Fréttablaðið - 01.02.2023, Blaðsíða 6

Ódýrasta raforkan er á
höfuðborgarsvæðinu
en húshitun er víða
dýrari á landsbyggð-
inni.
Orkan er sameiginleg
auðlind okkar.
Halla Signý
Kristjánsdóttir,
þingmaður
Framsóknar-
flokksinsÍ samræmi við 35. grein laga Félags rafeindavirkja
(FRV), þá auglýsir stjórn og kjörstjórn FRV
eftir framboðum í eftirtaldar stöður í stjórn FRV
- Varaformanni til tveggja ára.
- Gjaldkera til tveggja ára.
- Tveimur meðstjórnendum til tveggja ára.
- Þremur varamönnum til eins árs.
- Tveimur einstaklingum í trúnaðarráð til tveggja ára.
- Fjórum einstaklingum í vara-trúnaðarráð til eins árs.
Framboðsfrestur er til kl. 12:00 á hádegi, 22. febrúar 2023.
Tillögum skal skila til kjörstjórnar FRV á
Stórhöfða 31. Reykjavík innan þess tíma.
Reykjavík 1. febrúar 2023
Stjórn Félags rafeindavirkja
Framboð í trúnaðarstöður
stjórnar FRV 2023
400
350
300
250
200
150
100
50
0
Orkukostnaður í nokkrum bæjarfélögum
Í þúsundum króna á ári fyrir 140 fermetra hús
Gr
ím
se
y
Ísa
fjö
rð
ur
Ve
st
m
an
na
ey
jar
Ne
sk
au
ps
ta
ðu
r
Hv
er
ag
er
ði
Ha
fn
ar
fjö
rð
ur
Re
yk
jav
ík
Kó
pa
vo
gu
r
Ak
ur
ey
ri
Sa
uð
ár
kr
ók
ur
M
os
fe
lls
bæ
r
Se
ltj
ar
na
rn
es
Rafmagns- og hitareikn-
ingurinn er mishár á landinu.
Almennt séð standa Vestfirðir
verst þar sem raforkuöryggi er
lítið og hitaveita ekki til staðar.
kristinnhaukur@frettabladid.is
ORKUMÁL Orkukostnaður er rúm-
lega tvöfaldur á dýrasta stað lands-
ins miðað við þann ódýrasta. Þetta
kemur fram í nýrri skýrslu Byggða-
stofnunar. Í Grímsey, þar sem raf-
magn og húshitun er knúin með
dísilolíu, er orkukostnaður 140 fer-
metra viðmiðunarhúsnæðis 354
þúsund krónur á ári. Á Seltjarnar-
nesi er kostnaðurinn aðeins 157
þúsund krónur.
Orkukostnaður er mjög misjafn
eftir landshlutum og hærri í dreif-
býli en þéttbýli. Þó að kostnaðurinn
sé lægstur á Seltjarnarnesi er höfuð-
borgarsvæðið í heild sinni þó ekki
ódýrara en önnur. Til að mynda er
kostnaðurinn lægri á Akureyri og
Sauðárkróki en í Reykjavík og Kópa-
vogi. Því er þetta ekki hefðbundið
byggðamál þar sem hægt er að stilla
höfuðborgarsvæðinu upp á móti
landsbyggð.
Einn landshluti kemur áberandi
verst út úr skýrslunni en það eru
Vestfirðir. Á Vestfjörðum er hár
dreifikostnaður, fáar og litlar virkj-
anir og húshitun aðallega rafhitun.
Raf hitun er almennt dýrari en
hitaveita. Orkukostnaður á Ísafirði,
Bolungarvík, Flateyri og Suðureyri
er 306 þúsund krónur á ári.
Halla Signý Kristjánsdóttir,
þingmaður Framsóknarflokksins,
kemur frá Flateyri. Hún segir ekki
eðlilegt að svona mikill munur sé á
orkukostnaði. „Orkan er sameigin-
leg auðlind okkar,“ segir hún.
Þrátt fyrir að munurinn sé enn
þá svona mikill hefur töluvert verið
gert á undanförnum tíu árum eða
svo til að jafna stöðuna. Meðal ann-
ars með niðurgreiðslum á dreifi- og
f lutningskostnaði raforku sem og
húshitunarkostnaði. Þá er undir
vissum kringumstæðum hægt að
fá styrki frá Orkustofnun til að setja
upp varmadælur.
Halla telur að til að laga stöðuna
á Vestfjörðum þurfi að halda áfram
á þessari leið niðurgreiðslna. Einnig
að halda áfram jarðhitaleit, en 200
milljónum króna var bætt við hana í
fjárlögunum í haust. En málið snúist
líka um raforkuöryggi. Byrja þurfi á
að auka afhendingaröryggi rafork-
unnar því Vestfirðir séu ekki hring-
tengdir.
„Að hringtengja er stór og dýr
framkvæmd. Það borgar sig að
framleiða meira á Vestfjörðum. Hér
eru eiginlega aðeins smávirkjanir,“
segir hún.
Hin umdeilda Hvalárvirkjun í
Árneshreppi er enn þá í nýtingar-
f lokki en framkvæmdir þar hafa
stöðvast um ótilgreindan tíma.
