Leikhúsmál - 01.06.1950, Blaðsíða 49

Leikhúsmál
49
mörg aðdáanleg tækifæri til að setja þessa
frægu sögu Tolstoy’s á léreftið, og skapa
sanna mynd af lífi rússneska háaðalsins á
þeim tíma. Allt gat hjálpazt, að, kvikmynda-
og leikhústæknin með þennan svipmikla
harmleik að bakhjarli.
Það er eitthvað nýtt í hverri mynd, sem
gerð hefur verið áður í Hollywood, af Önnu
Kareninu. Hún hefur yerið gerð að því, sem
auglýsendur myndu kalla: „Ódauðleg Ástar-
saga“.'Fögur, misskilin kona fær ást á lag-
legum liðsforingja. Hún verður að velja á
milli hans og einkabarns síns. Með blæðandi
hjarta fórnar hún barninu fyrir elskhugann,
einungis til að uppgötva, að elskhuginn er
að yfirgefa hana og fara í herinn. Svo. fleygir
hún sér fyrir járnbrautarlestina.
Þannig lék Greta Garbo hlutverkið með
mikilfenglegri fegurð, göfgi og tilfinninga-
dýpt. Hún var töfrandi sem Anna, en kvik-
myndin var ekki Tölstoy. Korda kemst nær
Tolstoy. Julien Duviver, sem var leikstjóri,
hefur reynt, að nálgast þá þjóðfélagslegu
mynd, sem liggur til grundvallar fyrir harm-
leiknum Karenin. Handritið er vel gert, og
styðst mjög við heiðarlega rannsókn á veru-
leikanum.
Þó eru gallar myndarinnar að sumu leyti
handritinu að kenna, sumu leyti leikendum
og leikstjórn.
Gallar Önnu eru gerðir meira áberandi en
kostirnir, og það verður erfitt, að hafa samúð
með ungri konu, sem ekki aðeins yfirgefur
eiginmanninn,- heldur hlakkar og yfir óför-
um hans; tekur svo son mágkonu sinnar fyrir
elskhuga, er dálítið uppstökk, og fellur svo
í svörtustu sjálfsásakanir, þegar hún finnur
að hún hefur fallið í áliti hjá aðlinum, og
sem að lokum hrekur elskhugann frá sér
með stöðugu nöldri.
Vivien Leigh er mjög fögur sem Anna, en
henni tekst ekki áð blása verulegu lífi í per-
sónuna, annars er erfitt að sjá, hvernig hún
hefði getað orðið, sem þessi gáfaða, blíðlynda
aðalpersóna harmleiksins með betri leikstjórn.
Anna Tolstoy’s hefur mikla reisn, en frú
Leigh hefur ekkert nema dálitla persónu-
lega töfra.
Kieron Moore, sem leikur Wronski, er hvort
Til vinstri: Yngvi Thorkellsson með Ijósa-
og tjaldamenn leiksviðsins.
tveggja, of drengjalegur og óreyndur leikari
fyrir hlutverkið. — Erfitt er að skilja fyrir
hverju Anna gengst. Hann hefur ekki verið
nógu lengi á léreftinu. til að geta lært að út-
skýra skapgerðarhlutverk. Sumt má skrifa á
hans reikning, sumt á reikning leikstjórans,
Duviver’s, sem annaðhvort hefur ekki getað,
eða viljað hjálpa honum.
Undir slíkum kringumstæðum hefur það
verið auðvelt fyrir Ralph Richardson að gera
sig gildandi í myndinni, sem Karenin greifi,
þó að hlutverk hans sé illa skrifað. Hann
er látinn koma of seint inn í myndina, og
það nálgast algert hirðuleysi, hvernig skilið
er við hann löngu fyrir leikslok. En í þessum
stuttu atriðum, sem hann hefur til umráða,
tekst Richardson að draga upp í fáum, skýr-
um dráttum, ógnþrungna og hrífandi, djúpt
hugsaða persónu. Hann er ekki hinn venju-
legi svikni eiginmaður, heldur maður, sem
elding harmleiksins hefur klofið í herðar
niður. Það, sem kemur Kareninu á kné, er
ekki vissan um það, að hafa misst konuna
sína, heldur vissan um það, að hann muni
aldrei geta skilið hvers vegna hann missti
hana.
Þetta er þýðingarmikið aðalatriði, og krefst
mikils leikara að geta sýnt þetta, og að hafa
fundið þann, sem gat það, er höfuðkostur
kvikmyndarinnar.