Strandapósturinn - 01.06.1972, Page 104

Árið 1914 hætti Eymundur búskap í Bæ og seldi Guðmundi
Guðmundssyni sjómanni á Drangsnesi jörðina fyrir 4000 kr.. Vakti
það mikla furðu að tómthúsmaður skyldi geta borgað svo mikla
peninga þá, þegar varla sást króna í umferð. Skýringin á því var
sú, að Guðmundur var búinn að vera formaður á áraskipi vestur
í Bolungavík og afla vel, og var sá fiskur greiddur í peningum.
Svo reri hann frá Drangsnesi á sumrum og á haustin, verkaði
fiskinn sjálfur vorið eftir, vaskaði hann og þurrkaði og seldi svo
Riisverzlun á Hólmavík fiskinn. Faktorinn hét Jón Finnsson,
dugnaðarmaður sem hafði mikinn áhuga fyrir útgerð og fiskveiðum
við Steingrímsfjörð.
Eftir að Guðmundur var orðinn eigandi að hálfri jörðinni Bæ
byrjaði hann strax að hafa refi í Grímsey. Var hann búinn að
ala refi í húsi á Drangsnesi nokkur ár áður en hann flutti að Bæ,
en það gekk ekki vel. Skinnin voru Ijót og seldust fyrir lágt verð.
Hann lét nú um 50 yrðlinga í Grímsey 1914, en þeim fjölgaði fljótt
og flestar munu tófumar í Grímsey hafa verið 1926, en þá voru
þær 270. Þá vom yrðlingar keyptir hvar sem til þeirra náðist, jafn-
vel austan af Fljótsdalshéraði. Komu þeir með skipi, því um önnur
samgöngutæki var ekki að ræða þá. Talsvert rekstrarfé þurfti til
að kaupa mikið af yrðlingum, en það fékkst í Útvegsbankanum.
Þá var þar bankastjóri Jón Ólafsson, duglegur ágætismaður. Þeir
vom kunnugir hann og Guðmundur í Bæ, höfðu kynnzt á Isafirði.
Þá var Jón þar skipstjóri á fiskiskipi.
Fleiri áttu refi í Grímsey en Guðmundur í Bæ. Það vom þeir
Jón P. Jónsson á Drangsnesi og Guðmundur Magnússon vitavörð-
ur tengdasonur Guðmundar í Bæ. Þeir vom báðir góðar skyttur
og voru oftast með að skjóta refina fram til 1930. Eins var Guð-
mundur Ragnar, nú bóndi í Bæ, oftast með eftir 1920 og þangað
til að hætt var að hafa tófur þar um 1938. Skinnin vora þá í mjög
lágu verði og var þá hætt að kaupa yrðlinga og þar með var búinn
þessi þáttur í atvinnusögu heimilisins. Það voru mikil áraskipti að
því hvemig gekk að ná tófunum. Einu sinni tók það aðeins þrja
daga að ná þeim öllum, en lengstan tíma tók það þrjá mánuði, og
var þá ekki búið að vinna allar fyrr en í marzlok.
102