Fréttablaðið - 09.11.2022, Blaðsíða 26

Krakkar eru miklu
klárari heldur en við
viljum að þau séu. Við
megum ekki gleyma
því, jafnvel þegar
kemur að jafn erfiðu
umfjöllunarefni og
dauðinn er.
Sýningarsalur - Draghálsi 4 - 110 Reykjavík - Sími: 535 1300 - verslun@verslun.is
Uppþvottavélar
fyrir allar stærðir eldhúsa
Ta
kt
ik
5
79
2
#
Aristarco Undirborðs
uppþvottavél AF50.35
DP DDE V400
Ytra mál:
BxDxH: 57,2 x 63,0 x
81,4
Stærð á körfu 45 x 45
cm
Tveir þvottaspaðar
efst og neðst
Innbyggður skammtari
fyrir gljáa - Heit skolun
Vatnsmagn 18 ltr
Aristarco
Hood uppþvottavél WH720
Stærðir BxDxH: 76,0 x 79,0 x 149 x 196
cm
Stærð á körfu 50 x 50 cm
Rafeindastýring
Innbyggður tilbúinn vatnstankur
Sjálfvirkur skammtari fyrir þvottaefni og
gljáa - Heit skolun
Vatnsmagn 18 ltr - Hurðaop 30,5 cm
Sjálfvirkt start/Stopp í loki
760
1969
442
tsh@frettabladid.is
Norræna húsið stendur fyrir pall-
borðsumræðum um föðurhlut-
verkið í barnabókmenntum næst-
komandi sunnudag, 13. nóvember,
í tilefni feðradagsins.
„Þegar sögur Gunillu Bergström
um Einar Áskel og einstæða pabba
hans komu fyrst út árið 1972 sýndu
þær aðra föðurímynd en vant var,
föður sem var nálægur og ögraði
kynjahlutverkum sjöunda áratug-
arins. Hér var pabbinn aðal og eini
umönnunaraðilinn í lífi barnsins.
Í tilefni af feðradeginum 13. nóv-
ember og nýrri sýningu Norræna
hússins í barnabókasafninu Til
hamingju Alfie Atkins! ætlum við
líka að fagna pabba Einars Áskels,“
segir í viðburðar-
lýsingu.
Föðurhlutverkið í
barnabókmenntum
Fjallað verður um föður Einars
Áskels á málstofunni.
MYND/GUNILLA BERGSTRÖM
Í pallborðsumræðunum verður
rætt um föður Einars Áskels og
aðrar ólíkar birtingarmyndir feðra
í barnabókmenntum. Sjónum
verður beint að hlutverki föðurins
sem hefur breyst mikið í barnabók-
menntum á síðustu fimmtíu árum.
Þá munu þátttakendur einnig ræða
viðhorf sín til föðurhlutverksins,
þar á meðal breytingar, vankanta
og staðalmyndir, bæði frá faglegu og
persónulegu sjónarhorni sem feður.
Viðburðurinn fer fram á ensku
á milli 20 og 21. Fundarstjóri er
Camilla Ringkjøbing Jensen, cand.
mag. í barnabókmenntum, fjöl-
miðlun og menningu og starfsnemi
Norræna hússins.
Þátttakendur í pallborði eru
Björn Grétar Baldursson, f lugum-
ferðarstjóri á Akureyri, Sverrir
Norland rithöf-
undur, Watse
S y b e s m a ,
eðlisfræðing-
ur og rithöf-
undur frá Hollandi, og
Markús Már Efraím, rit-
höfundur og kennari. n
Drengurinn með ljáinn er
þrítugasta bók Ævars Þórs
Benediktssonar. Hann hefur
sett Þín eigin-bókaflokkinn í
pásu og skrifar í stað þess ung-
mennabók um dauða og missi.
tsh@frettabladid.is
Ævar Þór Benediktsson, rithöf-
undur og leikari, sendi á dögunum
frá sér sína 30. bók sem ber titilinn
Drengurinn með ljáinn. Tólf ár eru
síðan Ævar hóf rithöfundarferilinn
með útgáfu fyrstu bókar sinnar, Stór-
kostlegt líf herra Rósar, árið 2010.
„Ég er mjög ánægður með að það
lendi akkúrat þannig að það sé jóla-
bókin sem fái að vera þrítugasta
bókin. Þetta fær mann til að líta til
baka. Það vildi til dæmis enginn
gefa út fyrstu bókina mína, þannig
að ég þurfti að gefa hana út sjálfur
og lærði brjálæðislega mikið af því,“
segir Ævar.
Ljóst er að Ævar er mjög afkasta-
mikill höfundur en á þessu ári hefur
hann gefið út þrjár bækur, hina
áðurnefndu Drenginn með ljáinn,
hrollvekjuna Skólaslit og léttlestrar-
bókina Þín eigin saga: Sæskrímsli.
Hann segir viðbrögð lesenda vera
það skemmtilegasta við rithöf-
undarstarfið.
