Syrpa - 01.02.1947, Page 25

Syrpa - 01.02.1947, Page 25
ganga allir út, nema brúðhjónin. Að vörmu spori kemur allur hópurinn inn aftur, og hver og einn flytur brúðhjónunum heillaóskir sínar í ljóðum; kveða þá sumir, en aðrir segja fram, og á þessu gengur oftast nær í nokkrar klukkustundir. Eins og nærri má geta, þá þarf þetta mikinn undirbún- ing, og menn byrja löngu á undan hverju brúð- kaupi að taka saman þenna kveðskap. Jafnóðum og hver einstakur lýkur kvæði sínu, gengur hann út, og er honum þá borið vín. Þessi undarlegi siður verður auðvitað að skoð- ast frá sjónarmiði Isendinga sjálfra, annars verð- ur hann ekki skilinn rétt. Ef það er gert, getur engum komið á óvart, að athöfnin er framkvæmd af mikilli alvöru og algerlega án allrar léttúðar. Hjá okkur mundi þetta vera talið hneyksli, sér- staklega meðal heldra fólksins, sem svo er kallað, en Islendingum dettur ekkert slíkt í hug. Þetta er í þeirra augum svo sjálfsagt og auðskilið. Því skjddi það annars vera haft um hönd, þegar brúð- guminn er prestur og brúðurin sýslumannsdóttir? Hin fagra og látlausa framsetning kvæðanna og diúnir og alvöruþrungnir tónarnir, sem einkenna söng Norðurlandabúa, hljóta að draga hugann frá allri óhreinni léttúð. Auðvitað er ekki hægt að halda þvi fram, að þessi siður sé í rauninni fag- ur, né að sú ljóðagerð, sem honum er samfara, sé sérlega háfleyg, en þrátt fyrir það getur hver, sem vill líta fordómalaust á hann, haft gagn og gaman af því að virða fyrir sér svo einkennilegt fyrirbrigði þjóðlífsins. Með það eitt fyrir augum er sagt frá honum hér. Eins og áður er getið, var frú Thorlacius veik og gat því ekki verið við þessa athöfn. Hún lá fyr- ir, og kom þá móðir brúðarinnar, „falleg og fín- gerð eskuleg íslenzk kona“, settist við rúmið hennar og vildi fara að hlúa að henni. En sjúkl- ingurinn gat ekki sofnað, og þá fór þessi um- hyggjusama líknardís fram á að mega reyna eitt- hvað, sem frú Thorlacius áttaði sig ekki á hvað var, en lét samt til leiðast, af því að hún vildi ekki móðga þessa góðu konu. „Elún dró sængina alveg upp að andlitinu á mér“, segir frú Thorlacius, „lagði munninn að eyra mér og tók til að sussa við mig alveg eins og ég væri lítið bam, sem hún væri að reyna að svæfa. Mér lá við að fara að hlæja, en verð þó að játa, að þessi vinsamlega viðleitni bar þann árangur, að ég sofnaði von bráðar“. Daginn eftir brúðkaupið komu, eins og siður var, hinir fátækari og lítilsigldari vinir og kunn- ingjar, sem ekki voru boðnir í sjálft brúðkaupið. Þeir kváðu kvæði sín í bæjardyrunum og fengu svo í staupinu. Á þriðja degi héldu hjónin heim á leið. Hinir gestirnir voru ekki farnir, en tóku sig upp síðar um daginn eins og venja var til. Það hafði rignt mikið þessa dagana, svo vatnavextir voru tölu- verðir. „Maður nokkur“, segir frú Thorlacius, „sem hélt að Miðhúsaáin væri ófær, hafði verið svo hugulsamur að fá sér lánaða kaffikönnu til þess að geta boðið sýslumannshjónunum kaffi, en við vildum með engu móti tefja förina, svo ómak hans var unnið fyrir gýg. Áin var djúp, en ekki alveg á sund. Við urðum rennblaut, og fegin varð ég, þegar við komum að Dalhúsum. Þar bjó maður, sem kallaður var Nikulás ríki, svo það var ekkert undarlegt þó við gerðum okkur vonir um góða gistingu. Þetta urðu okkur þó töluverð vonbrigði, þó ekki væri því um að kenna, að fólkið vildi ekki vel gera. Við háttuðum ofan í rúm og fötin okk- ar voru þurrkuð. Þegar við komum þangað um kvöldið“, heldur frú Thorlacius áfram, „rak ég mig á lýsislampa, sem hékk í stofunni, og lýsið rann ofan um mig alla. Konan tók strax eftir þessu og fór að sjúga feitina úr fötum mínum af miklum ákafa. Eins var það, þegar hún þurfti að gera að ljósinu, þá sleikti hún finguma sem mest hún mátti, svo að ekkert af þessum dýrmæta vökva færi til spillis. Næsta morgun héldum við áfram ferðinni og vomm svo heppin að komast alla leið heim, þó töluvert hefði snjóað og farið væri að frysta. Vel hefði getað svo farið, að við hefðum orðið að sitja veðurteppt allan veturinn þar, sem við vomm komin; og engum, sem vita, hverjum erfiðleikum það er bundið á Islandi að viða að sér brýnustu nauðsynjum, getur bland- ast hugur um, hver byrði slikt hlyti að verða hverri þeirri f jölskyldu, sem fyrir því líkum heim- ilisþyngslum yrði. Framh. Hólmfríður Gísladóttir íslenzkar. S Y R P A 15

x

Syrpa

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Syrpa
https://timarit.is/publication/1642

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.