Rauði borðinn : fréttabréf alnæmissamtakanna á Íslandi - 01.12.2004, Blaðsíða 34

Ráðstefna í Osló um
„raunveruleg" vandamál og
„lúxusvandamál" HlV-smitaðra
í hinum „ríka" hluta heimsins
Greinarhöfundur sótti nýlega dagsráðstefnu, sem hald-
in var á vegum iyfjafyrirtækisins Abbott Norge og
Abbott Danmark og Pluss-LMA í Noregi. Höfundur
var þarna á vegum Alæmissamtakanna á Islandi, en
Abbott Danmark greiddi ferðakostnað. Ráðstefnan
stóð eins og áður segir einn dag, en efnisskráin var fjöl-
breytt og verður hér stiklað á því helsta er þar gat að
nema. Þema ráðstefnunnar var: Lífsgæði og meðferð-
arsjónarhorn.
Ráðstefnan var haldin í salarkynnum norska Rauða
krossins í miðborg Oslóar og var allur aðbúnaður og
atlæti svo sem best verður á kosið.
Þátttakendur voru um 110 frá Noregi, Danmörku
og Svíþjóð, ásamt greinarhöfundi frá íslandi. Finnar
sendu ekki þátttakendur á ráðstefnuna, að því að mér
skilst af fjárhagsástæðum.
Eins og við var að búast voru þátttakendur bæði fag-
fólk á sviði læknisfræði, ráðgjafar og umönnunar, svo
og talsverður hópur hiv-jákvæðra.
Laila Thiis Stang, framvæmdastjóri Pluss-LMA, opn-
aði ráðstefnuna, bauð gesti velkoma og reifaði helstu
viðfangsefni.
Fjórtán þúsund nýsmit dag hvern
Fyrsta erindið flutti Kirsten Jensen, ráðgjafi við
AIDS-Fondet í Danmörku.
Jensen gerði grein fyrir hlutverki sjóðsins en vék
einnig að stöðu hiv/alnæmis á alþjóðlegum vettvangi.
Fram kom í máli hennar að hlutverk AIDS-Fondet er
stuðningur við sýkta, rannsóknir og upplýsingamiðl-
un. Jensen greindi frá því að á heimsvísu smitast dag
hvern um 14 þúsund einstaklingar af hiv-veirunni, þar
af 95% í þriðja heiminum. Tvö þúsund eru börn und-
ir 15 ára aldri, 12 þúsund eru á aldrinum 15-49 ára,
um helmingur konur og helmingur á aldursbilinu 15-
24 ára.
Vitað er að enginn er tekið hefur smit „læknast" og
haldi þróunin áfram sem verið hefur má búast við að
500 milljónir hafi látist úr alnæmi árið 2050. Nýgengi
er hæst meðal kvenna, ekki síst giftra kvenna sem
verða að lúta vilja sýktra eiginmanna sinna, síðan berst
smitið til barna þeirra. Bólusetning er mikilvægur for-
varnarþáttur og stórbæta þarf aðgengi að smokkum.
Það er einnig nauðsynlegt að hafa í huga að varnir
gegn hiv/alnæmi fela einnig í sér varnir gegn öðrum
kynsjúkdómum.
Meðferð þarf að fela í sér einfaldari, öruggari og
ódýrari lyf, betri meðhöndlun fylgikvilla, greiðari að-
gang að almennri heilbrigðisþjónustu og stuðning við
íbúa á svæðum sem hafa orðið sérstaklega fyrir barðinu
á þessum vágesti. Aðgengi allra þarf að vera jafnt, óháð
stétt og stöðu.
Jensen fjallaði vítt og breitt um fyrirbyggjandi að-
gerðir, en lagði sérstaka áherslu á microbecides veiru-
drepandi, kemískt efni sem kemur í veg fyrir eða tor-
veldar smit. Langtímamarkmiðið er þó bólusetning
sem einstaklingurinn fær í eitt skipti fyrir öll.
Jensen varð tíðrætt um undarlega forgangsröðun
sóttvarnarannsókna: smitsjúkdómar eins og SARS, eða
fuglainsflúensa, eru ofarlega í forgangsröðun, en þróun
bóluefnis gegn hiv/alnæmi er neðarlega á þeim lista.
Erindi Jensens var fróðlegt og í máli hennar gætti
ríkrar samúðar með þolendum hiv-smits í þriðja heim-
inum.
Samstarf sjúklings og meðferðar-
aðila
Annað erindið flutti Margit Halvorsson, hjúkrunar-
fræðingur frá Svíþjóð, fjallaði það um eftirfylgd og þá
ekki síst um boðskipti milli meðferðaraðila og sjúk-
linga.
Raunin er sú að margir hiv-jákvæðir á Norðurlönd-
um eru innflytjendur með litla menntun og þar af
leiðandi lítinn orðaforða. Gildir það bæði um móður-
málið, málið í búsetulandinu og ensku.
Ymsir þættir hafa áhrif á gæði eftirfylgdar svo sem
eðli sjúkdómsins, hæfini fagaðila, móttækileiki og sam-
starfsvilji sjúklingsins og virkni lyfjanna. Hvað sjúk-
linginn varðar er algengt að innsæi hans í sjúkdóminn
34 rauði borðinn