Morgunblaðið - 16.09.2021, Blaðsíða 49

í heimsókn til Miami, þá rúmlega
áttræða, þar sem við Ingvi minn
tókum á móti henni og bjuggum
saman til minningar með börnum
okkar og foreldrum. Við elskuð-
um að liggja saman í sólbaði við
sundlaugina okkar og spjalla sam-
an, kaupa falleg föt og heimsækja
vini. Það er eftirminnilegt þegar
við amma fórum tvær saman á
ströndina á Miami Beach, kæld-
um okkur í sjónum og nutum okk-
ar í sólbaði á strandabekkjum og
horfðum út yfir Atlantshafið ljós-
blátt á lit svo óralangt frá Vest-
fjörðum og létum okkur dreyma.
Minningarnar lifa um duglegu,
góðu ömmu mína sem verður allt-
af hetja í mínum huga og fyrir-
mynd í lífsins ólgusjó.
Kristín Sigríður Gunnarsdóttir.
Þá er herforinginn hún amma
Silla fallin frá 99 ára að aldri.
Mesti dugnaðarforkur sem ég hef
vitað – svo rösk að við hin virt-
umst yfirleitt húðlöt í samanburði.
Þá var ágætt að setjast hjá afa og
góna svolítið út um gluggann á
meðan amma þreif allt út. Ég var
svo lánsöm að búa í sama stiga-
gangi og þau afi í níu ár. Það var
haft ólæst á milli svo ég eyddi
jafnmiklum tíma í báðum íbúðun-
um og var þannig alin upp af
tveimur kynslóðum. Amma var
húsmæðraskólagengin og lagði
mikla áherslu á að ég lærði réttu
handtökin. Þannig lét hún mig
leggja á borð af mikilli nákvæmni
þar sem diskur var látinn nema
við borðbrún og hárrétt staðsetn-
ing hnífapara skipti höfuðmáli.
Fyrir vikið gæti ég sjálfsagt lagt
skammlaust á hátíðarborð í hvaða
konungshöll sem er.
Amma var kvenskörungur og
sagan fræg þegar hún fór í frysti-
húsið og krafðist sömu launa og
karlmenn fengu fyrir sömu störf.
Afi var þá veikur af berklum og
farinn suður á Hælið. Það þurfti
að sjá fyrir barnahópnum því á
sveitina færu þau aldrei. Sterk og
stolt hélt hún heimilinu sínu gang-
andi þar til afa batnaði og kom aft-
ur vestur. Fyrirmynd bæði í orði
og verki.
Amma var sveitakona úr Tung-
unum sem elskaði hesta. Árum
saman reyndi hún að kenna mér
litina á íslenska hestinum og gat
sagt með andakt: „Sjáðu bleika
folann!“ og svo hlógum við báðar
því ég sá aldrei neina bleika hesta
á fjölmörgum rúntum okkar um
sunnlenskar sveitir.
Öll jól æsku minnar fórum við
mamma og amma í messu saman
á aðfangadagskvöld. Þar söng
amma sálmana jafnhátt og sópr-
ansöngkonur kirkjukórsins, enda
hafði hún sjálf sungið í kirkjukór
árum saman fyrir vestan. Þegar
unglingsvandræðalegheitin hellt-
ust yfir mig fannst mér amma
stundum mega lækka róminn en í
dag er ég þakklát fyrir þessar há-
tíðlegu og fögru stundir og tek
sjálf hressilega undir sönginn í
messu. Síðustu árin sungum við
amma svo aftur saman í söng-
stundum á hjúkrunarheimilinu.
Stöku sinnum kom yngsta dóttir
mín með og gladdi gamla fólkið
með tærri barnsröddinni. Okkur
mæðgum þykja þessar stundir
dýrmætar í dag.
Skiptin sem ég drakk kaffi með
ömmu, fyrst við eldhúsborðið og
svo seinni bollann inni í stofu, eru
óteljandi og heimsóknirnar allar
góðar. Leiftrandi samræður og
skoðanir eldklárrar konu á sam-
tímanum fylgja mér um alla tíð.
