Fréttablaðið - 03.09.2022, Side 82

Íslendingar eru mjög
góðir í jarðarförum.
Stefán Pálsson, sagnfræðingur
Til að birta andláts-, útfarar- eða
þakkartilkynningar í Fréttablaðinu þarf að senda
tölvupóst á timamot@frettabladid.is
eða hringja í síma 550 5055 .
Vesturhlíð 2 | Fossvogi | s. 551 1266 | utfor@utfor.is | utfor.is
VIÐ ÞJÓNUM ALLAN SÓLARHRINGINN
Útfararþjónusta í yfir 70 ár
Við tökum vel á móti ástvinum
í hlýlegu og fallegu umhverfi
Eyrartröð 16, 220 Hafnarrði
sími: 537-1029, www.bergsteinar.is
Eyrartröð 16
220 Hafnarrði
Opið kl. 11-16 virka daga
FALLEGIR LEGSTEINAR
Hefðbundin áletrun og uppsetning
á höfuðborgarsvæðinu
á legsteini er innifalið
Sólarhringsvakt: 581 3300 & 565 5892
Komum til aðstandenda og ræðum skipulag sé þess óskað
Sverrir Einarsson
S: 896 8242
Jón G. Bjarnason
S: 793 4455Jóhanna Eiríksdóttir
Sverrir Einarsson
„Markmið okkar er að veita trausta og persónulega þjónustu.
Aðstandendur geta leitað til okkar hvenær sólarhrings sem er.
Útfararstjóri er tilbúinn að koma heim til aðstandenda og aðstoða við
undirbúning útfarar sé þess óskað. Við erum aðstandendum innan
handar um alla þá þætti er hafa ber í huga er andlát verður. Allt það
er viðkemur útför munum við ábyrgjast að sé gert í fullu samráði og
trúnaði við aðstandendur.“
Alúð • Virðing • Traust
Áratuga reynsla
S u ð u r h l í ð 3 5 , F o s s v o g i
w w w. u t f o r i n . i s
u t f o r i n @ u t f o r i n . i s
SÍMAR: 581 3300 • 896 8242 • SÓLARHRINGSVAKT
A5 dreyfispjald 2012 22.11.2012 20:13 Page 1
Sverrir Einarsson
„Markmið okkar er að veita trausta og persónulega þjónustu.
Aðstandendur geta leitað til okkar hvenær sólarhrings sem er.
Útfararstjóri er tilbúinn að koma heim til aðstandenda og aðstoða við
undirbúning útfarar sé þess óskað. Við erum aðstandendum innan
handar um alla þá þætti er hafa ber í huga er andlát verður. Allt það
er viðkemur útför munum við ábyrgjast að sé gert í fullu samráði og
trúnaði við aðstandendur.“
Alúð • Virðing • Traust
Áratuga reynsla
S u ð u r h l í ð 3 5 , F o s s v o g i
w w w. u t f o r i n . i s
u t f o r i n @ u t f o r i n . i s
SÍMAR: 581 3300 • 896 8242 • SÓLARHRINGSVAKT
A5 dreyfispjald 2012 22.11.2012 20:13 Page 1
Sverrir Einarsson
„Markmið okkar er að veita trausta og persónulega þjónustu.
Aðstandendur geta leitað til okkar hvenær sólarhrings sem er.
Útfararstjóri er tilbúinn að koma heim til aðstandenda og aðstoða við
undirbúning útfarar sé þess óskað. Við erum aðstandendum innan
handar um alla þá þætti er hafa ber í huga er andlát verður. Allt það
er viðkemur útför munum við ábyrgjast að sé gert í fullu samráði og
trúnaði við aðstandendur.“
Alúð • Virðing • Traust
Áratuga reynsla
S u ð u r h l í ð 3 5 , F o s s v o g i
w w w. u t f o r i n . i s
u t f o r i n @ u t f o r i n . i s
SÍMAR: 581 3300 • 896 8242 • SÓLARHRINGSVAKT
A5 dreyfispjald 2012 22.11.2012 20:13 Page 1
Sverrir Einarsson
„Markmið okkar er að veita trausta og persónulega þjónustu.
