Hinsegin dagar í Reykjavík - aug 2015, Qupperneq 15

Skólar og
skólakerfi eru
íhaldssamar,
heterósexískar og
heterónormatívar
stofnanir sem
reyna að viðhalda
ákveðnu rými fyrir
gagnkynhneigð
gildi og gera ráð
fyrir að allir séu
gagnkyn-
hneigðir.
Vitundin um að einhver annar úr sama
umhverfi beri tilfinningar sem eru
áþekkar manns eigin er mjög dýrmæt.
Í viðtölunum sem ég tók kom oft fram
að það hefði hjálpað mikið við ferlið að
koma úr skápnum að hafa orðið vitni að
því að aðrir í skólanum hefðu komið út
og hvernig umhverfið brást við því. Þetta
snýst um að auka sýnileika hinsegin fólks
innan skólakerfisins; að það sé ekki falið
og að þeir sem eru að kljást við tilfinningar
sínar viti að þeir eru ekki einir.
Skólakerfið er frosið í tíma upp að
vissu marki þó að við séum vissulega
komin skrefi lengra en þegar ég var
sjálfur í framhaldsskóla því þá var
aldrei talað um þessa hluti. Þó að
skólakerfið sé þungt í vöfum eru
viðhorfin í samfélaginu jákvæðari, bæði
meðal nemanda og kennara. Íslenska
námskráin sem var samþykkt 2010–2011
er ein sú framsæknasta sem finnst á
Norðurlöndum þegar kemur að hinsegin
fræðslu. Í henni koma fram ákvæði þess
efnis að skólar þurfi að taka tillit til
mismunandi breyta eins og kynferðis,
kyngervis og kynhneigðar en skólarnir
hafa ekki náð að tileinka sér þau gildi
sem þar koma fram. Það sem skortir
er framkvæmd á þessari stefnu og að
brúa gjána sem enn er til staðar milli
skólakerfisins og samfélagsins.
A gap between the secondary schools
and Icelandic society
Jón Ingvar Kjaran, PhD, is a researcher/
lecturer at the University of Iceland,
School of Education. His main fields
include in education theory and policy,
queer and gender studies within
education. In this interview Jón talks
about his PhD dissertation, "Queering
the Icelandic upper secondary schools:
Heteronormative discourse and the
experiences of queer students in Icelandic
upper secondary school". It focuses on
the heteronormative discourse and the
experiences of queer students in Icelandic
upper secondary schools. The study
was conducted at two upper secondary
schools over the period of two year. The
participants were born between 1987
and 1993 and had graduated or were still
attending an upper secondary school. The
findings of his study suggest that young
people who are questioning their gender
identity, sexuality or both, find it difficult
to come to terms with their feelings
during their formative years in upper
secondary school.This depends on the
individual and the particular school settings.
LGBT students face difficulties when
coming into the open with their feelings,
although the scale and scope of these
difficulties varied among the participants.
Institutionalized heterosexism, either subtle
or overt, is interwoven into the school
culture and social interactions of faculty
members and students. In addition, gender
and sexuality within the upper secondary
school are still constructed around the
discourse of heteronormativity, in some
instances marginalizing those students that
do not conform to the dominant group of
either gender or sexuality.
15