Það var á föstudagskvöldi sem ég
heimsótti ömmu hinsta sinni. Ég
strauk sterku hendurnar hennar,
kyssti hana á ennið og þakkaði
fyrir mig. Á sunnudagsmorgni
hringdu kirkjuklukkurnar til
messu. Ég lagði litríkan dúk á
borðstofuborðið og sólin braust
fram úr súldinni. Á þeirri stundu
kvaddi amma Silla þessa jarðvist
eftir tæpa öld og stýrir nú stjarna-
her á himnum.
Takk fyrir allar samverustund-
irnar elsku amma Silla – þú varst
einstök.
Jóhanna K. Jóhannesdóttir.
MINNINGAR 49
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 16. SEPTEMBER 2021
✝
Völundur Jó-
hannesson
fæddist í Haga í
Aðaldal 23. ágúst
1930. Hann lést 30.
ágúst 2021.
Foreldrar hans
voru hjónin Jóna
Jakobsdóttir og Jó-
hannes Frið-
laugsson.
Systkini hans
voru Hugi, Snær,
Heiður, Hringur, Fríður, Dag-
ur og Freyr.
Eftirlifandi eru Heiður, Dag-
ur og Freyr.
Eiginkona Völundar var
Guðný Erla Jónsdóttir frá
Skeggjastöðum, Jökuldal, f. 13.
júlí 1937, d. 14. október 2009.
Dætur þeirra: 1) Anna Ósk, gift
Tryggva Ólafssyni og eiga þau
Bjarna Óskar, Guðnýju Völu,
Elínu Láru og Eyrúnu Önnu.
Barnabörn þeirra eru sjö. 2)
Harpa, í sambúð með Kristjáni
Guðmundsyni,
börn hans eru sex
og sjö barnabörn.
Sonur Hörpu er
Ívar Eyjólfsson og
á hann tvær dæt-
ur.
Völundur lauk
sveinsprófi í húsa-
smíði í Reykjavík
og síðar meist-
araréttindum.
Hann starfaði
lengst af hjá Kaupfélagi Hér-
aðsbúa Egilsstöðum sem yf-
irsmiður og verkstjóri.
Áhugamál Völundar tengd-
ust aðallega ferðalögum um
víðáttur Brúaröræfa og náttúr-
unnar norðan Vatnajökuls.
Völundur hlaut náttúru-
verndarviðurkenningu Sigríðar
í Brattholti 2015.
Útför Völundar fer fram frá
Guðríðarkirkju í dag, 16. sept-
ember 2021, á Degi íslenskrar
náttúru.
Í dag, 16.september 2021 á
Degi íslenskrar náttúru, er
kvaddur í Guðríðarkirkju nátt-
úrubarnið Völundur Jóhannesson
sem lauk sinni ævi í kvöldkyrrð í
Grágæsadal við rætur Vatnajök-
uls, mánudaginn 30. ágúst síðast-
liðinn. Við Héraðsbúar og fleiri
ásamt nánustu aðstandendum
kvöddum Völund í Egilsstaða-
kirkju 11. september sl. og var at-
höfnin einstaklega falleg og eft-
irminnileg.
Með fráfalli Völundar er
höggvið stórt skarð í hóp náttúru-
verndarfólks og það skarð er
stærra vegna þess að Völundur
var einstaklega rökfastur og mál-
efnalegur í máli sínu og ekki sak-
aði að minnið brást ekki.
Það reyndi oft á í stærsta
átakamáli sem náttúruunnendur
þurftu að heyja þegar Kára-
hnjúkavirkjun og álver Alcoa á
Reyðarfirði komu til fram-
kvæmda og í framhaldi af þeim
hryllingi hófu framkvæmdaaðilar
að veita styrki til ýmissa atriða
hér austanlands til að fegra ímynd
sína. Völundur hafði ákveðna
skoðun á slíku, hann átaldi þá að-
ila sem þægju peninga frá þeim
sem unnu ættjörðinni mein, enda
eðlileg viðbrögð við að sjá landið
sem okkur er falið að gæta til
komandi kynslóða svo sárt leikið
með græðgina að leiðarljósi.
Völundur var maður öræfanna
frá því að hann settist að á Aust-
urlandi og ferðaðist með félögum
sínum um hálendi austurlands.