Aðstandendur geta leitað til okkar hvenær sólarhrings sem er.
Útfararstjóri er tilbúinn að koma heim til aðstandenda og aðstoða við
undirbúning útfarar sé þess óskað. Við erum aðstandendum innan
handar um alla þá þætti er hafa ber í huga er andlát verður. Allt það
er viðkemur útför munum við ábyrgjast að sé gert í fullu samráði og
trúnaði við aðstandendur.“
Alúð • Virðing • Traust
Áratuga reynsla
S u ð u r h l í ð 3 5 , F o s s v o g i
w w w. u t f o r i n . i s
u t f o r i n @ u t f o r i n . i s
SÍMAR: 581 3300 • 896 8242 • SÓLARHRINGSVAKT
A5 dreyfispjald 2012 22.11.2012 20:13 Page 1
Sverrir Einarsson
„Markmið okkar er að veita trausta og persónulega þjónustu.
Aðstandendur geta leitað til okkar hvenær sólarhrings sem er.
Útfararstjóri er tilbúinn að koma heim til aðstandenda og aðstoða við
undirbúning útfarar sé þess óskað. Við erum aðstandendum innan
handar um alla þá þætti er hafa ber í huga er andlát verður. Allt það
er viðkemur útför munum við ábyrgjast að sé gert í fullu samráði og
trúnaði við aðstandendur.“
Alúð • Virðing • Traust
Áratuga reynsla
S u ð u r h l í ð 3 5 , F o s s v o g i
w w w. u t f o r i n . i s
u t f o r i n @ u t f o r i n . i s
SÍMAR: 581 3300 • 896 8242 • SÓLARHRINGSVAKT
A5 dreyfispjald 2012 22.11.2012 20:13 Page 1
Sverrir Einarsson
„Markmið okkar er að veita trausta og persónulega þjónustu.
Aðstandendur geta leitað til okkar hvenær sólarhrings sem er.
Útfararstjóri er tilbúinn að koma heim til aðstandenda og aðstoða við
undirbúning útfarar sé þess óskað. Við erum aðstandendum innan
handar um alla þá þætti er hafa ber í huga er andlát verður. Allt það
er viðkemur útför munum við ábyrgjast að sé gert í fullu samráði og
trúnaði við aðstandendur.“
Alúð • Virðing • Traust
Áratuga reynsla
S u ð u r h l í ð 3 5 , F o s s v o g i
w w w. u t f o r i n . i s
u t f o r i n @ u t f o r i n . i s
SÍMAR: 581 3300 • 896 8242 • SÓLARHRINGSVAKT
A5 dreyfispjald 2012 22.11.2012 20:13 Page 1
Sverrir Einarsson
„Markmið okkar er að veita trausta og persónulega þjónustu.
Aðstandendur geta leitað til okkar hvenær sólarhrings sem er.
Útfararstjóri er tilbúinn að koma heim til aðstandenda og aðstoða við
undirbúning útfarar sé þess óskað. Við erum aðstandendum innan
handar um alla þá þætti er hafa ber í huga er andlát verður. Allt það
er viðkemur útför munum við ábyrgjast að sé gert í fullu samráði og
trúnaði við aðstandendur.“
Alúð • Virðing • Traust
Áratuga reynsla
S u ð u r h l í ð 3 5 , F o s s v o g i
w w w. u t f o r i n . i s
u t f o r i n @ u t f o r i n . i s
SÍMAR: 581 3300 • 896 8242 • SÓLARHRINGSVAKT
A5 dreyfispjald 2012 22.11.2012 20:13 Page 1
Sverrir Einarsson
„Markmið okkar er að veita trausta og persónulega þjónustu.
Aðstandendur geta leitað til okkar hvenær sólarhrings sem er.
