Morgunblaðið - 16.11.2020, Blaðsíða 12

12 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 16. NÓVEMBER 2020
íslenskt atvinnulíf að sóa um 40
milljörðum króna með úreltum
vinnubrögðum. „Um er að ræða
reikninga sem sendir eru ýmist með
bréfapósti eða sem viðhengi í tölvu-
pósti, meðan sjálfsagt væri að nota
rafrænar lausnir og losna þannig við
tvíverknað, s.s. við innslátt, og um
leið draga úr hættunni á villum,“
segir Einar. „Fyrir lítið fyrirtæki
má reikna með um 1,4 milljóna
króna kostnaði árlega ef í hverjum
mánuði er tekið við um 50 reikn-
ingum sem færa þarf inn handvirkt.
Veit ég um stórt fyrirtæki á Íslandi
sem tekur við 45.000 pdf-reikning-
um á ári og 15.000 reikningum sem
berast útprentaðir og áætlað að þar
fari um 140 milljónir króna í súg-
inn.“
Að láta reikninga fara á milli fyr-
irtækja með rafrænum hætti er
ósköp einfalt. Í grunninn byggir
tæknin á því að milliliðir á borð við
Unimaze gera bókunarkerfum kleift
að tala saman svo það á að vera leik-
andi létt að senda reikninga á milli
þeirra bókhaldskerfa sem eru í al-
mennri notkun á Íslandi. Segir Ein-
ar að ríkið hafi t.d. nýlega stigið það
skref til fulls að hreinlega taka ekki
við reikningum á öðru formi en raf-
rænu. „Um er að ræða stefnu sem
var mörkuð árið 2002 og náði því
stigi fyrir skemmstu að póstlúgunni
fyrir reikninga var einfaldlega lok-
að,“ segir Einar. „Hvers vegna
ákveður ríkið að gera þetta? Jú,
vegna þess að ávinningur þess sem
móttekur reikninga rafrænt er um-
talsverður og um fjórfalt meiri en
ávinningur þess sem sendir reikn-
inginn frá sér.“
„Hafa eitthvað að gera“
Ástæðan fyrir því að tregðu gætir
hjá sumum fyrirtækjum við að
senda eingöngu rafræna reikninga
er helst sú, að sögn Einars, að fólki
hættir til að vilja gera hlutina eins
og það er vant. Þá kunna sumir
stjórnendur að vera hikandi við að
þrýsta á bókara að breyta vinnu-
brögðum sínum enda ljóst að vinnu-
sparnaðurinn kann að kalla á að
fækka stöðugildum eða breyta
vinnuskyldum starfsmanna. „Við-
kvæðið er oft að bókhaldið þurfi að
hafa eitthvað að gera,“ segir Einar
en bætir við að ástandið í efnahags-
lífinu muni eflaust verða mörgum
hvati til að taka sig á. „Upphæðirnar
eru þannig að þetta er ekki pen-
ingur sem fyrirtæki hafa efni á að
láta liggja á borðinu.“
Engum ætti að dyljast að
tækniþróunin er í þá átt að stöðu-
gildum bókara á eftir að fækka. Ein-
ar segir að á móti komi að starf fjár-
málastjórans muni verða
ánægjulegra og minna af vinnutíma
hans fara í að eltast við afstemm-
ingar og frávik „Þess í stað mun
fjármálastjórinn hafa yfir að ráða
mælaborði þar sem vakta má fjár-
hagslegt ástand rekstrarins í raun-
tíma og vakta tekjur og gjöld mun
betur en áður. Tæknin þýðir líka að
æðstu stjórnendur munu hafa miklu
betri yfirsýn og verður fáheyrt að
þurfa t.d. að halda stjórnarfundi 20.
hvers mánaðar vegna þess hve lang-
an tíma það tekur að vinna úr öllum
færslum mánaðarins á undan. Í
staðinn verður hægt að halda þessa
lykilfundi hvenær sem er og með
rauntímaupplýsingar í höndunum
frekar en tölur sem sýna hvar rekst-
urinn stóð fyrir þremur vikum eða
jafnvel þremur mánuðum.“
Rándýrir reikningar
Morgunblaðið/Golli
Fyrirhöfn Póstburðargjald er aðeins lítill hluti af kostnaði við að senda prentaða reikninga. Mestu munar
um tímasparnað við innslátt og þá auknu hættu á villum sem fylgir því að skrá reikninga inn handvirkt.
