Morgunblaðið - 16.09.2021, Blaðsíða 64

64 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 16. SEPTEMBER 2021
sunnudaginn. Er það sjö rása vídeó-
innsetning sem var tekin upp á Ís-
landi. Harpa bendir á sterk tengsl
verksins við íslenska listasögu, mál-
verk frumherja íslenskrar mynd-
listar af björtum íslenskum sumar-
nóttum. Hún segir safnið bæði vilja
sýna og eignast verk eftir Ragnar en
segir það þó erfitt þar sem Ragnar sé
orðinn afar þekktur og eftirsóttur
listamaður og verðið á verkum hans
farið hækkandi í sama hlutfalli og sú
mikla alþjóðlega viðurkenning sem
hann nýtur.
Dropi í hafið
Harpa er í framhaldi spurð að því
hversu háa fjárhæð safnið hafi til
kaupa á verkum. „Við höfum um 30
milljónir króna á ári og það sér það
hver maður að það er bara dropi í
hafið til að endurspegla þá sögu sem
okkar kraftmikla myndlistarsena
skapar. Við þekkjum það úr sögu
Listasafns Íslands að það geta mynd-
ast göt í safneigninni en safneignin
sem slík, ef ég tala um hana almennt,
er gríðarlega mikilvægt og fjölþætt
verkefni að vinna með á hverjum
tíma. Í safneign Listasafns Íslands er
listasagan okkar frá upphafi 20. aldar
til dagsins í dag og það er áríðandi að
þjóðlistasafnið með sitt hlutverk
gagnvart íslenskri listasögu geti
eignast markverð listaverk eftir okk-
ar frægustu listamenn, svo sem Ólaf
Elíasson,“ svarar Harpa og bætir við
að saga safnsins sé samofin sögu vel-
gjörðarmanna þess, til að mynda
frumherja myndlistarinnar og fjár-
sterkra aðila sem hafa veitt safninu
höfðinglegar gjafir en ný aðföng
verði þó ávallt að vera á forsendum
safnsins og söfnunarstefnu þess.
Listasafn Íslands er höfuðsafn á
sviði myndlistar og starfar sam-
kvæmt safnalögum, myndlistarlög-
um og reglugerð um safnið og er
hlutverk þess einkum að „leitast við
að safna íslenskri myndlist og vera
miðstöð varðveislu, rannsókna, heim-
ildasöfnunar og miðlunar á íslenskri
myndlist“, svo vitnað sé beint í vef-
síðu safnins. Það veitir auk þess öðr-
um listasöfnum ráðgjöf, stuðlar að
samvinnu listasafna og vinnur að
samræmdri safnastefnu á sviði
myndlistar. Harpa bendir enda á að
safnið hafi þeirri skyldu að gegna að
sýna safneignina og veita fræðslu.
Samhengi myndlistar og vísinda
–En hvað með Safnahúsið? Hvað á
að gera við það?
„Þetta hús er okkur svo mikilvæg
viðbót,“ segir Harpa. Í safninu á Frí-
kirkjuvegi séu fjórir salir sem hún
sjái fyrir sér að nýta til sýninga á
samtíma- og nútímalist og til stærri
skiptisýninga. „Okkur hefur sárlega
vantað pláss fyrir fastasýningu,
grunnsýningu, og þetta hús er mjög
spennandi til að sýna ákveðinn hluta
safnkostsins og um leið mjög spenn-
andi til að taka meiri þátt í að kenna
íslenska listasögu.
Það sem vakir fyrir okkur, á næstu
tveimur árum, er að vinna grunnsýn-
ingu sem byggir á okkar safnkosti og
með þannig hætti að skólinn og
fræðasamfélagið taki þátt í að vinna
með okkur að þessari sýningu. Að
hér í húsinu verði perlur þjóðarinnar
og að Safnahúsið virki sem miðstöð
sem allir skólar hafi einhvern tíma
komið í til að skoða og vinna ákveðið
efni í tengslum við þá ferð eða fyrir
hana. Lögð verði áhersla á samhengi
myndlistar og vísinda fyrir börn,
bæði að skapa hughrif og sinna
fræðslu út frá aðferðum myndlæsis,“
segir Harpa. Samstarf sé þegar hafið
milli safnsins og Barnaskóla Hjalla-
stefnunnar um að byggja leið til að
efla myndlæsi með sérstökum
kennsluaðferðum að bandarískri fyr-
irmynd sem muni verða hluti af
skólaþjónustu Listasafns Íslands í
framtíðinni.