Útfararstjóri er tilbúinn að koma heim til aðstandenda og aðstoða við
undirbúning útfarar sé þess óskað. Við erum aðstandendum innan
handar um alla þá þætti er hafa ber í huga er andlát verður. Allt það
er viðkemur útför munum við ábyrgjast að sé gert í fullu samráði og
trúnaði við aðstandendur.“
Alúð • Virðing • Traust
Áratuga reynsla
S u ð u r h l í ð 3 5 , F o s s v o g i
w w w. u t f o r i n . i s
u t f o r i n @ u t f o r i n . i s
SÍMAR: 581 3300 • 896 8242 • SÓLARHRINGSVAKT
A5 dreyfispjald 2012 22.11.2012 20:13 Page 1
ÚTFARARSTOFA ÍSLANDS
www.utforin.is w Auðbrekku 1, Kópavogi
Sverrir Einarsson
„Markmið okkar er að veita trausta og persónulega þjónustu.
Aðstandendur geta leitað til okkar hvenær sólarhrings sem er.
Útfararstjóri er tilbúinn að koma heim til aðstandenda og aðstoða við
undirbúning útfarar sé þess óskað. Við erum aðstandendum innan
handar um alla þá þætti er hafa ber í huga er andlát verður. Allt það
er viðkemur útför munum við ábyrgjast að sé gert í fullu samráði og
trúnaði við aðstandendur.“
Alúð • Virðing • Traust
Áratuga reynsla
S u ð u r h l í ð 3 5 , F o s s v o g i
w w w. u t f o r i n . i s
u t f o r i n @ u t f o r i n . i s
SÍMAR: 581 3300 • 896 8242 • SÓLARHRINGSVAKT
A5 dreyfispjald 2012 22.11.2012 20:13 Page 1
Sverrir Einarsson
„Markmið okkar er að veita trausta og persónulega þjónustu.
Aðstandendur geta leitað til okkar hvenær sólarhrings sem er.
Útfararstjóri er tilbúinn að koma heim til aðstandenda og aðstoða við
undirbúning útfarar sé þess óskað. Við erum aðstandendum innan
handar um alla þá þætti er hafa ber í huga er andlát verður. Allt það
er viðkemur útför munum við ábyrgjast að sé gert í fullu samráði og
trúnaði við aðstandendur.“
Alúð • Virðing • Traust
Áratuga reynsla
S u ð u r h l í ð 3 5 , F o s s v o g i
w w w. u t f o r i n . i s
u t f o r i n @ u t f o r i n . i s
SÍMAR: 581 3300 • 896 8242 • SÓLARHRINGSVAKT
A5 dreyfispjald 2012 22.11.2012 20:13 Page 1
Sverrir Einarsson
„Markmið okkar er að veita trausta og persónulega þjónustu.
Aðstandendur geta leitað til okkar hvenær sólarhrings sem er.
Útfararstjóri er tilbúinn að koma heim til aðstandenda og aðstoða við
undirbúning útfarar sé þess óskað. Við erum aðstandendum innan
handar um alla þá þætti er hafa ber í huga er andlát verður. Allt það
er viðkem r útför munum við ábyrgjast að sé gert í fullu samráði og
trúnaði við aðstandendur.“
Alúð • Virðing • Traust
Áratuga reynsla
S u ð u r h l í ð 3 5 , F o s s v o g i
w w w. u t f o r i n . i s
u t f o r i n @ u t f o r i n . i s
SÍMAR: 581 3300 • 896 8242 • SÓLARHRINGSVAKT
A5 dreyfispjald 2012 22.11.2012 20:13 Page 1
Sverrir Einarsson
„Markmið okkar er að veita trausta og persónulega þjónustu.
Aðstandendur geta leitað til okkar hvenær sólarhrings sem er.
