Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2014, Blaðsíða 29

Það var fyrir 70 árum
Húsið Lyngás, nú Café Nielsen eins og það var í upphafi. Eigandi
myndar: Ljósmyndasafn Austurlands.
Sigríður Fanney söðla hest
sinn og reið með barnið inn í
Ketilsstaði en þangað komu
Friðborg og Nielsen á móti
henni og afhenti hún þeim
bamið til fósturs. Trúlega fínnst
einhverjum sem þetta les að
þetta hafi verið harkaleg aðgerð
gagnvart móðurinni.
En eins og hugsunarhátturinn
var á þessum tíma var litið á það
sem lán fyrir bam sem fætt var
við í erfiðar aðstæður að fara í
fóstur á gott heimili. Um haustið,
þann 28. oktober 1935, var litla
stúlkan skírð Erna Nielsen
og er skrifað út á spássíðu í
kirkjubókinni að bamið sé með konunglegu
leyfísbréfí ættleitt af hjónunum Osvald og
Friðborgu Nielsen. Ema varð foreldrum sínum
mikill gleðigjafí og verður ekki annað skilið í
viðtölum við hana en að þau hafí reynst henni
sem bestu foreldrar og að hún hafí alla tíð
verið sátt við gjöminginn.
A árunum sem í hönd fóru flutti fjöl-
skyldan oft. Fléldu þau heimili, m.a. á
bæjunum Eyjólfsstöðum og Ketilsstöðum á
Völlum. I fóðurbirgðaskýrslu Vallahrepps má
lesa að þau áttu áfram nokkrar kindur og eina
kú og munu hafa verið „sjálfs sín“ sem kallað
var. Segir Ema að þessi ár hafi faðir hennar
oft verið langdvölum að heiman við smíðar.
Arið 1939 er hann á Skriðuklaustri
og vinnur sem smiður við byggingu húss
Gunnars Gunnarssonar. Yfirsmiðurinn Oddur
Kristjánsson heldur nákvæma vinnudagbók.
Þar kemur fram að Osvald Nielsen, smiður,
vinnur að byggingunni samtals 1,180,5
vinnustundir. Tímakaupið er 1,50 á tímann
og heildar launagreiðsla kr 1,416,60. Þess
má til gamans geta að tímakaup verkamanna
er þá 90 aurar.
Upp úr 1940 var svo hafist handa við að
byggja við Egilsstaðahúsið að norðanverðu.
Sá Nielsen um þær framkvæmdir. Þar var
komið fyrir stigum frá kjallara upp á efstu
hæð og sett vatnssalerni á hverja hæð. I
framhaldi voru byggðir kvistir á þakið
beggja megin. I stigagöngunum vom handrið
smíðuð af Nielsen úr birkitrjám. Seinna
þegar Gunnlaugur Jónasson hóf að gera
húsið upp fengu þessi handrið að halda sínu
fyrra hlutverki og nokkrar fjalir úr stigum
gamla hússins fengu nýtt hlutverk á framhlið
afgreiðsluborðs í móttöku gistihússins.
Draumahúsið rís
Þegar hér var komið sögu voru áætlanir um
stofnun þéttbýlis á Egilsstöðum vel á veg
komnar og ákváðu þau Friðborg og Nielsen
að setjast þar að. Gaf Sveinn á Egilsstöðum
þeim myndarlega lóð undir hús og hóf Nilsen
þá undirbúning að byggingu „draumahúss“
sem hann teiknaði að danskri fyrirmynd og
skipulagði að öllu leyti sjálfur.
Þar sem honum var ljóst að það hús yrði
ekki, frekar en Róm, reist á einum degi festi
hann kaup á skála af breska hemámsliðinu.
Hann innréttaði íbúð fýrir ijölskylduna í öðmm
endanum en í hinum var útbúið prívat fyrir
kúna sem fýlgdi fjölskyldunni í Egilsstaði.
27