Heilsuvernd - 01.11.1958, Blaðsíða 24
86
HEILSUVERND
an frá dýragörðum og krufningastofum húsdýra víðsvegar
um heim. Dýrin fá yfirleitt ekki krabbamein í maga.
Hvernig stendur á því, að maðurinn fær það svo oft, að
það vill yfirgnæfa öll önnur krabbamein?
Þeirri spurningu er engan veginn auðvelt að svara. Dr.
Peacock hneigist að því, eins og raunar flestir krabbameins-
fræðingar, að eitthvað hljóti að vera í fæðu manna, sem
valdi krabbameini, eitt eða fleiri efni (carcinogen), sem
hafa þau áhrif á kirtla magans, að þeir taka til að vaxa
skefjalaust eins og krabbamein.“
Próf. Dungal telur líklegt, að steikt feiti sé eitt þeirra
efna, sem valdið geti krabbameini i maga, enda hafi sum-
um tekizt að framkalla krabbamein í dýrum með því að
gefa þeim steikta feiti. Hinsvegar muni ýmislegt fleira
koma til greina sem orsök magakrabba. En í þessu sam-
bandi er rétt að rifja upp kafla úr útvarpserindi, sem dr.
Halldór Hansen flutti fyrir nokkrum árum og birtist í
Heilbrigðu lífi, 1,-—4. hefti 1949. Erindið fjallaði um
krabbamein í maga, og þar segir svo:
„XJm hinar eiginlegu orsakir krabbameins vita menn
ekkert með vissu. Hitt er vitað, að það virðist aldrei
myndast af fullkomlega heilbrigðum frumum, og að
langvarandi bólgur eða langvarandi erting og hrörnun
fruma, svo sem á sér stað í ellinni, greiðir mjög götu
þess ... Slímhúðarbólgur í maga eru mjög algengar.
Þær finnast állt að því í 90 af hundraði í fullorðnu fólki,
ef slímhúðin er athuguð í smásjá. Það er heldur engin
furða, þegar þess er gætt, hversu mikið mæðir á þessu
líffæri og þá sér í lagi slímhúð þess (innsta laginu).
Maginn er ekki aðeins sístarfandi mestan hluta sólar-
hringsins, heldur verður hann að taka á móti allskyns
tormeltri og illa tugginni fæðu, ertandi kryddi og æs-
andi drykkjum, og það eigi sjaldan í óhófi.
Slímhúðarbólgur í maga geta hinsvegar orsakazt af
mörgum öðrum ástæðum. En í bólginni magaslímhúð
myndast oft smásár, sprungur, „Polypar“ (svokallaðir)