Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.2009, Blaðsíða 40

síns, hann hélt námskeið fyrir innfædda,
að vísu var bara um tíu daga námskeið
að ræða, rétt til að kenna grunntökin,
svo mótoristarnir yrðu ekki alveg eins
ósjálfbjarga, gætu t.d. gert við einföld-
ustu bilanir fyrir fiskimennina í strand-
héruðunum. Vélaumboðin lánuðu hon-
um nýjar vélar og með þær fór hann á
milli eyja. Námið var fólgið í að gang-
setja vél, taka hana í sundur og setja
saman aftur, mæla stimpilhringi og
stimpla, slífar, slípa ventla, prófa spíssa,
bera saman við handbókina, setja saman
og setja aftur í gang.
Kennarinn
Sumarið 1983 kom Sigurður heim
með fjölskylduna, alkominn. Þá tók við
næsti þáttur í lífsbók hans, kennsla á
Akureyri, sem hann stundaði allt til
vorsins 2003, fyrst í Iðnskólanum, en
er Verkmenntaskólinn á Akureyri var
stofnaður árið 1984, var starfsemi Iðn-
skólans flutt til hans og þar var starfs-
vettvangur Sigurðar eftir það.
Kennslugreinar hans tengdust allar
vélstjórn og véltækni: kælitækni, vél-
fræði, rafmagnsfræði og teikningar. Á
þessum árum urðu stórstígar framfarir í
kennsluháttum á tæknisviði, en ann-
markar voru einnig nokkrir. Erfitt var oft
að fá gott kennsluefni og þurfti að leita
til nágrannaþjóðanna. Eitt árið vildi Sig-
urður leysa kennsluefnisvanda í kæli-
tækni með því að innleiða danskt náms-
efni, bókina Køleteknikeren, sem Danir
höfðu þýtt úr þýsku. Hann batt miklar
vonir við þessa bók, enda var hún í
tveim bindum og rándýr. Við kennsluna
komu í ljós villur og óskiljanlegt orðalag.
Lesnar voru um 200 bls. í bókinni og
reyndist að meðaltali ein villa á hverri
blaðsíðu, annað hvort dæmi, reiknivillur
eða uppsetning. Sigurður sendi útgef-
anda athugasemdir, sem þakkaði fyrir
sig, sendi honum nýtt eintak og bað
hann endilega að fara gaumgæfilega yfir
það og leiðrétta og svo gæti hann fengið
bækur framvegis á hálfvirði. Sigurður las
alla bókina í þaula, sendi dönskum
athugasemdir, afþakkaði bókina frekar,
en sagði, að hann áskildi sér rétt til að
nota úr bókinni framvegis það, sem
nýtanlegt væri og það án allra afskipta
þeirra. Danir samþykktu það með þögn-
inni.
Vélskóladeild hafði verið stofnuð á
Akureyri á sjötta áratugnum undir stjórn
Björns Kristinssonar. Hún tengdist síðar
Iðnskólanum og var svo flutt í Verk-
menntaskólann. Áratugum saman, allt
frá tímum mótoristanámskeiðanna, hafði
verkleg kennsla farið fram í litlu húsi við
Laufásgötu og var bæði hús og vélakost-
ur löngu úrelt svo ekki sé meira sagt.
Annar áfangi Verkmenntaskólans var
nýtt og fullkomið hús fyrir vélstjórnina.
Þá var annar vandinn leystur. Hinn var
vélakosturinn. Nemana átti mennta til
framtíðarstarfa og því varð að huga að
einhverju nýju. Hans Karl Tómasson,
vélstjóri og kennari, fékk pata af véla-
rúmshermi, gerðum í Danmörku. Slík
Gunnlaugur Björnsson um Sigurð
Á árunum í kringum 1970 var ég nemandi í Vélskóla Íslands, Akureyrar-
deild. Vélskólinn hafði tekið til starfa á Akureyri haustið 1966 og því var enn
nokkur byrjandabragur á starfseminni bæði hvað varðaði kennslubúnað, sem
og starfsþjálfun kennara. Áður en skóla lauk fyrir jólin, að mig minnir, sagði
skólastjórinn, Björn Kristinsson, okkur, að eftir áramótin kæmi nýr kennari til
starfa við véltæknigreinar, hann starfaði erlendis, en væri að koma heim til
Íslands í nokkurra mánaða frí og hann hefði getað platað hann til að taka að
sér smá kennslu. Björn sagði manninn vera sprengmenntaðan í fræðunum, en
við skyldum ekki vera með neitt vesen við hann, það fengjum við bara í haus-
inn. Nafn hans væri Sigurður Ólafs Jónsson. Mér er enn í fersku minni fyrsta
kennslustundin hjá Sigurði. Við nemendurnir vorum langt frá því nokkrir
englar, en ég er viss um að það hefði mátt heyra saumnál detta allan tímann,
og ég held að okkur hafi fundist maðurinn líkari goði en manni. Það var allt,
framkoma, framsetning, klæðnaður, pípan, og að ekki sé talað um útlitið, en
hann var stór og fjallmyndarlegur, okkur fannst hann hafa gjörsamlega allt til
brunns að bera og hann átti eftir að reynast okkur mjög vel, enda frábær
kennari. Mörgum, mörgum árum seinna urðum við Sigurður svo samkennarar
til fjölda ára, hann var sagður afar strangur kennari en mjög klár, sumir nem-
endur voru jafnvel hálf smeykir við hann. Hvað okkar samskipti varðar voru
þau alla tíð mjög góð og aldrei bar skugga á, og hann var alltaf boðinn og
búinn til aðstoðar ef á þurfti að halda. Glæsileik sínum og reisn hélt hann al-
lan sinn kennaraferil, þó svo að pípan væri farin. Við höldum enn sambandi
félagarnir og mér þykir enn jafn vænt um Sigurð Ólafs Jónsson eins og þegar
ég kynntist honum fyrst.
Gunnlaugur Björnsson er vélstjóri og meistari í vélsmíði.
Hann hefur stýrt málmiðnabraut Verkmenntaskólans á Akureyri frá upphafi.
Hjónin Sigurveig Sigurðardóttir og Sigurður með börn sín. Sitjandi eru bræðurnir Jón (til vinstri) og
Kristján en á milli þeirra stendur Anna María. Myndin er tekin 1980.
40 – Sjómannablaðið Víkingur