Fréttablaðið - 12.11.2022, Blaðsíða 16

Sif
Sigmarsdóttir
n Mín skoðun
n Gunnar
ÚTGÁFUFÉLAG: Torg ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Helgi Magnússon FORSTJÓRI OG ÚTGEFANDI: Jón Þórisson RITSTJÓRI: Sigmundur Ernir Rúnarsson ser@frettabladid.is, AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Garðar Örn Úlfarsson gar@frettabladid.is
FRÉTTASTJÓRI: Aðalheiður Ámundadóttir adalheidur@frettabladid.is. Fréttablaðið kemur út í 80.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á
landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871 FRÉTTABLAÐIÐ Kalkofnsvegur 2, 101 Reykjavík Sími: 550 5000, ritstjorn@frettabladid.is
VEFSTJÓRI: Einar Þór Sigurðsson einarthor@frettabladid.is, MARKAÐURINN: Guðmundur Gunnarsson ggunnars@frettabladid.is, HELGARBLAÐ: Björk Eiðsdóttir bjork@frettabladid.is MENNING: Þorvaldur S. Helgason
tsh@frettabladid.is ÍÞRÓTTIR: Hörður Snævar Jónsson hoddi@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Anton Brink anton@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
En þetta
er myndin
af okkur,
sú nýjasta,
og sýnir
umfram
allt hvað
vald-
stjórnin
er tilbúin
að leggja á
lögreglu-
menn
þessa
lands svo
laganna
hljóðan
hafi fram-
gang.
Við blasir
að gestrisni
Íslendinga
var jafn-
skilyrt
og gæska
Hadrí-
anusar;
ekki voru
allir boðnir
velkomnir
með stelli.
Sigmundur Ernir
Rúnarsson
ser
@frettabladid.is
Sjálfvirkur
opnunarbúnaður og
snertilausir rofar frá
Þýsk gæðavara.
Snertilausir rofar
Skútuvogi 1h - Sími 585 8900
www.jarngler.is
Árið 2017 fannst við fornleifauppgröft í
Ísrael greiða. Greiðan er frá bronsöld og er
úr fílabeini. Í vikunni bárust fréttir af því
að áletrun hefði uppgötvast á greiðunni.
Ristan er nú elsta þekkta setning veraldar
sem rituð er með fyrsta stafrófi mannkyns.
Á greiðunni segir: „Megi þessi skögultönn
uppræta lýs í hári og skeggi.“
Árið 2008 fór ég á sýningu í Þjóðminja-
safni Bretlands sem situr enn í mér.
Sýningin fjallaði um rómverska keisarann
Hadríanus. Hadríanus ríkti frá árinu 117
til 138 og hefur löngum verið sagður einn
af „góðu keisurunum fimm“. Ekki þóttu
þó allir verðugir gæsku keisarans. Í einum
sýningarskápanna gat að líta eigur f lótta-
fólks sem flúið hafði vægðarlaus þjóðar-
morð Hadríanusar á gyðingum. Í felustað
fólksins fundust leðursandali, matardiskur
úr viði, spegill og húslykill.
Fornminjar eiga til að fanga kjarna
mannkyns, af l sem knýr okkur í dag og
knúði forfeður okkar á bronsöld sem og á
tímum Rómaveldis. Aflið er von.
Vonin um bættan hag er beinlínis áletruð
á gamla lúsakambinn. Hún skín úr slitnum
hæl sandalans sem spændist upp er eigand-
inn gekk um langan veg í leit að nýjum
samastað. Hún birtist í lyklinum sem von
um að fá einn dag að snúa aftur heim. Og
spegillinn. Fátt ber sterkari vott um lífsvon
en hégómagirnd frammi fyrir dauðanum.
Af jörðu ertu kominn
Eins og annar hver Íslendingur sem náð
hefur virðulegum aldri á ég í fórum mínum
forláta kaffistell. Ég hafði aldrei ráðgert að
eignast stell. Ekki frekar en að ég hafði ráð-
gert að þróa með mér hrukkur. En ekkert
fær stöðvað tímans þunga nið.
Stellið er úr hvítu postulíni frá Royal
Copenhagen, skreytt bláum blómum, og er
að íslenskum sið aðeins tekið fram þegar
góða gesti ber að garði. Undantekning varð
þó nýverið þegar uppreisnarandi greip
mig. Lífið er stutt. Hvers vegna ekki að nýta
hlutina. Ég hafði ekki fyrr lagt postulínið
á eldhúsborðið við hliðina á Cheerios
skálinni en lamandi tilvistarangist greip
mig. Sparistell er ein af þessum eigum sem
allf lestir Íslendingar skilja eftir sig. Hvað
yrði um stellið eftir mína daga? Ánafnaði
ég það afkomendum? Yrði það urðað ein-
hvers staðar?
Rúm vika er frá því að íslensk stjórn-
völd vísuðu af landi brott hópi f lóttafólks.
