Heilsuvernd - 01.12.1972, Blaðsíða 7

þeirra var traust. Sama hátt hafa lærisveinar Jesú og lærisveinar
þeirra haft framan af. Lærisveinarnir eru því í rauninni fyrstu höf-
undar guðspjallanna. Lærisveinar þeirra geyma svo óskráðar frá-
sagnir þeirra, og síðan taka aðrir við.
Greinilegt er, að óskráð er það guðspjall, sem Páll postuli heyrir
og lærir og vitnar til í bréfum sínum, en elstu bréf hans eru skrifuð
þó nokkru áður en fyrsta guðspjallið er fært í letur.
En þegar hið kristna fagnaðarerindi fer að berast land úr landi
í hinum grískmenntaða heimi, getur það ekki dregizt lengur, að
guðspjöllin verði færð í letur. Og nú eru þau öll skráð á gríska
tungu. Markúsarguðspjall verður til í Rómaborg, ritað eftir óskráðu
guðspjalli, sem Pétur postuli er höfundur að. Matteusarguðspjall
er sennilega ritað í Antíokkíu í Sýrlandi, Lúkas ritar sitt guð-
spjall að öllum líkindum í Grikklandi. Jóhannesarguðspjall er svo
í letur fært miklu seinna. Höfundur þess er ókunnur, en líklega
er það ritað í Efesus í Litlu-Asíu.
Þegar guðspjallamennirnir taka sér fyrir hendur að „semja
samfellda sögu“, eins og Lúkas orðar það, úr þeim óskráðu frá-
sögnum og e.t.v. skráðu heimildabrotum, sem fyrir hendi eru, þá
verða þeir að vera stuttorðir og gagnorðir. Þeir taka það eitt,
sem að þeirra dómi skiptir mestu máli og sem leiðir bezt í ljós
kenningar Jesú og fagnaðarerindi hans, starfsferil hans, dauða
hans og upprisu. Markús og höfundur Jóhannesarguðspjalls geta
ekkert um það, hvernig fæðingu Jesú bar að höndum, og nefna ekki
einu orði uppvaxtarár hans. Matteus gjörir þessu atriði nokkur
skil, en aðalheimildirnar höfum vér hjá Lúkasi. Og mikil gæfa
var það, að það skyldi verða Lúkas, sem tók sér fyrir hendur að
skrásetja þessar einstæðu og undurfögru helgu sagnir. Enginn af
hinum guðspjallamönnunum hefði verið fær um, að búa þessum
frásögnum þann einfalda og látlausa en jafnframt fagurhreina
búning eins og Lúkas gjörir í sinni frásögn. Hann fer svo mildum
og hlýjum höndum um þessar undurfögru frásagnir, sem hvar-
vetna höfðu vakið fögnuð og lotning í hjörtum hinna trúuðu, að
í hvert sinn, sem vér lesum þær eða heyrum, þá snerta þær við-
kvæma strengi í brjósti. Gagnvart þessum frásögnum, í fögrum
búningi Lúkasar, erum við eins og bömin, sem aldrei þreytast á
HEILSUVERND
167