Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2014, Blaðsíða 129

Vigfús Sigurðsson frá Egilsstöðum í Fljótsdal
aldamótin, en þeir gátu svo hafa sagt Vigfúsi
til. Hákon Finnsson kom í Fljótsdal um
aldamótin og var organisti Valþjófsstaðakirkju
1901-1904. Næstu ár telur Þórarinn að Vigfús
hafi gegnt þessu starfí a.m.k. af og til; er hans
getið sem organista 1912 og fær þá greidd
laun. (Þórarinn Þórarinsson: Aldarminning
organista við Valþjófsstaðakirkju. Handrit.)
Sumarið 1903 eignaðist Vigfús fyrstu
harmonikuna, og segir frá því í dagbókinni.
Hann sá nikkuna 1. júní á næsta bæ, Þuríðar-
stöðum, þar sem hún var til sölu, og spilaði
á hana danslög, en hún var „mikið brúkuð“.
Nokkrum dögum síðar keypti Sigurbjörg
móðir hans þetta hljóðfæri, borgaði út í hönd
og gaf syni sínum. „Það var enda að mig
dreymdi harmonikusöng í dag þegar ég lagði
mig útafí enda spilaði ég lengi á hana þegar
hún kom,“ ritar Vigfús af því tilefni. Orgel
mun hann ekki hafa eignast fyrr en löngu
síðar.
Vigfús kunni að lesa og skrifa nótur, og
tók virkan þátt í sönglífi sveitarinnar. Hann
nótnasetti nokkur rímna- og sálmalög sem
hann heyrði hjá gömlu fólki í Fljótsdal, og
sendi séra Bjama Þorsteinssyni á Siglufírði.
Lögin ritaði hann fyrst með bókstöfum í
vasabækur sínar. Bjarni getur hans við 9 lög
í sínu mikla riti: íslenzkþjóðlög (Kh. 1906-
09 / 2. útg. 1974), og segir um hann: „Hann
er töluvert vel að sér um söng og spilar á
harmonium.“
Vigfús hafði skýra og fallega rithönd
og lærði seinna skrautskrift, sem handrit
hans bera merki um. Um tvítugt skrifaði
hann nokkrar sögur og eitt kvæði fyrir
Sigfús þjóðsagnasafnara, frænda sinn, þar á
meðal tvær skyggnisögur eftir eigin reynslu
móður sinnar, og sögu um Amastein á Am-
heiðarstöðum. Dönsku lærði Vigfús á eigin
spýtur og byrjaði snemma að þýða leikrit
og sögur úr því máli. Síðar hefur hann lært
ensku og þýsku.
Orgelharmonium Vigfúsar, sem synir hans gáfu
Minjasafninu 1993. Ljósmynd: Minjasafn Austurlands.
Vigfús var hagmæltur, þó ekki verði hann
talinn til skálda. Nokkur tækifæriskvæði og
vísur em eða voru til eftir hann. í vasabókum
hans er fjöldi kvæða og vísna, aðallega
gamankvæði, en þau em mjög sjaldan höf-
undarmerkt, aðeins fáein erfíkvæði eru merkt
honum. Símon Dalaskáld segist í kvæði um
hann hafa „brag skrifaðan hans frá hönd“.
(Sjá ljóð í lok greinar).
Þuríður Skeggjadóttir í Geitagerði ritar í
bréfí til Sigurðar O. Pálssonar, 2. maí 1976:
„Af alþýðuskáldum hér í Fljótsdal í seinni
tíð gæti ég nefnt Jörgen E. Kérúlf, Margréti
Sigfúsdóttur og Vigfús Sigurðsson.“ Um
Vigfús segir hún: „Hann fékkst mikið við
að yrkja gamanbragi, en hvort nokkuð er til
í handriti veit ég ekki...“ Þetta hefur verið
almennt álit manna í Fljótsdal. Benedikt
Friðriksson í Hóli kunni brot úr tveimur
kvæðum eftir hann. Var annað um ferð úr
Fljótsdal upp á Snæfell, og fór hann með
íýrstu vísu þess, en hitt var líklega grínkvæði.
(Munnl. heimild 18.3. 1989). Gamankvæði
127