Útfararstjóri er tilbúinn að koma heim til aðstandenda og aðstoða við
undirbúning útfarar sé þess óskað. Við erum aðstandendum innan
handar um alla þá þætti er hafa ber í huga er andlát verður. Allt það
er viðkemur útför munum við ábyrgjast að sé gert í fullu samráði og
trúnaði við aðstandendur.“
Alúð • Virðing • Traust
Áratuga reynsla
S u ð u r h l í ð 3 5 , F o s s v o g i
w w w. u t f o r i n . i s
u t f o r i n @ u t f o r i n . i s
SÍMAR: 581 3300 • 896 8242 • SÓLARHRINGSVAKT
A5 dreyfispjald 2012 22.11.2012 20:13 Page 1
Sverrir Einarsson
„Markmið okkar er að veita trausta og persónulega þjónustu.
Aðstandendur geta leitað til okkar hvenær sólarhring sem er.
Útfararstjóri er tilbúinn að koma heim til aðstandenda og aðstoða við
undirbúning útfarar sé þess óskað. Við erum aðstandendum i nan
handar um alla þá þætti er hafa ber í huga er andlát verður. Allt það
er viðkem r útför munum við ábyrgjast að sé gert í fullu samráði og
trúnaði við aðstandendur.“
Alúð • Virðing • Traust
Áratuga reynsla
S u ð u r h l í ð 3 5 , F o s s v o g i
w w w. u t f o r i n . i s
u t f o r i n @ u t f o r i n . i s
SÍMAR: 581 3300 • 896 8242 • SÓLARHRINGSVAKT
A5 dreyfispjald 2012 22.11.2012 20:13 Page 1
Sverrir Einarsson
„Markmið okkar er að veita trausta og persónulega þjónustu.
Aðstandendur geta leitað til okkar hvenær sólarhring sem er.
Útfararstjóri er tilbúinn að koma heim til aðstandenda og aðstoða við
undirbúning útfarar sé þess óskað. Við erum aðstandendum i nan
handar um alla þá þætti er hafa ber í huga er andlát verður. Allt það
er viðkemur útför munum við ábyrgjast að sé gert í fullu samráði og
trúnaði við aðstandendur.“
Alúð • Virðing • Traust
Áratuga reynsla
S u ð u r h l í ð 3 5 , F o s s v o g i
w w w. u t f o r i n . i s
u t f o r i n @ u t f o r i n . i s
SÍMAR: 581 3300 • 896 8242 • SÓLARHRINGSVAKT
A5 dreyfispjald 2012 22.11.2012 20:13 Page 1
Sverrir Einarsson
„Markmið okkar er að veit trausta og persónulega þjónustu.
Aðstandendur geta leitað til okkar hv nær sólarhring sem er.
Útfararstjóri er tilbúin að koma heim til a standenda og aðstoða við
undirbúning útfarar sé þess óskað. V ð erum aðstandendum i nan
handar um alla þá þætti er hafa ber í hug er andlát verður. Allt það
er kemur ú för munum við ábyrgjast að sé gert í fullu samráði og
trúnaði við aðstandendur.“
Alúð • Virðing • Traust
Áratuga reynsla
S u ð u r h l í ð 3 5 , F o s s v o g i
w w w. u t f o r i n . i s
u t f o r i n @ u t f o r i n . i s
SÍMAR: 581 3300 • 896 8242 • SÓLARHRINGSVAKT
A5 dreyfispjald 2012 22.1 .2012 20:13 Page 1
Sverrir Einarsson
„Markmið okkar er að veit trausta og persónulega þjónustu.
Aðstandendur geta leitað til okkar hv nær sólarhring sem er.