Meðal fólksins, sem kom frá löndum á borð
við Afganistan, Írak og Palestínu, voru
menntaskólastelpur og maður í hjólastól.
Hver afdrif fólksins eru vitum við ekki. En
þótt þau séu farin skilja þau eftir sig spor.
Eigur þeirra urðu nefnilega eftir á Íslandi;
símahleðslusnúra; fatnaður; hleðslutæki
fyrir hjólastólinn.
„Af jörðu ertu kominn.“ Í framtíð, löngu
eftir að við erum aftur að jörðu orðin,
munu leifar eigna okkar finnast sem
menjar um mannvist. Eftir Íslands þúsund
ár verða hvít postulínsbrot skreytt bláum
blómum jafnalgengur fundur við uppgröft
fornleifa og rómverskar leirskálar þykja
nú. Brotin munu segja sögu af gestrisinni
þjóð, þjóð sem bauð fólk velkomið með svo
miklum virktum að til þurfti þar til gert
sparistell. En svo, innan um postulínið,
finnst hleðslusnúra, fatnaður og hleðslu-
tæki fyrir hjólastól. Við blasir að gestrisni
Íslendinga var jafnskilyrt og gæska Hadrí-
anusar; ekki voru allir boðnir velkomnir
með stelli.
Daginn eftir brottf lutning f lóttamann-
anna fimmtán, var landsfundur Sjálfstæð-
isf lokksins settur. Á fundinum var klappað
fyrir dómsmálaráðherra Jóni Gunnarssyni
og viðbrögðum hans við „krefjandi stöðu í
hælisleitendamálum“. Dag þann þraut ekki
aðeins von fimmtán einstaklinga um betra
líf; dag þann varð íslensk gestrisni öll. n
Gestrisni og sparistell
Þjóðkunn eru ummæli ónefnds
manns frá því á árum áður þegar
Kárahnjúkavirkjun var í smíðum,
að hann gæti ekki samsinnt þeim
ummælum stjórnmálamanna sem
sætu að völdum að öræfin væru best komin
undir vatni.
Enn frægari er ádrepa annars manns í
miðri mótmælaöldunni gagnvart vega-
lagningu í Gálgahrauni á Álftanesi að hann
vildi ekki vera partur af þjóð sem handtekur
Ómar Ragnarsson.
Og nú hefur stór hluti þjóðarinnar gefið
enn eina umsögn sína í þessa veru, en hann
vill ekki taka þátt í samfélagi sem fangelsar
fatlaðan mann í skjóli nætur og hrifsar hann
úr hjólastól sínum áður en honum er troðið
inn í lögreglubíl – og situr auk þess um
flóttabörn í skólum þeirra.
En þetta er myndin af okkur, sú nýjasta,
og sýnir umfram allt hvað valdstjórnin er
tilbúin að leggja á lögreglumenn þessa lands
svo laganna hljóðan hafi framgang.
Í grunninn snýst þetta mál þó ekki um lög
og reglur. Það snýst um framkvæmdina. Og
öllu fremur um ómannúðlega framkomu
gagnvart fólki sem leitað hefur hér skjóls
vegna reglubundinna brota á mannrétt-
indum þess í heimalandinu.
Stórum hluta landsmanna sárnar hvernig
hér var haldið á málum. Og það sem meira
er, fólk skammast sín fyrir þessa mynd sem
situr eftir í kolli þess og mun ekki hverfa
þaðan á næstu árum. Hún birtir nefnilega
ekki handtöku, heldur lögregluræði og
of beldi. Fyrir það eru manneskjur þessa
lands að fyrirverða sig og bera kinnroða
fyrir.
Einna athyglisverðast – og ef til vill er eðli-
legra að segja, einna undarlegast – er að þessi
ljóta mynd úr núlíðandi Íslandssögu gerist á
valdatíma Vinstri grænna, án þess svo mikið
sem sá róttæki f lokkur, að sögn, taki sig
saman í andlitinu og fordæmi aðgerðirnar.
En það á bara að skoða þær, velta vöngum
yfir þeim, athuga hvort setja þurfi út á verk-
ferla, eins og það heitir á undanhaldinu í
þessu alvarlega máli.
Augljóst er að f lokknum er meira annt um
stjórnmálasamband sitt við Sjálfstæðisflokk-
inn en þau gömlu – og, að maður hélt, grónu
gildi sín, að mannúðin væri allri pólitík hans
hugumprúðari. Fyrir vikið birtist nú hin
myndin sem situr eftir í öllu þessu máli. En
það er myndin af forsætisráðherra landsins
sem er á f lótta í einu alvarlegasta úrlausnar-
efni sem þjóðir heimsins takast nú á við. n
Myndin af okkur
SKOÐUN FRÉTTABLAÐIÐ 12. nóvember 2022 LAUGARDAGUR