 Með því að notast eingöngu við rafræna reikninga gætu fyrirtækin í landinu
sparað sér tugi milljarða króna á ári  Vanafesta er helsta fyrirstaðan
VIÐTAL
Ásgeir Ingvarsson
ai@mbl.is
Ísland er komið langt í útgáfu raf-
rænna reikninga en víða má samt
gera betur. Einari Geir Jónssyni,
sölu- og markaðsstjóra hjá Uni-
maze, reiknast til að atvinnulífið
gæti sparað um
40 milljarða
króna árlega ef
öll umsýsla með
reikninga á milli
fyrirtækja væri
rafræn.
Í liðinni viku
efndu Unimaze,
staðlaráð og
Icepro til fundar
þar sem farið var
yfir þróunina og
þá möguleika sem eru handan við
hornið og bindur Einar m.a. miklar
vonir við nýjan og byltingarkenndan
evrópskan staðal fyrir útgáfu raf-
rænna reikninga sem á eftir að liðka
stórlega fyrir hvers kyns viðskiptum
innan álfunnar. Segir hann Unimaze
nú kappkosta að færa alla sína við-
skiptavini yfir á þennan nýja staðal
sem í daglegu tali kallast „evrópska
normið“ eða „EN“.
„Ef við skoðum Evrópu eru Dan-
mörk, Noregur, Eistland, og mögu-
lega Svíþjoð, Finnland og Litháen,
komin hvað lengst í að innleiða raf-
ræna reikninga en Ísland situr ein-
hvers staðar í topp-10 hópnum og
mögulega topp-5. Má þó áætla að ár-
lega fari um 20-30 milljónir reikn-
inga á milli íslenskra fyrirtækja með
þeim hætti að ekki er verið að nýta
möguleika tækninnar og ómæld
vinna sem fer í að taka við þessum
reikningum og færa handvirkt inn í
bókhaldskerfi,“ segir Einar. „Það
samræmist ekki nútímanum að
starfsmaður seljanda slái inn reikn-
ingsupplýsingar í sitt bókhaldskerfi
og daginn eftir slái starfsmaður
kaupanda sömu upplýsingar inn í
bókhaldskerfi kaupanda. Þessar
upplýsingar eiga að flæða á milli
kerfa.“
Mestur ávinningur
hjá viðtakanda
Kostnaðurinn af þessu viðbótar-
umstangi er verulegur og notar Ein-
ar niðurstöður finnskrar rannsóknar
til að reikna það út að samanlagt sé
Einar Geir
Jónsson
endur hafi afpantað samtals 516
Boeing 737 MAX-þotur árið 2019
og til og með október 2020. Pönt-
unum vegna kaupa á A320-þotum
frá Airbus fjölgaði um 1.010 á
sama tíma og á framleiðslu-
svæðum Boeing hrannast nú upp
nýsmíðaðar þotur sem eru mál-
aðar hvítar því ekki er búið að
finna þeim kaupanda.
