Vinnan - 01.05.1946, Blaðsíða 47

Alþýðan getur eng'uni Irimð lyrir
sjálfstíoði íslands nema sjálfri sér
Framh. af bls. 81.
síðan brezka innrásin var gerð hér og halla tók undan
fæti fyrir nazismanum í Evrópu og Asíu. En eins og
quislingar allra landa voru þeir til sölu hverjum sem
var og með auknum liðsstyrk álitlegs braskarahóps hafa
þeir færzt mjög í aukana nú á síðari árum og gerzt spor-
göngumenn lágkúrulegustu hvata, sem lítilsigldustu
þjóðareinstaklingarnir eiga yfir að búa.
Þessara manna og áhrifa þeirra gætir mest í stétt
hinna svonefndu stríðsgróðamanna. Blað heildsalanna,
Vísir, blað þeirra manna, sem gripið hafa upp ofsaleg-
astan gróða á stríðsárunum, hefur haldið uppi linnu-
lausum áróðri fyrir sölu íslenzkra landsréttinda um
langt skeið. Svo óhjúpuð hefur ósvífni þessara manna
verið, að þeir hafa fullum hálsi talað um það, að Is-
land afhenti sjálfstæði sitt á „einu bretti“ og gerðist
hluti af erlendri ríkjasamsteypu. Mesti glæframaður
íslenzkra stjórnmála, Jónas frá Hriflu, hefur skipað
sér í fremstu röð þeirra, sem efna vilja til slíkrar bál-
farar á íslenzku sjálfstæði og menningarverðmætum, og
þótt ýmsir aðrir stjórnmálaspekúlantar hyggi á feitt í
erfi Islendinga, eru vonir þeirra lágmæltari að sinni.
Heiðarlegir íslendingar spyrja að vonurn, hvaða rök
liggi til slíkrar spillingar. Hvaða freistingar hafa orðið
á leið þessara manna og brotið niður siðferðisþrek
þeirra. Alþýðan, sem séð hefur gull stríðsáranna renna
unr greipar peningavaldsins, þótt sjálf hafi hún aðeins
notið ríflegri skerfs til hnífs og skeiðar, getur ekki fótað
sig í sporum þessara manna, en af reynslu fortíðar
flestra þjóða rennir hana grun í að ágirnd valdi ógæfu
þeirra.
1 upphafi hernámsins brugðu íslenzkar peningasálir
skjótt á leik til að þóknast hersetuliðsmönnum og selja
þeim flest, sem nöfnum tjáir að nefna. Kappkostað var
að skreyta söluvarning þennan fjöðrum þjóðareinkenna.
Þannig voru uppfægðir danskir tveggeyringar negldir
saman í armbönd og seldir sem þj óðargersemi. Ame-
rískir vasaklútar voru skreyttir hvítabjörnum og auð-
virðilegu fígúruverki, svo þeir mættu þóknast hug-
myndum erlendrar fávizku um þjóð vora og menningu.
Með hverjum degi varð prangið stórvaxnara og sam-
starf erlendra og innlendra manna um gróðagæf við-
skipti tók á sig ákveðnari form. Ágóði setuliðsviðskipta
þótti naumast samboðinn virðingu þeirra, sem fram-
sýnastir voru á fjárplógssviðinu. Þeir settu upþ bæki-
stöðvar í erlendum stórborgum að fyrri tíma sið í
trausti þess að verkalaun íslenzkrar alþýðu yrði örugg-
ari og drýgri gróðalind heldur en erlendir málaliðs-
menn. Það tóku að berast hingað sagnir af óhófi og
gegndarlausri eyðslu íslenzkra kaupsýslumanna erlend-
is, sem talin var nátengd fölsuðum „faktúrum“ og
stolnum gróða. Um samábyrgð þessara manna og er-
lends peningavalds um að ræna íslenzk heimili aukinni
velmegun, liggj a engar skýrslur fyrir, en grunur manna
er sá, að svo arðbær hafi skortur á þjóðhollustu ís-
lenzkra manna reynzt á síðari árum, og svo áberandi
hafi það hágengi freistað á æðri stöðum þjóðfélagsins,
að erlendir gjaldeyrishafar þóttust hafa ástæðu til að
gera sér vonir urn frekari viðskipti á þjóðlegum minja-
gripum, sem gaman væri og gagnlegt að eiga.
En það sem skýrslur sanna í þessu máli er það, að
allmargir eigendur íslenzkra verzlunarútibúa erlendis
liafa þegar fengið dóm fyrir „óleyfilega verzlunarálagn-
ingu“, eins og það er kallað á lagamáli, þegar hinir
dæmdu eru efnaðir menn.
Þannig horfir niálum nú fyrir alþýðu þessa lands:
Hún stendur andspænis fámennri peningastétt, sterkri
í spillingu sinni, stétt sem hefur glatað hæfileikanum til
að finna til eins og heiðarlegt fólk, stétt sem er þeirrar
þjóðar, sem á hæst skráða mynt á hverjum tíma. Með
peningavald sitt að vendi og dúsu í senn hefur hún hirt
og lokkað pólitísk lítilmenni til samábyrgðar um áform
sín og athafnir. Þeir hafa þegar sett óafmáanlegan blett
á Alþingi íslendinga með veru sinni þar, og þeir munu
ekki setja sig úr færi með að gera þessa helgustu stofn-
un þjóðarinnar að mangarabúð fyrir sjálfstæði hennar
og frelsi.
Þessi öfl eru sjálfum sér samkvæm í því að vinna með
kjafti og klóm gegn þróunaráformum ríkisstj órnarinnar
í atvinnumálum, og er þegar orðið nokkuð ágengt. Þau
hræðast ekkert meir en að vinnustéttirnar hafi einhverja
íhlutun eða umráð yfir þeim tækjum, sem til landsins
hafa verið tryggð, telja batnandi hag alþýðunnar og
aukið vald réttilega boða minnkandi gróða og takmörk-
un á valdi sínu. Þess vegna sér spilltasti hluti auðvalds-
ins og þjónar þess nú hilla undir þær vonir til bjargar
að selja íslenzk landsréttindi af höndum gegn stórfeng-
legri ábata en það áður hafði dreymt um, greiddum í
peningum og ótakmörkuðu valdi yfir fólkinu í landinu
og samtökum þess.
Stærsta verkefni, sem íslenzk alþýða hefur færzt í
fang er að tryggja sjálfstæði þjóðar sinnar. Hún hefur
þegar hafizt handa. Fyrsta opinbera yfirlýsing í her-
stöðvamálinu kom frá allsherjarsamtökum hennar, mið-
stjórnarfundi Alþýðusambands íslands 2. nóv. s.l. og
birtist í desemberhefti Vinnunnar. Síðan hafa ýmsir
menntamenn þjóðarinnar stofnað til kröftugra mótmæla
í riti og ræðu, og fjöldi verkalýðsfélaga og annarra fé-
lagssamtaka gert ályktanir um nauðsyn þess að standa
fast á rétti hennar. En vér þurfum að gera meira,
vér þurfum að hreinsa Alþingi íslendinga af öllum laun-
ráða- og prangaralýð. Af fullri alvöru þarf alþýðan að
krefjast þess af hverjum þeim manni, sem hyggst að
VINNAN
111