Rit Mógilsár - 2020, Blaðsíða 6

6 Rit Mógilsár
Þegar lerki vex upp á bersvæði verður það stund­
um fyrir skaraskemmdum eða öðrum áföll um á
fyrstu árunum sem veldur því að það kelur niður í
rót. Vex þá oft upp tré með fleiri en einum stofni.
Ríkjandi og stærsti stofn er hér kallaður aðalstofn
en aðrir víkjandi stofnar aukastofnar. Mælingar fóru
fram í október 2017 og á öllum mæliflötum var hæð
og þvermál allra aðalstofna á lifandi trjám mælt.
Fjöldi auka stofna var síðan talinn og þvermál og
hæð á meðalaukastofni mæld. Við mælingarnar
voru not uð mæl itæki og hugbúnaður sem stað setur
öll mæld tré í hnitakerfi á mæli fletin um, þannig að
afstaða þeirra hvers til annars er þekkt (sjá nánari
lýsingar á mælitækjum á www.fieldmap.cz). Á 2.
mynd má sjá skjá mynd úr vettvangstölvu sem notuð
var við mæl ingarnar. Út frá slíkum myndum voru
afföll metin. Það var gert með því að bæta trjám inn
í eyður þar sem greinilegt var að tré vant aði. Þær
niðurstöður voru síðan notaðar sem mælikvarði á
upphafsþéttleika hverrar meðferðar.
Tímabil 2005-2011 Meðalhiti C° Meðalhámarkshiti C° Meðalúrkoma mm
Hallormsstaður 10,3 15,3 49,6
Egilsstaðir 10,0 14,7 38,6
Svínafell 9,7 13,4 66,9

1. tafla. Samanburður á hitafarsgögnum fyrir júní, júlí og ágúst (tríóterm) á Út- og Innhéraði. Meðalhiti, meðalhámarkshiti
og meðalúrkoma í millímetrum (mm) sömu mánaða.
2. mynd. Mynd úr mælitölvu sem sýnir stað setningu trjáa á 800 m2 mælifleti í Mjóanesi sem skipt hefur verið upp í fjórar
jafnstórar sneiðar (200 m2) á milli höfuðátta. Bætt hefur verið inn „X“ þar sem vantaði tré (afföll).
Við meðaltalsútreikninga var notað grunn flatar veg­
ið meðalþvermál (GVMÞ), reiknað með eftir farandi
jöfnu:
þar sem G er grunnflötur trjáa og N er fjöldi trjáa á
mælifletinum.
Grunnflatarvegin meðalhæð (GVMH) er reiknuð með
eftirfarandi jöfnu (Hage 1988):
þar sem gi er grunnflötur stakra trjáa á viðkom andi
mælifleti og hi hæð sömu trjáa.