Hann hafði glöggt auga fyrir um-
hverfinu; landinu, fuglum himins
og dýrum merkurinnar.
Fyrir 1970 reistu Völundur og
félagar hans sæluhús við vatnið í
Grágæsadal inn við ána Kreppu.
Þar höfðu þeir oft viðkomu á ferð-
um sínum um öræfin. Löngu
seinna fór Völundur að hlúa að
þeim litla gróðurreit sem var við
vatnið í dalnum. Þetta starf hans
jókst ár frá ári og nú síðustu ár
var hann meira og minna sumar-
tímann að sinna þessu áhugamáli
sínu; að gróðursetja tré og blóm
og reisa lítil hús sem féllu inn í
landið. Og aldrei hafði hann meiri
viðveru við vatnið en þetta síðasta
sumar sem var einstakt sólarsum-
ar og þurrkur mikill enda var Völ-
undur að vökva gróður við vatnið
þegar kallið kom að kvöldi 30.
ágúst síðastliðinn.
Við sem þekktum Völund eig-
um margs að minnast. Minnis-
stæðar heimsóknir, stundirnar
við eldhúsborðið á Vaði þar sem
málin voru krufin til mergjar. Völ-
undur var fljótur að sjá lausn á
ýmsum málum, til dæmis lagfær-
ingar og breytingar á hlutum svo
sem byggingum og fleiru, þá
seildist hann gjarnan ofan í vasa
sinn eftir blýantsstubbi, rétti
fram hendina og sagði: „Hvar er
blað?“ og var svo fljótur að teikna
og útskýra lausn á vandamálinu.
Nú er komið að leiðarlokum.
Völundur rennir ekki oftar í hlað á
Vaði á Mússónum sínum. En
minningin um þann mæta mann
geymist og leggur þær skyldur á
herðar okkar sem eftir lifa að
halda hugsjónum hans á lofti.
Við kveðjum Völund með sökn-
uði og þakklæti.
Guðmundur og Gréta á Vaði.
Völundur Jóhannesson bóndi í
Grágæsadal hefur kvatt þennan
heim og er horfinn í blómagarðinn
sinn.
Ég kynntist Völundi sem lær-
lingur í trésmíði hjá KHB en hann
tók þá við rekstri trésmiðjunnar.
Hann hafði mikinn áhuga á
öræfaferðum en það passaði ekki
alveg við 17 ára ungling sem hafði
meiri áhuga á sveitaböllum en
eyða helgum á heiðum uppi. En
Völundur var fylginn sér og því
endaði ég í ferðum með honum á
Brúaröræfi. Í þessar ferðir var
farið eldsnemma að morgni og
komið aftur um miðja nótt. Þá
kom Völundur með þá hugmynd
að byggja skála í Grágæsadal
þannig að við gætum gist. Þennan
skála byggðum við nokkrir fé-
lagar í einingum á verkstæði
KHB. Sumarið 1967 var hann
fluttur inn eftir og settur saman. Í
þennan leiðangur fór fríður hópur
fólks úr Egilsstaðaþorpi og þar
með talin Anna, kona mín, en hún
hafði ekki kynnst fjallaferðum áð-
ur og ferðin því ógleymanleg en
notalegra fannst henni að gista í
skálanum síðar en í tjaldinu forð-
um.
Völundur var búinn að velja
húsinu stað og stjórnaði hópnum
enda gekk þetta fljótt og vel en
áður hafði Völundur fengið leyfi
Halldórs bónda á Brú til að
byggja húsið í Grágæsadal. Síðar
bað hann mig að koma með til-
lögur að stækkun á húsinu og í
framhaldinu gerðum við löglega
uppdrætti sem hann fékk sam-
þykkta af byggingarnefnd Jökul-
dalshrepps. Völundur byrjaði
strax að gera tilraunir með upp-
græðslu á svæðinu sem þróaðist
svo í lystigarð með alls konar
gróðri, göngustígum, bekkjum og
húsum og er ævintýraheimur í
dag. Nýjasta húsið byggði hann í
sumar og hann tjaldaði gamla
tjaldinu sínu á stofugólfinu hjá sér
sem módel fyrir húsið.
