Fréttablaðið - 07.02.2023, Blaðsíða 6

Samkvæmt upplýsing-
um blaðsins eru raka-
skemmdir algengar
í umræddu húsnæði
sem ekki er í notkun
Lækkun á natríum í
salti er lífsnauðsynleg.
Egill Þ. Einars-
son, efnaverk-
fræðingur
Skipting húsnæðis í eignasafni FSRE Stærð Hlutfall
Matvælaráðuneytið 12.990 m2 2,4%
Dómsmálaráðuneytið 49.689 m2 9,0%
Fjármála- og efnahagsráðuneytið 43.980 m2 8,0%
Forsætisráðuneytið 3.903 m2 0,7%
Félags- og vinnumarkaðsráðuneytið 984 m2 0,2%
Heilbrigðisráðuneytið 120.846 m2 22,0%
Háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðuneytið 52.141 m2 9,5%
Innviðaráðuneytið 3.503 m2 0,6%
Mennta- og barnamálaráðuneytið 193.181 m2 35,1%
Menningar- og viðskiptaráðuneytið 41.729 m2 7,6%
Umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytið 12.191 m2 2,2%
Utanríkisráðuneytið 2.837 m2 0,5%
Æðsta stjórn ríkisins 12.206 m2 2,2%
Miklar breytingar eru að
verða á nýtingu fasteigna í
eigu ríkisins, en fermetrum
á hvern ríkisstarfsmann fer
fækkandi. Þá er mikið af hús­
næði komið til ára sinna og
er ekki lengur hæft til notk­
unar.
ser@frettabladid.is
STJÓRNSÝSLA Um sex prósent af
þeim 550 þúsund fermetrum af
húsnæði sem er í eigu ríkisins eru
ekki í notkun, sem merkir að um 30
þúsund fermetrar af ríkiseignum
eru tómir.
Þetta kemur fram í svari frá
Framkvæmdasýslunni Ríkiseign­
um (FSRE) við fyrirspurn Frétta­
blaðsins. Húsnæðið sem ekki er í
notkun er ýmist laust, eða í þróun
og umbreytingu, að því er segir
jafnframt í svarinu, en margt af því
er komið til ára sinna og þarfnast
mikils viðhalds.
Samkvæmt upplýsingum blaðs­
ins eru rakaskemmdir algengar í
umræddu húsnæði sem ekki er í
notkun og eru allmörg dæmi þess
að starfsemi í slíkum byggingum
hafi verið f lutt yfir í skammtíma­
húsnæði. Þar á meðal eru nokkur
ráðuneyti og kunnar ríkisstofnanir,
svo sem FSRE, sem annast húsakost
ríkisins, en hluti af gömlu húsnæði
þeirrar stofnunar var ónothæfur
vegna myglu, svo henni var komið
fyrir í nýju húsnæði í Borgartúni.
Ein meginskýringanna á því
hvað mikið er til af vannýttu eða
tómu ríkishúsnæði, hvort heldur
sem það er tímabundið eða ekki, er
gjörbreytt nýting á skrifstofuhús­
næði frá því sem áður var. Rýmin
eru nú miklu betur nýtt og alrými
hafa leyst stóra og afstúkaða kont­
óra af hólmi.
Algengt var á síðustu öld og fram
á þá nýju að hver ríkisstarfsmaður
hefði yfir að ráða allt að 25 fer­
metrum, en fermetranýting á hvern
starfsmann er nú komin niður í
fimmtán fermetra að jafnaði og oft
minna, svo sem hjá FSRE þar sem
ellefu fermetrar eru á hvern starfs­
mann, en þar er enga lokaða skrif­
stofu að finna.
Í þessu ljósi er nú verið að breyta
stórum plássum frá því að vera
stúkuð niður í einstakar skrifstofur
í alrými þar sem starfsmenn þjappa
sér saman við sameiginleg skrif­
borð. n
Þrjátíu þúsund fermetrar
af ríkishúsnæði eru tómir
Hegningarhúsið er á meðal þeirra ríkiseigna sem nú eru tómar, en óvíst er með öllu hvaða starfsemi verður þar í
framtíðinni og hvenær líf færist í þetta gamla tukthús. FRÉTTABLAÐIÐ/ VALLI
Menntamálin eru
rúmfrekust
550.178 fermetrar
Stærstur hluti af fasteigna-
safni ríkisins er nýttur af
mennta- og barnamála-
ráðuneyti og stofnunum
þess, samtals 35 prósent
af safninu, og vegur skóla-
húsnæði þar mest. Heil-
brigðisráðuneytið er með
um 22 prósent af safninu,
en spítalar eru þar á meðal,
dómsmálaráðuneytið 9
prósent, en fangelsi heyra til
þess hlutar, og fjármála- og
efnahagsráðuneytið er með
8 prósent af safninu.
ser@frettabladid.is
heiLbRigðiSmáL Ætla má að hund­
rað Íslendingar látist á ári vegna of
mikillar saltneyslu, ef evrópskar
rannsóknir eru yfirfærðar á Ísland,
en almennt inniheldur matarsalt á
borðum landsmanna alltof mikið
natríum.