Útfararstjóri er tilbúin að koma heim til a standenda og aðstoða við
undirbúning útfarar sé þess óskað. V ð erum aðstandendum i nan
handar um alla þá þætti er hafa ber í hug er andlát verður. Allt það
er kemur ú för munum við ábyrgjast að sé gert í fullu samráði og
trúnaði við aðstandendur.“
Alúð • Virðing • Traust
Áratuga reynsla
S u ð u r h l í ð 3 5 , F o s s v o g i
w w w. u t f o r i n . i s
u t f o r i n @ u t f o r i n . i s
SÍMAR: 581 3300 • 896 8242 • SÓLARHRINGSVAKT
A5 dreyfispjald 2012 22.1 .2012 20:13 Page 1
ÚTFARARSTOFA HAFNARFJARÐAR
www.utfararstofa.is w Dofrahellu 9b, Hafnarfirði
Flatahrauni 5a, Hafnarfirði • Sími 565 5892 • Fax 565 5891
ÞAÐ SEM HAFA BER Í HUGA
VARÐANDI ANDLÁT OG ÚTFÖR
UtfararstHafn bae 2007 11.7.2007 13:29 Page 1
Flatahrauni 5a, Hafnarfirði • Sími 565 5892 • Fax 565 5891
ÞAÐ SEM HAFA BER Í HUGA
VARÐANDI ANDLÁT OG ÚTFÖR
UtfararstHafn bae 2007 11.7.2007 13:29 Page 1
Elskuleg systir okkar,
mágkona og frænka,
Aðalbjörg J. Hólmsteinsdóttir
hússtjórnarkennari,
Háaleitisbraut 26,
lést á Skjóli þann 29. ágúst sl.
Útför hennar fer fram frá Raufarhafnar-
kirkju, laugardaginn 10. september, kl. 14.
Sérstakar þakkir færum við þeim, sem önnuðust hana
síðustu ár hennar, fyrir hlýhug og góða umönnun.
Arndís S. Hólmsteinsdóttir Karl Jónsson
Gunnar Þór Hólmsteinsson
Baldur Hólmsteinsson Sigrún Guðnadóttir
Edda Kjartansdóttir
systkinabörn og aðrir aðstandendur.
Ástkær eiginmaður minn,
faðir, afi og langafi,
Hafsteinn Jensson
lést 19. ágúst síðastliðinn.
Jarðarför hefur farið fram í Taílandi.
Jamroon Yuchangkoon
Sigurjón Baldur Hafsteinsson
Jónína María Hafsteinsdóttir
Eyrún Ír Hafsteinsdóttir
Íris Ósk Hafsteinsdóttir
Sandra Kristína Jónsdóttir
og barnabörn.
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir,
amma og langamma,
Lovísa Tómasdóttir
lést á hjúkrunarheimilinu Sunnuhlíð
sunnudaginn 14. ágúst.
Fjölskyldan þakkar starfsfólki
Sunnuhlíðar fyrir góða umönnun.
Útförin hefur farið fram.
Karitas Ívarsdóttir Árni Harðarson
Aldís Ívarsdóttir
Guðmundur Birkir Ívarsson
Líney Björk Ívarsdóttir
barnabörn og barnabarnabörn.
Fossvogskirkjugarður býður upp
á sögugöngu um helgina í tilefni
af 90 ára afmæli garðsins. Stefán
Pálsson mun sjá um gönguna.
arnartomas@frettabladid.is
Í gær voru liðin níutíu ár frá því að Foss-
vogskirkjugarður var tekinn í notkun. Þá
voru Gunnar Hinriksson vefari og Ólaf-
ur Þorkelsson, barn á sjöunda ári, lagðir
til hinstu hvílu í garðinum. Útförin frá
Dómkirkjunni var fjölmenn og lagði
mikill fjöldi fólks leið sína að garðinum
til að verða vitni að fyrstu jarðarförinni.
Á eftir tveimur líkvögnum fylgdu hátt í
fimmtíu bílar.
Í tilefni af stórafmæli garðsins verður
boðið upp á sögugöngu sunnudaginn 4.
september þar sem Stefán Pálsson sagn-
fræðingur mun leiða gesti um garðinn
og greina frá sögu hans í stórum drátt-
um. Stefáni innan handar verða reyndir
starfsmenn garðsins sem þekkja til
gróðurfars og skipulags hans – og ekki
veitir af.
Sýningargluggi í ræktunarsögu
„Kirkjugarðarnir okkar skipta afskap-
lega miklu máli í ræktunarsögu lands-
ins,“ útskýrir Stefán. „Þetta eru kannski
fyrstu reitirnir sem eru virkilega girtir af
svo að búsmali getur ekki bara farið um
og látið éta allt sem plantað er.“
Í Fossvogskirkjugarði fóru aðstand-
endur, oft í óþökk kirkjugarðsins, að
gróðursetja tré og plöntur á leiði ástvina.