Húsið verði öllum opið
Harpa segir að á undanförnum ár-
um hafi ýmsir mátað ólíka starfsemi
inn í Safnahúsið en hún sé þeirrar
skoðunar, að tilurð þess að húsið var
reist og hlutverk þess sem mekka
menntunar og menningarlífs íslensku
þjóðarinnar allar götur síðan, skuli
ekki breytast.
,,Þjóðminjasafnið stóð með mynd-
arbrag að endurgerð hússins sem
sýningarhúss og við afhendingu þess
til Listasafns Íslands fyrr á árinu ber
okkur að standa vörð um að Safna-
húsið verði öllum opið, allan ársins
hring. Þótt grunnsýningin verði ekki
opnuð fyrr en eftir tvö ár eða þar um
bil verður húsið í fullri notkun.
Nú erum við með margar af perl-
um þjóðarinnar til sýnis og íslenskir
gestir okkar í sumar hafa verið him-
inlifandi. Við höfum kallað þetta úr-
val í gegnum árin Fjársjóð þjóðar
sem er samheiti yfir sýningu á verk-
um okkar úr safneign sem við drög-
um fram hverju sinni með ýmsum
listaverkum með þá áætlan og
áherslu við yfirvöld að við þurfum að
geta sýnt safneignina að staðaldri.
Og það verður líka að segjast að
þetta hús nægir ekki til þess, Safna-
húsið er krefjandi hús,“ segir Harpa,
„og við ætlum að leyfa húsinu að ráða
för með sinni einstöku húsaskipan og
verandi þetta mikla kennileiti í borg-
inni og tákn menningar okkar.“
Ekki bara geymslustaðir
Í maí á þessu ári gaf Íslandsbanki
Listasafni Íslands mikið safn verka
úr eign bankans. Hátt í hundrað verk
munu fara til safnsins, að sögn
Hörpu, en árið 2009 fór fram grein-
ing á þessu listaverkasafni bankans á
vegum menntamálaráðuneytisins.
Tveir listfræðingar, þ.e. forveri
Hörpu í starfi safnstjóra, Halldór
Björn Runólfsson, og Eiríkur Þor-
láksson, sérfræðingur í mennta-
málaráðuneytinu, fóru ítarlega yfir
safneign Íslandsbanka með öðrum
sérfræðingum og út frá safneign
Listasafns Íslands voru valin verk
sem æskilegt þótti að færu til safns-
ins.
Einhvers staðar verður svo að
geyma öll þessi listaverk og Safna-
húsið leysir ekki þann vanda, að sögn
Hörpu, þótt einstakt sé með mörgum
rýmum. Hún segir miklar kröfur
gerðar í dag til varðveisluhúsa þar
sem þau séu ekki bara geymslustaðir
heldur líka vinnustaðir og segist hún
hafa heimsótt afar tæknivædd hús af
því tagi fyrir listasöfn erlendis. Lista-
safn Íslands eigi því miður ekki slíkt
hús en þörfin fyrir það verði sífellt
meiri.
Hringir og skartgripir Roth
Að endingu nefnir Harpa fleiri
áhugaverðar sýningar sem eru á dag-
skrá Listasafns Íslands næsta árið
eða svo. Eftir áramót verður opnuð
sýning á ljósmyndum úr safneigninni
og önnur á málverkasyrpum Birgis
Snæbjörns Birgissonar þar sem hann
fæst við áleitin samfélagsmál. Þá
verður einnig haldin sýning á hring-
um og skartgripum eftir Dieter heit-
inn Roth og verður hún á dagskrá
Listahátíðar í Reykjavík. Næsta
sumar verða svo haldnar sýningar á
verkum tveggja samtímalistamanna,
Margrétar Blöndal og Ingunnar
Fjólu Ingþórsdóttur, sem Harpa seg-
ir tilhlökkunarefni.