Annar kostur í umræðunni er við
Flókalund í Vatnsfirði á sunnan-
verðum Vestf jörðum, þar sem
aðstæður inn á dreifikerfið þykja
góðar. Sá kostur er hins vegar ekki
í rammaáætlun.
„Ef þessi virkjun rís eykst raforku-
öryggið upp í 95 prósent á Vestfjörð-
um. Það myndi muna mjög miklu,“
segir Halla.
Í skýrslunni kemur fram að
almennt er mun meiri verðmunur
á húshitunarkostnaði en raforku-
kostnaði milli byggðarlaga. Hluti
af því skýrist af aukinni samkeppni
á raforkumarkaði. Þegar kemur að
raforku er höfuðborgarsvæðið og
Akranes ódýrasta svæðið með 81
þúsund króna árskostnaði fyrir
viðmiðunarhúsnæðið fyrrnefnda.
Þegar kemur að húshitun hagnast
svæði almennt á því að vera nálægt
heitum svæðum, svo sem Flúðir og
Varmahlíð, á meðan fjölmennustu
byggðarlögin eru fyrir miðju á list-
anum. n
Enn mikill munur á verði
orku þrátt fyrir aðgerðir
Það kostar meira að hlýja kisa í Búðardal en á Flúðum. FRÉTTABLAÐIÐ/GETTY
benediktarnar@frettabladid.is
UMHVERFISMÁL Guðlaugur Þór
Þórðarson, umhverfis- og orku-
málaráðherra, segir að Ísland geti
gert betur þegar kemur að sjálf-
bærri nýtingu sjávarauðlindarinnar.
Innan við eitt prósent af hafsvæði
Íslands telst vera hafverndarsvæði,
en það ætti að vera minnst tíu pró-
sent samkvæmt heimsmarkmiðum.
„Þetta er ekki bara á mínu borði,
heldur líka matvælaráðherra. En ég
held að aðalatriðið sé að við höfum
almennt góða sögu að segja þegar
kemur að sjálfbærri nýtingu sjávar-
auðlindarinnar,“ segir Guðlaugur
Þór, en ítrekar að það sé alltaf hægt
að gera betur.
Megintilgangur verndarsvæða
er að stuðla að líffræðilegum fjöl-
breytileika, endurheimt vistkerfa
og sjálfbærri nýtingu.
„Það er auðvitað forgangsmál hjá
okkur að líta til líffræðilegrar fjöl-
breytni í hafinu eins og annars stað-
ar. Til þess að setja það í samhengi
þá eru mest áberandi mistökin sem
Íslendingar hafa gert geirfuglinn.
Við viljum ekki vera kynslóðin sem
að bætir á þann lista,“ segir Guð-
laugur.
Að hans sögn kemur Ísland vel út
í þessum málum samanborið við
mörg lönd. Ef litið er til heimsmark-
miða Sameinuðu þjóðanna um haf-
verndarsvæði eru Íslendingar víðs
fjarri því að uppfylla þau markmið,
sem kveða á um að þjóðir skilgreini
tíu prósent af hafsvæðum sínum
sem verndarsvæði. Tímamörkin
voru 2020.
„Ógnirnar sem steðja að líffræði-
legri fjölbreytni eru mun fleiri held-
ur en menn kannski myndu ætla,
meðal annars loftslagsbreytingar,“
segir Guðlaugur. n
Líffræðileg fjölbreytni forgangsmál
Guðlaugur Þór
Þórðarson, um-
hverfis- og orku-
málaráðherra
kristinnhaukur@frettabladid.is
TÓNLIST Tónlistarkonan Björk Guð-
mundsdóttir hefur tilkynnt stað
og dagsetningar fyrir Cornucopiu
Evróputúr sinn í haust. Björk gaf
út plötuna Fossora í september, ell-
eftu stúdíóplötuna, en Cornucopiu
kallar Björk stafrænt leikhús.
Evróputúrinn hefst 1. september
í Portúgal og endar 5. desember í
Frakklandi. Á túrnum mun Björk
koma fram í Tékklandi, Ítalíu,
Spáni, Póllandi, Þýskalandi og Sviss.
Í mars kemur hún hins vegar fram
á sjö tónleikum í Ástralíu og Japan.
Þá hefur verið tilkynnt að hún komi
tvisvar fram á Coachella-hátíðinni í
Kaliforníu í Bandaríkjunum í apríl,
þar sem hún fer yfir þriggja áratuga
efni.
Björk hefur sagst vilja setja Cor-
nucopiu upp hér á Íslandi og það var
á döfinni áður en Covid-faraldurinn
skall á. Í viðtali við Morgunblaðið í
september sagði hún að stefnan
væri sett á 2023 en hins vegar bólar
ekkert á því enn. n
Ísland er ekki á Evróputúr Bjarkar
Björk lýsir Cornucopiu sem stafrænu leikhúsi. FRÉTTABLAÐIÐ/GETTY
6 FRÉTTIR FRÉTTABLAÐIÐ 1. FEBRÚAR 2023
MIÐVIKUDAGUR