerir það
einstaklingum auðveldara að taka þátt að lág-
markstilboð í útboðinu er aðeins 100.000 kr.
Birna Einarsdóttir, bankastjóri Íslands-
banka, tekur undir það að vikan verður spenn-
andi. „Það er langt síðan jafn stórt hlutafjár-
útboð fór fram á íslenskum hlutabréfamarkaði
og gaman að sjá það líf sem færst hefur í mark-
aðinn. Útboðið leggst vel í mig og Icelandair
búið að vinna frábært starf í sumar við end-
urskipulagningu rekstrarins. Áætlanir þeirra
um framvinduna á komandi misserum eru að
mínu mati trúverðugar og varfærnar, og
stjórnendur félagsins gefa sér nokkuð langan
tíma til að ná fullum styrk á ný,“ segir hún.
„Mikilvægt er fyrir atvinnulífið, og ferðaþjón-
ustuna sér í lagi, að flugfélagið nái góðri við-
spyrnu með hlutafjárútboðinu. Þegar við-
spyrnan kemur eru allir klárir í bátana.“
Benedikt Gíslason, bankastjóri Arion banka,
segir það áhugaverða nýbreytni að þeir sem
kaupa hlutafé í útboði Icelandair muni hljóta
áskriftarréttindi til að kaupa fleiri hluti síðar.
„Með þessu geta þátttak-
endur aukið fjárfestingu
sína um 25%, skref fyrir
skref yfir tveggja ára
tímabil. Kaupverð áskrift-
arhlutanna miðast við út-
boðsverð og hækkar um
15% á ári.“
Áskriftarréttindin eru
framseljanleg og þeim
fylgja engar sérstakar
kvaðir eða skilyrði. Þau
verða skráð í kauphöll og
munu geta gengið kaup-
um og sölum á markaði.
Áskriftarréttindin eru til þess fallin að gera
fjárfestingu í Icelandair að fýsilegri kosti enda
hagnast hluthafar strax á að nýta kaupréttinn
ef hlutabréfaverð flugfélagsins hækkar meira
en 15% árlega. Veit Benedikt ekki til þess að
áskriftarréttindi hafi áður verið í boði í al-
mennu hlutafjárútboði hérlendis en þessi fjár-
málagjörningur þekkist vel erlendis sem og í
sérhæfðari útboðum hér á landi. Stundum eru
réttindin háð skilyrðum, s.s. um að hluthafar
selji ekki hlutabréf sín fyrr en að ákveðnum
tíma liðnum.
Eins þykir Benedikt ánægjulegt að upphæð
lágmarkstilboða var stillt í hóf til að auðvelda
almenningi að taka þátt í útboðinu. Hann bendir
á að í samanburði við aðrar þjóðir er mjög lítið
um það að Íslendingar fjárfesti með beinum
hætti í hlutabréfum, og að það myndi verða til
bóta fyrir íslenskan hlutabréfamarkað ef þar
væru fleiri þátttakendur. „Fólk þarf vitaskuld
að skilja þá áhættu sem fylgir verðbréfa-
viðskiptum og gæta þess að setja ekki öll eggin
í sömu körfu, en gangi hlutabréfaútboð Ice-
landair vel gæti það aukið áhuga almennings á
hlutabréfamarkaðinum. Fjárfestar í þessu hluta-
fjárútboði þurfa hins vegar að átta sig á að það
eru áhættur í rekstri flugfélaga sem erfitt er að
stjórna og eru sértækar fyrir þá tegund at-
vinnustarfsemi, eins og Covid-19-faraldurinn
hefur sýnt okkur.“
Benedikt bætir við að margir landsmenn
tengi mjög sterkt við flugfélagið svo að minni á
þá sérstöku stöðu sem Eimskipafélagið naut í
áratugi, þar sem fólk leit á fjárfestingu í öfl-
ugum skipaflutningum sem leið til að efla at-
vinnulífið og jafnvel sem anga af sjálfstæðisbar-
áttunni. Nema í dag eru það öflugar
flugsamgöngur sem atvinnulífið reiðir sig á, og
hagsmunamál fyrir alla landsmenn.
Hann segir jafnframt brýnt að Icelandair
gegni áfram veigamiklu hlutverki á íslenskum
hlutabréfamarkaði. „Það er styrkur að hafa
stórt innlent og rótgróið flugfélag á hlutabréfa-
markaðnum, og er stór liður í að efla viðskipti
og skoðanaskipti á hlutabréfamarkaði sem þeg-
ar er orðinn helst til fáliðaður.“
Eykur áhuga
á hlutabréfum
Benedikt Gíslason
14. september 2020
Gengi Kaup Sala Mið
Dollari 136.49
Sterlingspund 175.06
Kanadadalur 103.56
Dönsk króna 21.747
Norsk króna 15.117
Sænsk króna 15.599
Svissn. franki 150.13
Japanskt jen 1.286
SDR 192.74
Evra 161.8
Meðalgengi/Viðskiptavog þröng 196.6763
Hrávöruverð
Gull 1944.5 ($/únsa)
Ál 1743.5 ($/tonn) LME
Hráolía 39.96 ($/fatið) Brent
Atvinna