Kárahnjúkavirkjun er sérkapí-
tuli en ekki var hann hrifinn af
þeim náttúruspjöllum sem þar
voru unnin.
Sumarið 2018 var ég fyrir aust-
an og heimsótti Völund og spjöll-
uðum við lengi yfir kaffibolla en
Völundur var fróður maður og
sagði skemmtilega frá og stutt í
húmorinn. Þegar ég kvaddi segir
hann: „Ég ætla að bjóða þér í
skemmtiferð,“ það var að sjálf-
sögðu í Grágæsadal. Þessi ferð er
ógleymanleg og margar sögur og
fróðleik fékk ég þann dag en Völ-
undur kunni góð skil á örnefnum
og gróðri. Að sjálfsögðu hlúðum
við að plöntunum, svo og lögðum
við nokkrar hellur í lystigarðinn,
tókum upp kartöflur og suðum
okkur. Það var oft gestkvæmt hjá
Völundi í Grágæsadal og fólk kom
þangað úr öllum heimshornum
enda allir velkomnir og Norð-
mönnum kenndi hann vegabætur,
Þjóðverjum að flytja til jarðefni í
hjólbörum og Frökkum að leggja
náttúrusteinhellur, svo eitthvað
sé nefnt. Allir fóru ánægðir frá
Völundi og örugglega fróðari og
betri menn.
Völundur kom venjulega suður
um hátíðir og dvaldi hjá dætrum
sínum og fjölskyldum, þær ásamt
eiginmönnum stóðu þétt að baki
honum og hjálpuðu í Grágæsadal.
Í þessum ferðum fengum við hann
oft í heimsókn og spjall.
Ég kann ekki betri kveðjuorð
um vin minn sagnamanninn og
náttúruunnandann Völund en
segir í Hávamálum:
en orðstír
deyr aldregi,
hveim er sér góðan getur.
(Úr Hávamálum)
Við Anna vottum fjölskyldunni
allri hugheila samúð okkar.
Björn Helgason.
Hugtakið landvættur kom
ósjálfrátt í hugann hjá mörgum
þegar Völundur Jóhannesson átti í
hlut meðan hann var lífs; land-
vættur öræfanna norðan Vatna-
jökuls. Þar var ríki þessa einstæða
manns, og „sem kóngur ríkti hann
með sóma og sann“ hvert sumar á
landinu bláa í nábýli við djásnið í
kórónu landsins, Kverkfjöll í
Vatnajökli. Með eigin höndum
reisti hann sér þá höll sumarlands-
ins, þar sem hann dvaldi langdvöl-
um öll sumur og virkjaði sólarork-
una til nytja og var síðustu árin
með símasamband þótt Grágæsa-
dalur við Grágæsavatn væri nokk-
urn veginn einhver afskekktasti
staður á Íslandi. Grasagarðurinn,
sannkallaður hallargarður sakir
síns ótrúlega skrúðs plantna í 640
metra hæð yfir sjávarmáli, hýsti
tugi, ef ekki meira en hundrað teg-
undir plantna. Og víða um Brúar-
öræfi má nú sjá litla reiti með
plöntum, sem natnar og vinnulún-
ar hendur hins ríflega níræða öld-
ungs gróðursettu.
Þau ár sem báturinn Örkin var
notaður til siglinga og myndatöku
af sökkvandi landi réði hjálp Völ-
undar úrslitum um að hægt væri
að hefja þá siglingu. Þegar dvalið
var í útilegu á Brúaröræfum var
ekki ónýtt af vita af Völundi vak-
andi og sofandi yfir ríki sínu, sem
megindjásnin, Herðubreið, Snæ-
fell og Kverkfjöll standa vörð um.
Þau blasa við frá Prestahæð þar
sem einn af litlu gróðurreitunum
hans Völundar við Lyklastein
gleður augað.
En nú er sem sól hafi sortnað á
öræfunum og náttúran öll drúpi
höfði við fráfall þessa yfirlætis-
lausa og stórmerkilega varð-
manns íslenskra óbyggða.