Þetta segir Egill Þ. Einarsson efna­
verkfræðingur sem hefur á síðustu
árum þróað Lífsalt, sem hann nefnir
svo, úr íslenskum hafsjó og jarð­
sjó sem hefur að geyma mikið af
kalíum en sextíu prósent minna af
natríum en algeng matarsölt.
„Lækkun á natríum í salti er lífs­
nauðsynleg,“ bendir hann á, en mat­
arsalt í verslunum innihaldi jafnvel
99,9 prósent af natríum. „Það leiðir
til háþrýstings og lífshættulegra
hjarta­ og æðasjúkdóma sem er
algengasta dánarorsök Íslendinga.“
Hann segir að matvælaiðnaður­
inn geri okkur að fíklum með lífs­
hættulegum söltum sem innihalda
alltof mikið af natríum. En hátt gildi
natríums geri matinn lystugri og
fyrir vikið ánetjist neytendur salti
sem geymir sem mest af natríum.
Egill segir yfirvöld heilsuverndar
sífellt klifa á minni neyslu á natríum­
ríku salti, en lítið sem ekkert gerist.
Afar mikilvægt sé að draga almennt
úr saltneyslu, en það eitt að draga úr
daglegri neyslu, þó ekki væri nema
um þriðjung, dragi verulega úr hættu
á fyrrgreindum sjúkdómum. n
Nánar á Fréttavaktinni á
Hringbraut í kvöld
Talið að hundrað deyi
á ári út af saltneyslu
ser@frettabladid.is
SAmKePPNiSmáL Kvörtun lítillar
endurskoðunarstofu á höfuðborgar­
svæðinu vegna útvistunar ríkisins á
eftirliti á starfsemi endurskoðenda
er komin á borð Samkeppniseftir­
litsins.
Á næstu dögum ræðst hvort
kvörtunin verður skoðuð nánar eða
að efni hennar verður vísað frá, en
„það væri með ólíkindum ef eftir­
litið tæki hana ekki fyrir,“ segir við­
komandi endurskoðandi sem ekki
vill láta nafns síns getið.
Málavextir eru þeir, eins og rakið
var í Fréttablaðinu í síðustu viku,
að ríkið útvistar opinberu eftir­
liti á endurskoðendafyrirtækjum
til stórra fyrirtækja í sömu grein
sem fá þannig opinbert vald til að
leggja stein í götu keppinautar síns
á markaði, hægja á rekstri hans og
auka kostnað, en tímagjaldið er
nú 23.590 krónur, sem litlar stofur
verða með þessum hætti að greiða
keppinautum sínum.
Svona verklag í boði ríkisvaldsins
feli í sér „opinberar samkeppnis­
hömlur sem séu í andstöðu við til­
gang og markmið samkeppnislaga“,
eins og segir í kvörtuninni.
Þar segir jafnframt að það sé þvert
á lög um endurskoðendur að starf­
andi endurskoðendur skoði kollega
sína. Engu að síður útvisti endur­
skoðendaráð verkefninu til starf­
andi endurskoðenda. „Í því felst að
keppinautar eru fengnir til þess að
framkvæma gæðaeftirlit hjá hver
öðrum fyrir tilstilli endurskoðenda­
ráðs,“ eins og segir í kvörtuninni
til Samkeppniseftirlitsins, sem nú
liggur á borði þess. n
Kvörtun á borð Samkeppniseftirlitsins
helgisteinar@frettabladid.is
bANdARíKiN Óli Þór Árnason, veð­
urfræðingur hjá Veðurstofunni, er
undrandi á því hvernig kínverski
loftbelgurinn hélt sömu hæð í svo
langan tíma. Loftbelgurinn var
skotinn niður um helgina.
„Loftbelgurinn virtist vera um
það bil þrisvar sinnum stærri en
þeir sem eru notaðir til dæmis
hérna úti á Keflavíkurflugvelli. Þar
er veðurbelgjum sleppt tvisvar á dag
en þá fara þeir upp í ákveðna hæð og
svo springa þeir.“
Ólafur segir að hitti loftbelgur
inn á rétt veðurskilyrði þar sem
hann finnur góða staðbundna hæð
hringsnúist belgurinn í kringum þá
hæð þar sem vindurinn blæs. Hann
segist samt ekki skilja hvernig Kín­
verjar hafi náð að stýra hæð loft­
belgsins.
„Þú rannsakar með því að leita að
þversniðinu frekar en að láta loft­
belginn svífa um,“ segir Óli. n
Loftbelgir springa í ákveðinni hæð
Svona verk-
lag felur í sér
„opinberar
samkeppnis-
hömlur sem séu
í andstöðu við
tilgang og mark-
mið samkeppn-
islaga“, segir í
kvörtuninni.
FRÉTTABLAÐIÐ/
GETTy
Veðurfræðingur segir flesta veður-
belgi mun minni en sá kínverski var.
6 fréTTir FRÉTTABLAÐIÐ 7. FeBRúAR 2023
ÞriÐJUDAGUr