„Ég myndi aldrei hafa tækifæri
til að gefa út svona margar bækur
nema af því að viðbrögðin hafa
verið þannig að krakkarnir vilja
meira, sem er náttúrlega bara æðis-
legt. Þetta er líka hvatning fyrir mig
til að halda áfram og reyna að gera
enn betur, finna enn fleiri leiðir til
að leika mér með bókarformið.“
Hársbreidd frá dauðanum
Drengurinn með ljáinn fjallar um
dauðann og segir frá stráknum Halli
sem lendir hársbreidd frá dauð-
anum og upplifir í kjölfarið dular-
fulla hluti.
„Þetta er barna- og ungmenna-
bók um dauðann og allar þær til-
finningar sem fylgja honum. Hvað
sorg getur verið erfið en líka falleg
og flókin á sama tíma. Eftir að aðal-
persónan Hallur verður næstum því
fyrir bíl kemst hann að því að sumir
þeirra sem deyja næstum því verða
næmari í nokkra daga á eftir. Hann
er í kjölfarið gerður að drengnum
með ljáinn og þarf að aðstoða fólk
sem raunverulega deyr við að kom-
ast á sinn loka-áfangastað, hver sem
hann kann að vera,“ segir Ævar.
Hvernig er að skrifa um dauðann
fyrir börn?
„Ég lagðist í rannsóknarvinnu um
hvernig ætti að tækla þetta, enda
dauðinn málefni sem þarf að vanda
sig við. Besta ráðið sem ég rakst á,
sem er líka sama nálgun og ég var
með þegar ég var að gera þættina
um Ævar vísindamann, er að segja
satt frá. Treysta krökkunum. Ég
var líka mjög meðvitað að passa
að tengja allt tal um dauðann ekk-
ert inn í trúarbrögð eða neitt slíkt,
heldur miklu frekar skoða tilfinn-
ingarnar sem tengjast dauðanum og
því að missa einhvern. Mig langaði
að nálgast viðfangsefnið af virðingu
en það er mikill húmor, spenna og
smá hrollur þarna inni á milli líka.“
Lífið getur endað hvenær sem er
Mörgum finnst mjög óþægilegt að
ræða dauðann en Ævar segir að það
þurfi alls ekkert að hlífa börnum við
þessu umfjöllunarefni.
„Krakkar eru miklu klárari
heldur en við viljum að þau séu.
Við megum ekki gleyma því, jafn-
vel þegar kemur að jafn erfiðu
umfjöllunarefni og dauðinn er. Þá
eru þau líka oft á tíðum að ganga í
gegnum það nákvæmlega sama og
við fullorðna fólkið og þess vegna er
svo mikilvægt að tala um hlutina.“
Í Drengnum með ljáinn leikur
Ævar sér með bókmenntaform
unglingabóka en hver kafli heitir
eitthvað „dauðans“ og endar í miðri
setningu.
„Hver kafli getur endað hvenær
sem er, því lífið getur endað hvenær
sem er. Þetta er hrá bók um hráar
tilfinningar. Allt í sambandi við
dauðann er svo ótrúlega mismun-
andi eftir fólki og hver og einn upp-
lifir það á sinn hátt. Hvernig ég leik
mér með formið í bókinni er mín
leið til að nálgast það,“ segir Ævar.
Myndlýst af bróður Ævars
Bókin er ríkulega myndlýst af bróð-
ur Ævars, Sigurjóni Líndal Bene-
diktssyni, sem er 18 ára nemandi í
myndlist við Verkmenntaskólann
á Akureyri. Að sögn Ævars er ekki
algengt að ungmennabækur séu
myndlýstar.
„Jónsi bróðir gaf mér kolamynd
sem hann teiknaði í jólagjöf fyrir
nokkrum árum og ég man að ég
opnaði pakkann og hugsaði: „Við
erum að fara að gera bók saman,
ég þarf bara að finna réttu söguna.“
Alltaf þegar ég var búinn að skrifa
kafla fékk hann þá senda og bjó svo
til hvert listaverkið á fætur öðru.
Aðalpersóna bókarinnar elskar
að krota í skólabækurnar sínar og
það var svolítið pælingin með upp-
setningunni, að þetta væri bók sem
hefði komið einstaklega snyrtileg úr
prentsmiðjunni og svo hefði einhver
komist í hana og byrjað að teikna.
Þetta gefur henni mjög skemmti-
lega áferð og hjálpar til að gera hana
ólíka öllum öðrum bókum sem ég
hef hingað til skrifað,“ segir Ævar.
Útgáfu bókarinnar Drengurinn
með ljáinn verður fagnað í Nexus
sunnudaginn 13. nóvember klukk-
an 14.00. n
Sjá nánar á frettabladid.is
Ævar Þór Benediktsson er mjög afkastamikill höfundur en á þessu ári hefur hann sent frá sér þrjár bækur, Drenginn
með ljáinn, Skólaslit og léttlestrarbókina Þín eigin saga: Sæskrímsli. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON BRINK
Hrá bók
um hráar
tilfinningar
22 Menning 9. nóvember 2022 MIÐVIKUDAGURFRÉTTABLAÐIÐMENNING FRÉTTABLAÐIÐ 9. nóvember 2022 MIÐVIKUDAGUR