„Grenitrén þar eru komin upp úr öllu
valdi og eru einhver hæstu tré sem finn-
ast,“ segir Stefán og hlær. „Menn trúðu
ekki á þessum tíma að það væri hægt
að ná svona sprettu á tré á Íslandi yfir-
höfuð. Kirkjugarðarnir verða þannig
ákveðinn sýningargluggi og kennslu-
stofa á því hvað sé hægt að gera í rækt-
unarmálum.“
Íslendingar eru góðir í jarðarförum
Fossvogskirkjugarður hefur síðan orðið
vinsæll fyrir fólk sem sækir í útivist í fal-
legu og rólegu umhverfi. Þótt Stefán sé
sjálfur búsettur í Hlíðunum segist hann
ekki nýta sér garðinn jafnmikið og hann
ætti að gera.
„Það er pínu kómískt hvað garðurinn
er orðinn miðsvæðis í dag, því hann var
náttúrlega út úr öllu þegar hann var
tekinn í notkun. Margir kvörtuðu sáran
yfir því að hann væri lengst úti í sveit,“
útskýrir Stefán en segir það á vissan hátt
með ráðum gert. „Menn horfðu til þess
að greftrunarsiðirnir með kirkjugarð-
inum við Suðurgötu, þar sem hersingin
gekk frá Dómkirkjunni og upp í garð –
þetta var bara sprungið. Reykjavík var
orðin svo stór.“
Þannig sáu stjórnendur kirkjugarðs-
og safnaðarmálanna fyrir sér að það
yrði ákveðið rof í þeirri hefð með því
að fara lengra í burt. Þar myndi þorri
fólks kveðja hinn látna við kirkjudyr en
smærri og persónulegri hópur myndi
svo fara til greftrunar.
„Fossvogskirkjugarður var í raun
frekar módernísk tilraun til að einfalda
utanumhald útfara sem stjórnendum
þóttu of f lóknar og kostnaðarsamar,“
segir Stefán. „Eftir að Fossvogskirkja
er tekin í notkun eftir stríð sáu menn
hreinlega fyrir sér að til þess að gera
hlutina enn minni og hagkvæmari
mætti spila tónlist og söng af segul-
böndum.“
Þær tilraunir gengu ekki eftir enda er
fólk hefðafast þegar kemur að rótgrón-
um siðum, sér í lagi jafn veigamikla siði
og útfarir eru.
„Íslendingar eru mjög góðir í jarðar-
förum. Við mætum lítið í kirkju, en
þegar það eru jarðarfarir þá erum við
alveg á útopnu.“
Plássfrekir gestir
Þá stefnir Stefán á að koma inn á aðra
hluti tengda kirkjugarðinum á borð við
einstaklingshyggju Íslendinga.
„Íslendingar eru einstaklingshyggju-
fólk, bókstaf lega fram yfir gröf og
dauða,“ segir Stefán. „Menn vildu alltaf
steypa kanta utan um sinn grafreit, sem
er bæði plássfrekt og kostnaðarsamt.
Það var erfitt að koma sláttutækjum að
svo menn voru að hér fram eftir öllu að
slá meira og minna allan garðinn með
orfi og ljá, þar til þetta var bannað á
sjöunda áratugnum.“ n
N tí f á fyrstu greftrun
Frá Fossvogskirkjugarði 2. september 1932. Mikill fjöldi tók þátt í þessari fyrstu líkfylgd í garðinn sem teygði sig frá Laufásvegi upp
undir Þóroddsstaði í Öskjuhlíð með hátt í 50 bíl . MYND/ÞJÓÐMINJASAFN ÍSLANDS
Stefán Pálsson, sagnfræðingur
42 Tímamót 3. september 2022 LAUGARDAGURFRÉTTABLAÐIÐTÍMAMÓT FRÉTTABLAÐIÐ 3. september 2022 LAUGARDAGUR