Heilsuvernd - 01.11.1958, Blaðsíða 13

HEILSUVERND
75
Læknar um miðja 19. öld telja tanskemmdir í vexti, en
voru þó mjög fátíðar miðað við núverandi ástand. Veiga-
mestu breytingar á viðurværi þjóðarinnar á 19. öld eru
vaxandi sykurneyzla, og upp úr 1880 hraðvaxandi neyzla
á hvítu hveiti. Og fjöldi manna, lækna og leikmanna, veitti
því eftirtekt, að það var á efnaðri heimilum, sem tannátan
gerði fyrst og fremst vart við sig, einmitt þeim heimilum,
sem riðu á vaðið með notkun þessara matvæla. En á fá-
tækari heimilum og í afskekktum sveitum, þar sem minna
var notað af ,,kaupstaðavöru“, fundu læknar varla
skemmda tönn við skoðun skólabarna. Og lengi voru tann-
skemmdir miklu meiri í kaupstöðum en sveitum, þó að
munurinn sé nú lítill eða enginn, enda hafa sveitirnar, illu
heilli, lagt niður fyrri tíma matarvenjur og tekið matar-
hætti kaupstaðabúa sér til fyrirmyndar.
Eins og lesendur Heilsuverndar geta séð í eldri árgöng-
um, hafa sumir náttúrulæknar talið aldinsykur og mjólk-
ursykur minna skaðlegan en venjulegan hvítan sykur.
Rannsóknir síðari ára benda til þess, að ailar þessar sykur-
tegundir hafi svipuð áhrif á tennurnar. Þannig hefir ame-
rískur lífefnafræðingur, James H. Shaw að nafni, gert til-
raunir á rottum um 10 ára skeið. Niðurstaða þeirra rann-
sókna er sú, að allar sykurtegundir valdi tannskemmd-
um í líkum mæli. Sennilega gildir þetta einnig um púður-
sykur, enda er það á misskilningi byggt, þegar sumir halda,
að náttúrulæknar mæli með honum sem heilnæmri fæðu-
tegund. Hann er sennilega ekki eins óhollur og hvítur sykur,
það er allt og sumt.
Kenning sú, sem getið var um hér að framan, að þátt-
ur sykurs og mjölvis í myndun tannátu væri í því fólginn
að mynda hentugan jarðveg fyrir sýrugerla í munni, er
vafalaust rétt, eins langt og hún nær. En löngu áður en
sú tilgáta hlaut almenna viðurkenningu hafði því verið
haldið fram af fræðimönnum, að neyzla sykurs og fínnar
mjölvöru hefði í för með sér skort steinefna og fjörefna,
og þessi skortur kæmi niður á tönnunum sem og öðrum