Málfríður - 15.05.1988, Síða 14

Samrœmdu prófin
eyðum hnikað til og þannig reynt að
fá „betri“ eyður. Þessi prófunarað-
ferð finnst mér mjög góð þegar nem-
endur hafa náð nokkrum tökum á
málinu. Hún reynir á alhliða skiln-
ing og færni og sýnir glöggt hvort
nemandi kann eitthvað eða ekki.
Þætti A hefði að skaðlausu mátt
sleppa en auka vægi eyðufyllingar-
innar um fimm stig í staðinn.
3. Málnotkun
Hér eiga nemendur að búa til
samtal við pennavin sem sóttur er út
á flugvöll. Tilgangurinn er trúlega sá
að prófa með rituðu máli færni
nemandans í munnlegri málnotkun
og sé ég í fljótu bragði ekki aðra leið
vænlegri til þess. Síðari hluti mál-
notkunarkaflans er myndasaga. Þar
á að snúa myndmáli í danskt ritmál, -
kunn aðferð til að prófa færni í mál-
notkun, skriflega eða munnlega.
Mér sýnist prófið í heild vera í
góðu satnræmi við markmið náms-
skrár. Eg sé raunar ekki tilgang þess
að prófa með skriflegu samræmdu
prófi færni nemenda ( munniegri
málnotkun, Þann þátt ættu kennarar
að meta til einkunnar í stað þess að
prófdómarar samræmdra prófa geri
það og líti „fram hjá þeim villum sem
ótvírætt má rekja til ritmálseink-
enna, t.d. stafSetningar og þeirra
málfræðiatriða sem ekki hefta
munnleg tjáskipti“. (Bréf frá
Menntamálaráðuneyti, dags. 13.
maí 1986, óundirritað).
Mér finnst vanta í þetta próf beina
þýðingu af íslensku á dönsku. Þann-
ig er hægt að kanna nákvæmni í
vinnubrögðum sem mér finnst vel
hægt að vænta af fólki eftir að
minnsta kosti fjögurra ára nám. Fá-
um íslenskum grunnskólanemum
ætti að vera vorkunn að læra nokk-
urn veginn til hlítar á fjórum vetrum
danska beygingafræði. Með því að
krefjast nákvæmni af nemendum í
tungumálanámi í stað þess að hvetja
þá til ágiskana og flumbrugangs held
ég þeir verði gagnrýnni þegar þeir
fara að nota kunnáttu sína í starfi, til
dæmis í fjölmiðlum.
Sárlega vantar ódýr orðasöfn fyrir
byrjendur í dönsku, bæði danskt-ís-
lenskt og íslenskt-danskt. Engin slík
hafa verið fáanleg síðan hætt var að
nota bækur Ágústs Sigurðssonar.
Ekki hefur verið hirt um að endur-
bæta og endurútgefa þær bækur,
kannski vegna þess að á sínum tíma
voru þær sagðar leiðinlegar og úr
takti við tímann. Eg held þó að þar
hafi fólk lært þá nákvæmni sem
nauðsynleg er til að ná valdi á tungu-
máli. Leiðinlegt og skemmtilegt eru
afstæð hugtök. Mér dettur í hug það
sem ég heyrði eina ellefu ára, ný-
byrjaða að læra dönsku, segja í vetur
þegar hún fann Kennslubók í
dönsku eftir Ágúst Sigurðsson: „Ég
vildi að við værum að læra þessa
bók!“
Höjundur er kennari við Grunnskóla
Ólafsfjarðar.
Ragnhildur Pálsdóttir:
Samræmt próf
í dönsku 1987
Samræmt próf í einhverri mynd á
að mínu áliti fullan rétt á sér. Þótt
kennarar séu ef til vill þeir sem best
þekkja kunnáttu nemenda sinna
spila tilfinningarnar oft inn í við ein-
kunnagjöf. Einnig er hætta á að næg-
an samanburð vanti. Það voru hins
vegar mistök að fella „meðalkúrf-
una“ niður, því að meðan hún var
notuð, skipti ekki máli hvaða ár
nemendur tóku próf.
Dönskuprófið í ár var byggt upp á
svipaðan hátt og undanfarin ár.
PRÓFÞÁTTUR I:
„Skilningur á mæltu máli“ var
mjög áþekkur sama lið í prófútn fyrri
ára. í A-lið bar þó á því að nemend-
um var ekki ljóst að einhver munur
væri á tjaldvagni og hjólhýsi (camp-
ingvogn). B-liðilf vafðist nokkuð
fyrir nemendum og í sumum Stofum
mátti sjá uppgjafarsvip á meiri hluta
nemenda. C-liður var hins vegar
léttari en oft áður.
PRÓFÞÁTTUR II:
„Skilningur á rituðu máli“ var
byggður upp eins og á prófinu 1986.
Mér fannst A-liður fullþungur mið:
að við prófin á árunum 1980-1985. í
þeim prófum voru notaðar teikni-
myndasögur, en nú var samfelldur,
frekar þungur texti. Þetta er sá
prófliður sem kom oft lakari nem-
endum af stað - en nú fannst mér
þeim frekar fallast hendur. B-liður
var góður. í C-lið hefði mér fundist
réttara að láta nemendur svara
spurningum á dönsku frekar en að
krossa við 10 af 20 möguleikum.
Yfirleitt finnst mér nemendur þurfa
að skrifa helst til lítið á dönsku í
prófinu. Innfyllingarverkefnið í D-
lið var mun léttara í ár en oftast
áður. Þennan próflið óttast nemend-
ur mínir einna mest og ég hef oft velt
því fyrir mér hvort ekki mætti hvíla
hann í 2-3 ár.
PRÓFÞÁTTUR III:
„Málnotkun“ vakti reiði mína
núna líkt og í fyrra. Þessum próflið
var skipt í tvennt, þ.e. samtal og
myndasögu. Fyrri liðurinn var í lagi -
þó voru heldur fáar línur til að skrifa
á. í B-lið fengu nemendur hins vegar
ekkert val. Þar átti að skrifa sam-
fellda sögu í þátíð um myndasögu.
Nemendur fengu engar spurningar
sér til stuðnings og svo gott sem eng-
in hjálparorð. Ég held að síðasti
prófliður hljóti að hafa verið dæmd-
ur mjög harkalega. A.m.k. sýnist
mér á einkunnum nemenda minna
að þéif sem ég gef hiklaust 9-9,5 fyrir
ritsmíðar sínar, fái ekki nema 18-19
stig af 25 fyrir verk sín.
Það væri mjög áhugavert að vita
eftir hverju er dæmt og á hvaða stigi
þeir kenna sem dæma þessi próf.
Prófið í ár var svipað að þyngd og
fyrri ár. Núna fann ég aðeins eina
prentvillu í textanum. Einkunnir á
samræmdu prófi í dönsku 1987 má
ekki bera saman við einkunnir 1986,
því að þá var einn hluti hlustunar
felldur niður í einkunnagjöf og
skekkti alla viðmiðun og útkomu.
Það er stór spurning hvort það eigi
að hafa prófin svona lík frá ári til árs.
Við kennarar höfum í flestum tilfell-
um tækifæri til að láta nemendur
okkar fá gömul próf til að æfa sig á
og þar með að kenna þeim að taka
einmitt svona próf.
Sumum framhaldsskólakennur-
um hafa fundist samræmdu prófin
allt of létt og ekki prófa rétta þætti.
Hvaða þættir eru réttir? í erlendum
málum finnst mér skipta höfuðmáli
að nemendur skilji mælt og ritað
14