Leikhúsmál - 01.03.1963, Blaðsíða 54

hefur átt ríkari þátt en hann að því að Þjóðleikhúsið er
nú risið af grunni---------
Indriði Waage, dóttursonur höfundarins, setti leikinn
á svið og lék jafnframt Álfakónginn, en frú Þóra Borg lék
Áslaugu álfkonu. Alfreð Andrésson lék Gvend snemm-
bœra og Haraldur Á. Sigurðsson Svart þrœl. Leiksviðs-
stjóri var Ingvi Þorkelsson og uppdrœtti að búningum
gerði Lárus Ingólfsson. William Bundi frá The Old Vic í
London hafði undirbúið lýsingu leiksviðsins, en Ijósa-
meistari var Hallgrímur Bachmann.
Frásögn minni af þessari fyrstu sýningu Þjóðleikhúss-
ins lauk ég með þessum orðum:
,,Þessi mikli atburður í íslenzkri leiksögu mun verða
ógleymanlegur þeim, sem viðstaddir voru. Birta og fegurð
hvíldi yfir hinum stílhreinu salarkynnum Þjóðleikhússins
eins og tákn þeirra björtu og fögru vona, sem bundnar
eru við þetta glœsilega hús".
Kvöldið 21. apríl sýndi leikhúsið Fjalla-Eyvind. Har-
aldur Björnsson hafði leikstjórnina á hendi og lék jafn-
framt Arnes. Róbert Arnfinnsson lék Kára (Fjalla-Eyvind),
en Höllu lék frú Inga Þórðardóttir. Þorsteinn Ö. Stephen-
sen lék Björn hreppstjóra og Lárus Ingólfsson Arngrím
holdsveika. Friðfinnur Guðjónsson lék Jón bónda og
Gunnþórunn HalIdórsdóttir konu hans. Friðfinnur lék Jón,
þegar leikritið var sýnt hér fyrst, veturinn 1911—12, en
Gunnþórunn lék konu hans fyrst veturinn 1939—40. Var
þeim ákaft fagnað, er þau komu þarna fram í þessum
gömlu hlutverkum sínum. Leiksviðsstjóri var Ingvi Þor-
kelsson, en tjöldin gerði Sigfús Halldórsson.
Þriðja og siðasta vígslusýning leikhússins var íslands-
klukkan, kvöldið 22. apríl. íslandsklukkan er, sem kunn-
ugt er, samin upp úr sagnaflokki Halldórs Kiljan Lax-
ness um Jón Hreggviðsson, er kom út á árunum 1943
—46. Var auðheyrt á leikhúsgestum þetta kvöld, að þeir
biðu sýningarinnar með mikilli eftirvœntingu, enda var
sýningin mjög athyglisverð, meðal annars vegna hins nýja
tœknibúnaðar, sem leikhúsið átti frá upphafi yfir að ráða
(sbr. hringsviðið og Ijósatœknina, sem notuð var í atrið-
inu „Eldur í Kaupinhöfn"). En án hringsviðsins og hinna
hröðu sviðskiptinga, sem það gerir mögulegar, hefði
ekki verið hcegt að sýna þetta leikrit svo vel fœri.
Lárus Pálsson setti leikinn á svið og lék auk þess tvö
hlutverk þar. Var annað þeirra Jón Guðmundsson Grinvic-
ensis. En aðalhlutverkin, Snœfríður, dóttir Eydalíns lög-
manns, Jón Hreggviðsson og assesor Arnœus, voru í hönd-
um þeirra Herdísar Þorvaldsdóttur, Brynjólfs Jáhannes-
sonar og Þorsteins Ö. Stephensens. Gestur Pálsson lék
Magnús í Brœðratungu, Valur Gíslason Eydalín lögmann,
Haraldur Björnsson Jón Marteinsson, frú Regina Þórðar-
dóttir Mettu konu Arnœusar, Jón Aðils Sigurð dómkirkju
prest Sveinsson og Ævar Kvaran og Valdimar Helgason
léku þá Úffelen og etatsráðið útí Kaupinhöfn. Leiksviðs-
stjóri og Ijósameistarar voru hinir sömu og við fyrri vígslu-
sýningarnar. Lárus Ingólfsson málaði tjöldin og teiknaði
búningana. SigurSur Grímsson
50