Á þessu ári hefur 737 MAX-
pöntunum fækkað um 443 eintök
en FT bendir á að fjárhagur flug-
félaga sé orðinn það slæmur
vegna kórónuveirufaraldursins að
svo kunni að fara að þau geti ekki
staðið við gerðar pantanir og
pöntunarstaðan því neikvæð um
sem nemur 1.020 þotum á þessu
ári. ai@mbl.is
Reiknað er með að bandarísk flug-
málayfirvöld muni síðar í vikunni
aflétta banni á notkun Boeing 737
MAX-þotanna. Verða þá liðnir
átján mánuðir síðan þoturnar voru
kyrrsettar á heimsvísu eftir að
tæknigalli orsakaði tvö flugslys
sem urðu 346 manns að bana.
Eins og Morgunblaðið greindi
frá í október hyggst American
Airlines verða meðal þeirra fyrstu
til að taka þoturnar í notkun með
nokkrum ferðum á milli New York
og Miami í árslok.
Pöntunarstaða Boeing bendir þó
til að flugfélög hafi mjög tak-
markaðan áhuga á þotunni og
hrannast óseldar þotur upp hjá
framleiðandanum. Í umfjöllun FT
um helgina kom fram að kaup-
Afpantanir plaga Boeing
 737 MAX-flugvélarnar fá að fara í loftið á næstu dögum
AFP
Vandi Starfsmaður grandskoðar
nýsmíðaða Boeing 737 MAX-þotu.
16. nóvember 2020
Gengi Kaup Sala Mið
Dollari 137.05
Sterlingspund 180.5
Kanadadalur 104.28
Dönsk króna 21.74
Norsk króna 14.974
Sænsk króna 15.791
Svissn. franki 149.86
Japanskt jen 1.3066
SDR 194.6
Evra 161.9
Meðalgengi/Viðskiptavog þröng 195.3887
Hrávöruverð
Gull 1878.2 ($/únsa)
Ál 1904.5 ($/tonn) LME
Hráolía 43.2 ($/fatið) Brent
● Fimmtán ríki á Asíu-Kyrrahafssvæð-
inu sammæltust um það á sunnudag að
setja á laggirnar stærsta versl-
unarbandalag heims. Bandalagið hefur
fengið nafnið RCEP (e. Regional
Comprehensive Economic Partnership)
og var formlega stofnað við hátíðlega
athöfn í Hanoí. Bandaríkin eiga ekki að-
ild að bandalaginu en Kína er aftur á
móti í lykilhlutverki og þykir samstarfið
líklegt til að styrkja ítök ráðamanna í
Peking í þessum heimshluta.
Bandalagið er skipað tíu aðildar-
ríkum ASEAN-samtakanna (Taílandi,
Filippseyjum, Indónesíu, Malasíu,
Singapúr, Brúnei, Víetnam, Laos, Mjan-
mar og Kambódíu), auk Kína, Japans,
Suður-Kóreu, Ástralíu og Nýja-
Sjálands. Stefnir RCEP að því að lækka
tolla á vöruviðskipti á milli þjóðanna á
komandi árum. Verða sumir tollar lækk-
aðir eða felldir niður án tafar en aðrir
lækkaðir í þrepum yfir tíu ára tímabil.
Liggur þó ekki fyrir hvaða vöruflokkum
RCEP hyggst beina sjónum sínum að.
Reuters hefur eftir Nguyen Xuan
Phuc, forsætisráðherra Víetnams, að
hann bindi vonir við að RCEP hjálpi
aðildarríkjunum að stuðla að þeim
efnahagsbata sem þau sárlega þurfa í
kjölfar kórónuveirufaraldursins.
Nær bandalagið yfir um 30% af al-
þjóðahagkerfinu og 30% af íbúafjölda
heimsins svo um 2,2 milljarðar neyt-
enda ættu að njóta góðs af. ai@mbl.is
Risavaxið verslunar-
bandalag myndað í Asíu
Afrek Li Keqiang, forsætisráðherra Kína,
og Zhong Shan efnahagsráðherra und-
irrituðu samninginn á fjarfundi.
AFP
Funahöfða 7, 110 Reykjavík | Sími 577 6666
   


Kæli- & frystiklefar
í öllum stærðum
STUTT