Hinsegin dagar í Reykjavík - ágú. 2019, Blaðsíða 8

8
og þar mátti dansa. Kúnnahópurinn
var reyndar ekki kallaður „hinsegin“
eða „queer“ fyrir hálfri öld. Þarna voru
margir hommar og töluvert færri lesbíur,
dragdrottningar fjölmenntu gjarnan og
þangað sótti heimilislaust, ungt fólk,
sem hafðist við í almenningsgarði stutt
frá. Barinn var ekki með vínveitingaleyfi
en það kom auðvitað ekki í veg fyrir
að mafían seldi þar áfengi. Að nafninu
til var Stonewall einkaklúbbur og látið
var eins og gestir kæmu með sitt eigið
áfengi. Meginbirgðir kvöldsins voru hins
vegar gjarnan geymdar í bifreið einhvers
staðar í nágrenninu til að koma í veg
fyrir að lögreglan næði öllu saman þegar
hún kæmi til að sópa út óþjóðalýðnum.
Vikulegar mútugreiðslur til lögreglunnar
komu í veg fyrir að eigendurnir væru
sóttir til saka fyrir ólöglega sölu áfengis
en kúnnahópurinn naut engrar verndar.

Vegna tengsla mafíunnar við lögregluna
vissu eigendur Stonewall oftast nær
hvenær búast mátti við henni á staðinn.
En þennan dag, um kl. 1 eftir miðnætti
aðfaranótt laugardagsins 28. júní 1969,
voru eigendur og gestir hinir rólegustu.
Þessi orð eins fastagests Stonewall-
kráarinnar í New York, Michael Faders,
lýsa vel stemmningunni fyrir utan krána
júnínótt eina fyrir 50 árum. Gestirnir
neituðu að hlýða lögreglunni, sem hafði
birst þar í þúsundasta skipti til að „sópa
út“ þeim lýð sem hún taldi halda sig þar.
En lýðurinn hafði fengið nóg, kastaði öllu
lauslegu í lögregluna og krafðist þess
að fá að vera í friði á sínum stað. En þótt
mikill baráttuhugur hafi verið í gestum
og óeirðir haldið áfram næstu daga
óraði sjálfsagt engan þeirra fyrir því að
síðar yrði oft vitnað til þessa kvölds sem
upphafs virkrar baráttu fyrir réttindum
hinsegin fólks, a.m.k. í Bandaríkjunum.
Og áhrifanna gætti sannarlega víðar í
hinum vestræna heimi.

Óvænt árás eftir miðnætti
Stonewall-barinn við Christopher-stræti
í New York var ekki merkilegt öldurhús.
Þetta var lítill og þröngur bar, rekinn af
mafíunni. Ekkert rennandi vatn var á
barnum, salernin stífluðust í sífellu og
enga neyðarútganga var þar að finna.
Barinn hafði það þó fram yfir flesta aðra
að þar var allt hinsegin fólk velkomið

Ungir heimilislausir piltar, sem höfðust
við í Christopher-garðinum, tóku virkan
þátt í uppreisninni við Stonewall-barinn
fyrstu nóttina.

Á 6. og 7. áratug síðustu aldar fylgdist
Bandaríska alríkislögreglan (FBI) vel
með þekktu hómósexúal fólki, eins
og það hét í bókum hennar, og hélt
skrá yfir samkomustaði þess og vini.
Bandaríski pósturinn hélt að sama
skapi skrá yfir heimilisföng sem fengu
sendingar er tengdust á einhvern hátt
hómósexúalisma. Þannig neituðu
póstyfirvöld til dæmis árið 1953 að dreifa
tímariti, sem fjallaði um hómósexúal
fólk í heterósexúal samböndum, þótt
það væri hulið brúnu umslagi. Yfirvöld
ríkja og borga létu ekki sitt eftir liggja,
lokuðu börum þar sem hómósexúal
fólk safnaðist saman, handtóku gestina
og nöfn þeirra voru birt í dagblöðum.
Hómósexúalismi var flokkaður sem
geðveiki af samtökum bandaríska
geðlækna árið 1952 og stóð sú
skilgreining allt til 1973.