Útför Völundar er gjörð á Degi
íslenskrar náttúru, en fyrir
nokkrum árum fékk hann nátt-
úruverndarviðurkenningu Sigríð-
ar í Brattholti á þeim degi. Ósk
hans um starfslok annasamrar
ævi lá fyrir en var orðuð í ljóðinu
Flökkusál fyrir um 20 árum:
Sitjandi í auðninni upp við stóran stein
starandi á jökulinn ég bera vil mín bein.
Dagur var að kveldi kominn í
kyrrð og friði öræfanna þegar
hann kvaddi hljóðlega aleinn í
Grágæsadal og hélt á vit herra
síns. Hans er sárt saknað, en andi
hans mun svífa áfram yfir
fjallanna firrð og lifa með syrgj-
endunum, sem þakka fyrir það að
hafa fengið að njóta mannkosta
þessa magnaða verkamanns
Drottins í grasgarðinum í auðn-
inni.
Ómar Ragnarsson.
Völundur
Jóhannesson Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og
hlýhug við andlát og útför okkar ástkæra
föður,
ALBERTS VALDIMARSSONAR
bifvélavirkjameistara.
Guðrún Albertsdóttir
Eva Ásrún Albertsdóttir
Valdís Albertsdóttir
Dóra Þórdís Albertsdóttir
og fjölskyldur
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og
hlýhug við andlát og útför móður okkar,
tengdamóður, ömmu og langömmu,
GUÐRÚNAR SIGURJÓNSDÓTTUR,
áður búsettrar á Brimhólabraut 13,
Vestmannaeyjum.
Sérstakar þakkir færum við starfsfólki á hjúkrunar- og
dvalarheimilinu Hraunbúðum.
Hjálmar Guðmundsson Pálína Úranusdóttir
Ólafur Guðmundsson Hrefna Guðjónsdóttir
Sigurjón Guðmundsson
Guðni Guðmundsson Þórdís Njarðardóttir
Sigrún Guðmundsdóttir
ömmu- og langömmubörn
Þökkum auðsýnda samúð og hlýhug við
andlát og útför elskulegs eiginmanns míns,
föður, tengdaföður, afa og langafa,
LEIFS EIRÍKSSONAR
kjötiðnaðarmanns,
Rjúpnasölum 14,
sem lést laugardaginn 28. ágúst.
Sérstakar þakkir færum við starfsfólki
Vífilsstaða og Sunnuhlíðar fyrir hlýju og góða umönnun.
Guðrún Alda Jónsdóttir
Eiríkur Leifsson Laufey Vilmundardóttir
Jón Leifsson Gígja Gylfadóttir
Gunnhildur Leifsdóttir
Linda Leifsdóttir
barna- og barnabarnabörn
Hjartans þakkir fyrir hlýhug og samúð við
andlát og útför elskulegrar móður okkar,
tengdamóður, ömmu og langömmu,
GUÐNÝJAR EGILSDÓTTUR,
áður búsett í Bólstaðarhlíð 41,
Reykjavík.
Sérstakar þakkir færum við starfsfólki Hrafnistu Sléttuvegi
fyrir hlýhug og góða umönnun.
Oddný Þóra Sigurðardóttir Hrafn S. Melsteð
Eva G. Sigurðardóttir
Erna G. Sigurðardóttir
Anna Signý Sigurðardóttir Kamel Benhamel
Einar, Aldís, Sigurður Már, Sigursteinn Orri,
Örn Calvin, Sólon, Embla Signý, Guðný Líf,
Telma Lovísa og Sigurður Leó
Ástkær eiginkona mín, móðir okkar,
tengdamóðir, amma og langamma,
KRISTÍN ÓLAFSDÓTTIR
leikskólakennari,
Þorrasölum 5-7,
sem lést á líknardeild Landspítalans
fimmtudaginn 9. september, verður jarðsungin frá Lindakirkju
mánudaginn 20. september klukkan 13.
Blóm og kransar afþakkaðir en þeim sem vildu minnast hennar
er bent á styrktar- og líknarsjóð Oddfellowa.
Magnús Kr. Halldórsson
Unnur Gyða Magnúsdóttir Maron Kristófersson
Ólafur Magnússon Rakel Ýr Sigurðardóttir
Halldór Guðjón Magnússon Erna Guðmundsdóttir
barnabörn og barnabarnabörn