Rauði borðinn : fréttabréf alnæmissamtakanna á Íslandi - 01.12.2004, Blaðsíða 9
Varanleg iækning ekki í sjónmáli
Miklar breytingar hafa átt sér stað hvað varðar lyfa-
meðferð á síðustu árum. Virkni þessara lyfa er þó alltaf
svipuð, þau bremsa hiv af þannig að veiran getur ekki
borist um líkamann. Að mati Haraldar er þó engin var-
anleg lækning í sjónmáli og ekki mikil von heldur um að
farið verði að bólusetjafólk gegn veirunni.
„Eg er búinn að heyra um bóluefni síðan 1984, og
þá var talað um að fjögur til fimm ár væru í að það
kæmi á markaðinn. Nú er komið árið 2004 og ennþá
heyrir maður sagt að bóluefni verði komið á markað-
inn eftir fjögur til fimm ár. Það er mjög erfitt að fá
lyfjafyrirtækin til að hefja þróun á bóluefni vegna þess
að þau hafa oft brennt sig á því að þau virka ekki og
þetta er svo óhemju kostnaðarsamt. Það er í raun og
veru bara á færi öflugra ríkja eins og Bandaríkjanna
eða Vestur-Evrópuríkja að standa að slíkri þróun.
Ahættan við þróun bóluefnis er því mikil fyrir einka-
fyrirtækin.“
Alnæmisfaraldurinn er farri því að hafa náð hámarki
í heiminum. Haraldur segir að reyndar hafi ákveðin
mettun orðið í mörgum löndum Afiíku þar sem fórð-
ungur íbúanna eða meira er smitaður, en faraldurinn sé
jafnvel á byrjunarstigum í öðrum heimshlutum.
„Nú er alnæmi að breiðast hratt út í Kína og Ind-
landi þar sem hátt í helmingur mannkyns býr. Svo er
alnæmisfaraldurinn rétt að byrja í Austur-Evrópu, í
löndum fyrrum Sovétríkjanna, þannig að á heimsvísu
er fjarri því að hann sé búinn að ná hámarki. Það sem
allt snýst um núna er að koma meðferð til fólks, sinna
því og veita þjónustu, svona svipað og við gerum hér á
Islandi. Þetta er bara hægara sagt en gert í heimshlut-
um eins og Afríku þar sem stór hluti heilbrigðisstéttar-
innar er hreinlega dáinn úr sjúkdómnum. Þannig að
þetta er mjög erfitt. Kína ætti kannski að hafa ein-
hverja möguleika að taka á þessum málum því þjóðin
er fremur menntuð og skipulögð. En heilt yfir má
segja að staðan sé ekki mjög uppörvandi.“
Hvernig snertir alnæmisfaraldur á heimsvísu Islend-
inga?
„Hér á Islandi hefur alnæmi aldrei náð því að verða
stór faraldur og verður vonandi ekki. En við megum
ekki gleyma því að allt í kringum okkur er alnæmi á
„fullu blússi“ og ef við hættum að spá í þessa hluti,
forvarnarstarf og annað, þá berst sjúkdómurinn hing-
að í miklu meira mæli en áður. Við sendum fólk út í
heim að vinna, meðal annars til Afríku og Asíu og
erum almennt í útrás á flestum sviðum. Það gerir okk-
ur útsettari fyrir smiti.“
Sáttur við starfið
Haraldur hefur gengt embætti sóttvarnalæknis frá því
1998 en hefur verið viðloðandi Landlæknisembættið frá
1983. Vegna starfa sinna á sviði faraldsfræði hjá embætt-
inu kom hann mikið að umræðunni um alnæmi hér á
landi alvegfrá byrjun. En Haraldur hefur ekki bara ver-
ið í málsvari fyrir alnæmismál, sennilega hafa flestir
landsmenn séð honum bregða fyrir í fölmiðlum þegar
hvers kyns pestir eða faraldra ber á góma. Hann starfaði
líka sem spítalalæknir í földa ára ogsinnti meðal annars
hiv-smituðum. Eg spyr að lokum hvernig hann kunni við
nýja starfið og hvort hann sé hættur að starfa sem læknir
hiv-smitaðra?
„Þessu starfi sem ég er í núna fylgir mikið skrifræði
en það er samt mjög spennandi. Ég kem að stefnu-
mótun, áhættumati, ráðgjöf og fleiru, og er ábyrgur
fyrir sóttvörnum í landinu. En sem betur fer hef ég
líka haldið sambandi við sjúklingana mína.“
Haraldur Briem er svo viðræðugóður maður að það er
með semingi að ég lýk viðtalinu og þakka fyrir mig. A
leiðinni út úr dyrunum rek ég augun í litla styttu af
Askasleiki í gluggakistunni og ég spyr Harald hvort jólin
séu fyrr á ferðinni úti á Seltjarnarnesi en annars staðar.
Ha?in brosir breitt og trúir mér fyrir því að sveinki hafi
aldrei farið efiir jólin í fyrra, heldur sé búinn að halda
til þarna á skrifstofunni. Þegar ég labba út í október-
skammdegið hugsa ég með mér að Askasleikir sé í góðum
höndum.
Heiðdís Jónsdóttir
rauði borðinn 9