Rit Landbúnaðardeildar : A-flokkur - 15.12.1951, Side 61

59
j. Sandrœkt.
Arið 1946 keypti Tilraunastöðin 42 lia sandspildu á Rangárvallasandi.
Hafa þar síðan verið gerðar ýrnsar tilraunir með ræktun nytjajurta. Er
hér um að ræða sanda, sem liggja stutt fyrir utan Eystri-Rangá og norð-
austan þjóðveginn til Reykjavíkur. Sandsvæði þetta er svo til alveg gróður-
laust, en gróðurinn hefur aukizt nokkuð síðan landið var girt og friðað.
A þessu sandlandi er jarðvinnsla óþörf með öllu, og sparast því einn
stór liður í sambandi við ræktun. í sandana má sá bæði korni, grasfræi
og kartöflum, án þess að plægja eða herfa fyrst. Korn-sáðvélina má keyra
yfir sandinn eins og hann kemur fyrir. Hafa tilraunir á þessum söndum
leitt í ljós, að bygg og hafra má rækta a. m. k. í 4 ár samfellt án sér-
stakrar jarðvinnslu. Þá hefur einnig komið í ljós, að korn þroskast þarna
1—2 vikum fyrr en heima á Sámsstöðum.
Tilraumr með grastegundir hafa bent til þess, að túnvingull (Festuca
rubra) og fóður fax (B. inernris) vaxi mjög vel á þessunr sandsvæðum.
Kartöflur hafa náð þarna sæmilegum vexti, og sömuleiðis grænfóður-
rækt — belgjurtir og hafrar í sanreiningu.
k. Trjárœkt.
Eftir að lokið var smíði á íbúðarhúsi á Sámsstöðum 1935, var strax
hafizt handa um að koma upp trjágarði, og var þá byrjað á því að planta
í skjólbelti. Tekin var ein dagslátta undir trjágarðinn. Eru þessi fyrstu
skógarbelti nú unr 3 metrar á lræð. Var það birki og reynir, sem fyrst
var plantað. 6 ára greni hefur náð 110 cm hæð í þessum garði.
Árið 1947 var hafin skipuleg skjólbeltarækt nreð birki umhverfis
ræktað land. Hefur síðan verið plantað í 100—200 nr árlega. Er tilhögun
sú, að plantað er 3—8 röðum af briki með 1 m bili á nrilli plantna. Eru
belti þessi nú orðin um 800 metra löng og virðist birkinu fara vel fram.
Eftir 8—10 ár má gera ráð fyrir að skjólverkanir verði byrjaðar að konra
fram og hægt verði að þeim tíma liðnum að hefja rannsókn á skjólverk-
unum skógarbelta á nytjagróður.
Þá má nefna, að norðan í svonefndunr Stór-Hól, en þetta er hóll ofan
þjóðvegs í landi Tilraunastöðvarinnar, hefur verið plantað rauðgreni og
sitkagreni, um 1700 plöntum, og auk þess unr 200 birkiplöntunr. Hefur
þessum gróðri farið vel fram. Má til viðbótar konra um 400 plöntunr og
er þá Stór-Kóll skógi klæddur. Mundi þessi blettur geta orðið nytja-
skógur stöðvarinnar í framtíðinni, en þetta land er ógirnilegt til annarar
ræktunar.