Frekari upplýsingar um safnið má
finna á listasafn.is.
Morgunblaðið/Unnur Karen
Menningarhús Harpa við innganginn að Safnahúsinu sem mun hýsa grunnsýningu Listasafns Íslands.
Safnahúsið mikilvæg viðbót
- Safnahúsið bætist við húsakost Listasafns Íslands og segir safnstjóri að stefnt sé að því að opna þar
grunnsýningu á íslenskri myndlist - Húsið krefjandi - Fjölbreytt sýningaár fram undan hjá safninu
VIÐTAL
Helgi Snær Sigurðsson
helgisnaer@mbl.is
Safnahúsið við Hverfisgötu er nú
orðið hluti af húsakosti Listasafns Ís-
lands. Var greint frá því í byrjun árs
að mennta- og menningarmálaráð-
herra hefði ákveðið að verkefni húss-
ins færðust til safnsins frá og með 1.
mars og ljóst af spjalli blaðamanns
við safnstjóra, Hörpu Þórsdóttur, að
þetta mun hafa mikil og jákvæð áhrif
á starfsemi safnsins.
„Skakkaföllin sem Covid hefur
valdið í rekstri safnsins með snar-
fækkun gesta, ekki síst erlendra,
veitti okkur tækifæri til að skerpa á
vinnu okkar gagnvart kjarnahópi
safnsins, sem eru Íslendingar,“ segir
Harpa. „Við byrjuðum þetta ár með
sýningu á verkum eftir Georg Guðna
sem var einstaklega vel tekið af gest-
um okkar ásamt því að hafa nýstár-
lega sýningu úr safneign sem var
hugsuð sem aðgengileg sýning fyrir
börn og fjölskyldur, Halló geimur, og
hún mun standa yfir fram í janúar.
Við erum að byggja upp fjölskyldu-
heimsóknir og krakkaklúbbinn okk-
ar og markmiðið er auðvitað að
Íslendingar fari meira almennt í
söfn,“ segir Harpa.
Muggur kallast á við Ragnar
Annan október verður opnuð sýn-
ing um Mugg, Guðmund Thorsteins-
son, sem ætti einmitt að falla í fyrr-
nefndan flokk fjölskylduvænna
sýninga. Á henni verður skyggnst
inn í sérstæðan og ævintýralegan
myndheim listamannsins sem er
meðal annars þekktur af fallegum
myndum sínum í bókinni Dimma-
limm. Fjölbreytt úrval verka Muggs
verður til sýnis og samhliða sýning-
unni verður gefin út vegleg bók um
listamanninn.
Harpa segir Mugg kallast
skemmtilega á við annan fjölhæfan
og vinsælan myndlistarmann, Ragn-
ar Kjartansson, en verk eftir hann,
„Sumarnótt“, var sett upp í safninu í
sumar og lýkur sýningu á því núna á
Húðfegrun ehf | Vegmúli 2 | Sími 533 1320 | www.hudfegrun.is
Gelísprautun
Tímapantanir í síma 533 1320
Búumyfir 20 ára reynslu í húðmeðferðum -Þitt útlit.Okkar þekking.
Náttúruleg andlitslyfting án skurðaðgerðar sem
framkvæmdermeð náttúrulegu fjölsykrunum
NeauviaOrganic.Neauvia er hreint kristalsgel
sem inniheldur fjölsykrusýrur semer að finna í öllum
vefjum líkamans.
20%
afsláttur af
GELÍSPRAUTUN
NÝTTU
TÆKIFÆRIÐ
Náttúrulegmótun
og fylling í varir
Svæði:
•Varir
•Nef
•Kjálkalína
•Milli augna
• Enni
Hreinasta fylliefnið ámarkaðnum.