Norræn tíðindi - 01.12.1962, Blaðsíða 4

Norrœn tíðindi
1962
tekið kristna trú og játazt undir boðskapinn um bróðurkœrleik og fyrir-
gefningu.
Tæpar tíu aldir eru liðnar í aldanna skaut, síðan er hið sögulega bón-
orð átti sér stað á Konungahellu.
Á þeim öldum hefur á ýmsu gengið með norrœnum þjóðum. Hver
styrjöldin rak aðra milli þeirra sjálfra. Öld eftir öld sannaðist það á
norrœnum mönnum, að bræður mundu berjast og að bönum verðast.
Þó lifði jafnan hin norræna hugsjón um brœðralag, frið og sam-
heldni. Oft sáust bláar vakir á dökkum himni. En yfir þyrmdi aftur og
aftur.
Fyrir hálfri annarri öld tók að rofa til og birta upp að marki. Síðan
181ý hafa þjóðir Norðurlanda ekki borið vopn hver á aðra. Og árið 1856
er svo komið málum, að Óskar Sviakonungur mœlir hin eftirminnilegu orð:
,Jléðan í frá er styrjöld milli bræðraþjóðanna á Norðurlöndum óhugs-
andi.“
Á 19. öld hófst sigurganga norrænnar samvinnu, og sú ganga hefur
haldið áfram á 20. öld, enn markvissari og meiri að vöxtum. En fjarri
fer því, að það hafi verið óslitin sigurför. Braut hins norræna samstarfs
er vörðuð vonbrigðum og mistökum. Oft hafa góð mál strandað og
árekstrar orðið. Og því er það stundum, þegar slíkt kemur fyrir, að
hljóð heyrist úr horni hinna efagjörnu:
„Þarna sjáið þið norrœna samvinnu í verki! Ekkert annað en orða-
gjálfur og glasaglaumur!“
En eitt visnað tré má ekki skyggja á allan skóginn. Og % sársauka
vonbrigða út af einu og einu máli, mega menn ekki loka augunum fyrir
öllu því, sem áunnizt hefur og vel er gjört.
Ekki viljum við leysa upp Sameinuðu þjóðirnar, þó að þeim hafi ekki
tekizt að friða alla hina herskáu heimsbyggð.
Hið norræna samstarf er nú orðið svo viðtækt, að það nœr svo að
segja til allra sviða þjóðlifsins og allra þjóðfélagsstétta. Fá eru þau félög,
stéttarsamtök eða starfshópar, sem hafa ekki samband við hliðstœða
hópa annars staðar á Norðurlöndum.
Á sviði löggjafar, menningar- og skólamála, félagsmála, — alls staðar
gætir þessa norrœna samstarfs. I alþjóðlegum samtökum bera Norður-
lönd saman ráð stn og standa oftast sem einn maður. Það veitir þeim
meira en fimmfaldan styrk.
„Það er þetta þéttriðna net af þráðum vináttu og samstarfs um öll
Norðurlönd, sem Ijær norrænni samvinnu styrk, sem er einstakur i sinni
röð. I þessu er fólgin ástæðan til þess, að norrænu þjóðirnar hafa i friði
og eindrægni leyst gagnkvœm vandamál, sem á stundum hafa virzt tor-
leyzt.“
Svo mælti einn merkasti frömuður norrænnar samvinnu, Hans Hedtoft.
Það á að vera auðkenni og aðalsmark norrænnar samvinnu, að sá, sem
sterkari stöðu kann að hafa hverju sinni, neyti ekki aflsmunar, heldur
2