Norræn tíðindi - 01.12.1962, Síða 26

Norrœn tíðindi
1962
Samstarf norrænna neytendasamtaka
Á fundi Norðurlandaráðs 1957 var
samþykkt einróma að leggja það til við
ríkisstjórnirnar, að sett yrði á laggirn-
ar föst nefnd til að vinna að samstarfi
í rannsókn á neyzluvörum og fræðslu
til handa neytendum. Þegar sama ár var
nefnd þessi skipuð, og hefur hún starf-
að síðan með aðild allra Norðurlanda
nema íslands. Neytendasamtökin hér
á landi eru þó sem slík hin elztu á Norð-
urlöndum og hin þriðju elztu í heimi.
Þetta kann að hljóma undarlega, en
neytendahreyfingin á ekki langa sögu
að baki, en hið harla merkilega er, að
snemma á næsta ári eru tíu ár liðin frá
stofnun þeirra hér á landi. Þess ber
vissulega að gæta, að hér er átt við
hrein neytendasjónarmið — samtök og
stofnanir, sem einungis vinna að hags-
munum neytenda almennt og þeirra sem
einstaklinga, en hafa engan annan
rekstur með höndum, hvorki kaup eða
sölu — enga verzlun.
Neytendasamtökunum fannst tími til
kominn, að ísland yrði aðili að hinni
norrænu samstarfsnefnd, sem stofnuð
var fyrir 5 árum, og báru fram tilmæli
um það við íslenzk stjórnarvöld í s.l.
mánuði. Þeim óskum var þannig tekið,
að ástæða er til þess að fagna afstöðu
ríkisstjórnarinnar og þá sérstaklega
viðskiptamálaráðherra, sem mál þetta
heyrir fyrst og fremst undir.
Hin norræna samstarfsnefnd um
neytendamálefni hélt fund í Kaup-
mannahöfn dagana 15. og 16. nóvem-
ber s.l. og hafði undirritaður þann
heiður að vera fulltrúi Islands á þeim
fundi. Setningu fundarins var sjón-
varpað, og var fulltrúa Islands sýndur
sá sómi að vera skipað til sætis við hlið
innanríkisráðherra Dana, sem hélt að-
alræðuna við setningu fundarins. I sjón-
varpsútsendingunni voru því gerð sér-
stök skil, að nú væri ísland orðinn form-
legur aðili að þess unorræna samstarfi.
Komum svo að því, sem ávallt er um
spurt: Hvert gagn hefur slíkt norrænt
samstarf ? I fyrsta lagi vil ég geta þess,
að þær neytendastofnanir, sem óbeint
eiga aðild að nefndinni, hafa um árabil
veitt Neytendasamtökunum og íslenzk-
um neytendum margvíslega aðstoð og
leiðbeiningar. Niðurstöður rannsókna
þeirra og athugana, sem við höfum tal-
ið, að íslenzkum neytendum mættu að
gagni koma, höfum við getað birt í leið-
beiningabæklingum Neytendasamtak-
anna með sérstöku og góðfúslegu leyfi
þeirra. En með aðild að nefndinni höf-
um við áhrif á það, hvað það er, sem
sérstaklega er tekið fyrir, og reynt er
sem mest að samræma rannsóknir og
athuganir á Norðurlöndum, þannig að
starfskraftar nýtist sem bezt og árang-
ur verði sem mestur. Á sviði rannsókna
höfum við veikasta aðstöðu, þar sem
þær eru yfirleitt kostnaðarsamar og oft
algjörlega óframkvæmanlegar hér á
landi af þeirri ástæðu og oft tæknileg-
um einnig. En sjónarmið neytandans er
í heild sinni hið sama, hvar sem hann
er, — það er afstaða hans gagnvart því,
sem hann getur keypt eða hann verður
að kaupa. Það er staða hans sem neyt-
anda, kaupanda vöru og þjcnustu. Það
er réttur hans. Hvernig skal hann sótt-
ur og varinn? Og á því sviði höfum við
ýmislegt til málanna að leggja, og þar
höfum við á ýmsum sviðum meiri
24